مصطفی اوجی طراح گرافیک گفت:طراحی گرافیک شناسنامه هنر یک ملت است.

وی در پاسخ به این سوال که درباره خط و نوشتار توضیح دهید؟ گفت: نوشتار به عنوان اولین عامل ثبت تاریخ و ماندگاری بشر عنصری مؤثر در طول حیات انسانی بوده است. ارتباطات انسان بواسطه خط و زبان ماندگار شد و دامنه وسیع‌تری را به خود اختصاص داد. در طول تاریخ خط به واسطه رسالت مهم خود که ثبت و ضبط وقایع و اندیشه‌ها است. از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. می‌توان گفت در حیات بشر در بدو تاریخ خط عنصری مقدس به شمار می‌رفت. به واسطه همین تقدس بود که بشر توانست اندیشه‌های خویش را نشر دهد و خود را بدان واسطه شناسانده، ماندگار گرداند. قدیم‌ترین مکتوبات بشر با دقت نظم و توجه بسیار پرداخته شده‌اند، و شاید بتوان گفت از جنبه زیبای شناسانه به صورت پیشرفته‌ای بهره‌مند بوده است.



وی در پاسخ به این سوال که درباره تایپو گرافی توضیح دهید؟ اظهار کرد: اگر به قرن 15 در اروپا بازگردیم. با اختراع چاپ توسط گوتنبرگ که راهی برای انتشار نِسُخ خطی و گسترش علم و فرهنگ و مذهب بود حروف نگاری راهی تازه یافت. ارزش نوشتار به واسطه مواجهه با طیف وسیع‌تری از اجتماع آشکار شد. بعدها اهمیت مضمون به عنوان عامل مؤثر در جهت فهم معنا در شکل ‌گیری گونه‌های مختلف آن نقشی ویژه یافت. اینجا نقطه شروع طراحی حروف نه معنای امروزی بود.



وی در پاسخ به این سوال که تایپو گرافی با چه هدفی متولد شد؟ بیان کرد: شکل‌گیری طراحی حروف در پی دو هدف عمده بود. 1- هدف سوبژکتیو یا ذهنی و 2- هدف اوبژکتیو یا «عینی» . این امر بدان معناست که معنا در صورت بروز می‌یافت. شکل تابع کاربری بود و به مقتضای محتوا شکل نوشته تغییر می‌کرد و نوشته نقش تصویر را ایفا می‌کرد. برای مثال نوشته‌ای که اعلان جنگ بود با جدیت، رسمیت، خشکی، و صلابتی شکل می‌گرفت که با نرمی اعلان یک تئاتر متفاوت بود. بنابراین حروف حامل احساس نوشتار بودند.



وی در پاسخ به این سوال که در خصوص ارتباط تصویر و تایپوگرافی توضیح دهید؟ اظهار کرد: در مجموع می‌توان گفت تایپوگرافی عنصر اولیه علم گرافیک است. عنصری که پیش از اختراع عکاسی، حتی پیش از اختراع چاپ گونه‌های فرمی نوشتار هویت متن و جذابیت آن را تعریف می‌کرد. حتی پس از اختراع چاپ و پیش از اضافه شدن تصویر به معنای امروزی به نوشته تنوع بصری حروف بود که به صفحه جذابیت می‌بخشید. در یک کلام می‌توان گفت تایپوگرافی به عنوان عنصر اولیه برای خلق آثار گرافیکی استفاده شده است. در ایران ابتدای استفاده از متن ثبت حساب‌ها و ملزومات محاسبه بود. پس از آن اولین متونی که نگاشته شدند، متون مذهبی و ادبی بودند. پس از ورود تصویر به مکتوبات دامنه فعالیت هنر نه تنها کمرنگ‌تر نشده است بلکه با نقش درآمیخته و جلوه‌ای تازه یافته است .



وی در پاسخ به این سوال که طراحی تایپو گرافی را در ایران در چه سطح می دانید؟ بیان کرد: در نیمه دوم زمان قاجار الفبای تولید شده برای چاپ تغییر یافت. این حروف نوشتاری بود، که با چاپ و محدودیت‌های آن هم آهنگ شده بود. حروفی که در صد سال گذشته طراحی شده‌اند صرفاً اقتباسی از آثار غیر ایرانی است. این آثار از سندیت و هویت ملی برخوردار نیستند. و با فرهنگ ایرانی بیگانه‌اند. طراحی حروف پس از انقلاب نیز روند کند و مأیوس کننده خود را ادامه داد.

زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی طراحی گرافیک به معنای جهانی هرگز در ایران بارور نشد و این امر علل متعددی داشت. طراحی تایپوگرافی ایرانرا می‌توان با ذکر دلایل آکادمیک به چالش کشید و به راحتی آن را نقد و طرد کرد.



وی در پاسخ به این سوال که چه عصری را عصر درخشان خوشنویسی ایران می دانید؟ گفت: نمونه کامل تنوع خطوط در قرون 7 و 6 هجری در ایران دیده می‌شود. در این عصر تنوع خطوط برای کاربری‌های متنوع به درستی و به صورت مستمر استفاده شده است. این امر شاهد بارزی از اثر کاربرد در طراحی حروف است. در نتیجه طراحی حروف در چنین جامعه‌ای باید بسیار هوشمندانه و در کمال آگاهی صورت گیرد.



وی در پاسخ به این سوال که علت عدم توجه به این حوزه از طراحی گرافیک را چه می دانید؟ بیان کرد: وجود چنین پیشینه‌ای از هنر نوشتاری در آثار به جای مانده از قرن های گذشته رسالت هنرمند ایرانی را سنگین‌تر می‌کند و اهمیت این هنر را افزون می‌گرداند. از طرفی خط تابع کاربرد است استفاده خط برای هر محیط و هر مخاطب تنوعی گریز ناپذیر را برای آن به ارمغان می‌آورد اما متأسفانه در ایران دیده نمی‌شود و لازم است در طراحی آن دقت لازم صورت گیرد. کشوری با چندین پیشینه غنی و پرباری باید اندوخته‌های معاصر بیشتری داشته باشد، اما متأسفانه چنین توجهی از سوی هنرمندان و حامیان صورت نمی‌گیرد. در انتها لازم به ذکر می دانم تدریس درست طراحی و خوشنویسی رسالت معلمان ماست که کمتر مورد توجه قرار می گیرد.

لازم به ذکر است مصطفی اوجی پور متولد 1329 در شیرازو فارغ التحصیل گرافیک از دانشگاه تهران و کالج سلطنتی هنرهای زیبای لندن است و از سال 1349 بصورت حرفه ای فعالیت نموده و هم اکنون عضو کلوپ طراحان نیویورک است .او در سال 1370 برنده جایزه بهترین طراحی حروف در سومین دوسالانه طراحان گرافیک ایران شد. وی همچنین استاد گرافیک در دانشگاه های تهران است .