به گزارش هنرنیوز؛ ابراهیم ابراهمیان با ساخت فیلم «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» به سینمای بلند داستانی وارد شد. او با این اثر سینمایی در بخش «نگاه نو» سی و دومین جشنواره فیلم فجر شرکت کرد و حالا بعد از گذشت ۲ سال از تجربه ساخت فیلم اول خود بار دیگر با فیلم «آاااادت نمی کنیم» این بار به بخش «سودای سیمرغ» سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر راه یافته است.
این فیلمساز جوان با اشاره به دغدغه های خود برای ساخت فیلم « آااادت نمی کنیم» معتقد است جذابیت روابط آدم ها با یکدیگر یکی از دلایل ساخت این اثر سینمایی است که این جذابیت و پیچیدگی روابط در دنیای امروز تبدیل به یک پدیده جذاب شده و فضاهای پیچیده مجازی نیز به آن دامن زده است.
وی که برای دومین بار در جشنواره فیلم فجر شرکت دارد به این موضوع تاکید کرد که به سیمرغ جشنواره فیلم فجر فکر نمی کند چراکه پرونده فیلم «آااادت نمی کنیم» به پایان رسیده و حالا به ساخت فیلم بعدی خود فکر می کند ولی در نهایت امیدوار است انتخاب های به حقی صورت گیرد.
سارا سلطانی نویسنده این فیلم سینمایی نیز معتقد است داستان «آااادت نمی کنیم» به لحاظ پرداختن به روابط انسانی با فیلم «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» تفاوت چندانی ندارد و این فیلم هم به موقعیت افراد در شرایط حساس اشاره می کند.
ابراهیم ابراهیمیان کارگردان و سارا سلطانی فیلمنامه نویس در گفتگو با خبرنگار مهر درباره فیلمنامه و ساخت فیلم سینمایی «آااادت نمی کنیم» صحبت کردند.
* رسم الخط نام فیلم «آااادت نمی کنیم» عجیب است. برای آغاز کمی درباره این تفاوت توضیح دهید؟ابراهیم ابراهیمیان: دوست ندارم درباره این نامگذاری صحبت کنم چرا که علاقه مندم مخاطب با پیش زمینه ای که در مواجهه با پوستر فیلم دارد به تماشای فیلم بنشیند اما همین اندازه بگویم که عنوان «آااادت نمی کنیم» به نوعی خرق عادت است که من دوست داشتیم این عادت نوشتاری را برای مخاطب تغییر دهیم.
* عمدی در تغییر این عادت نوشتاری وجود داشت؟ابراهیمیان: در فیلم ۴ کاراکتر اصلی داریم که ارتباط این ۴ کاراکتر در یک قصه واحد تعریف می شود. به همین دلیل اسم فیلم با ۴ حرف «آ »به واسطه این ۴ کاراکتر شکل گرفت. البته شاید این شائبه پیش آید که چنین رسم الخطی جنبه تجاری دارد اما واقعا چنین چیزی نیست و فقط قصد انتقال مفهوم را داشته ایم چرا که این لوگو به مفهومی که در ذهن ما وجود داشت نزدیک بود.
* آیا فیلم «آااادت نمی کنیم» هم مانند فیلم «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» یک ملودرام اجتماعی متعلق به طبقه متوسط رو به بالا است.سارا سلطانی: اشاره درستی کردید داستان این فیلم تفاوت چندانی با فیلم «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» ندارد و به روابط پیچیده آدمها و قرار گرفتن آنها کنار هم در یک شرایط ویژه می پردازد. برای من به عنوان فیلمنامه نویس روابط آدم ها با یکدیگر جذاب است و عموما به آدم ها توجه می کنم. حتی در خیابان هم به نوع روابط آدم ها توجه می کنم و معتقدم تا زمانی که آدم ها در دنیا هستند، قصه ها تمام نمی شوند. بنابراین من به عنوان فیلمنامه نویس نمی پذیرم که همه قصه ها گفته شده است.
* چرا روابط آدم ها از فاکتورهای مهم برای نگارش فیلمنامه «آااادت نمی کنیم» است؟سلطانی: به این دلیل که داستان فیلمنامه های سینمایی به خصوص در بیان ملودرام های اجتماعی برگرفته از روابط آدمها است. در فیلم «ارسال آگهی تسلیت برای روزنامه» داستان نسلی تمام شده را بیان کردیم، نسلی که آینده ای برای آنها متصور نیستیم. در واقع فیلم روایت افرادی است که به وضوح آینده ای برای آنها وجود ندارد. در فیلم «آااادت نمی کنیم» ماجرا به همین شکل است و مخاطب، تاثیر روابط افراد بر فضا و اطرافیان را مشاهده می کند. در این فیلم نوعی بلاتکلیفی در رفتار افراد در اجتماع را شاهد هستیم. در واقع داستان نسلی که در فیلم «آااادت نمی کنیم» بیان می شود، حکایت روغن ماسیده روی آب است.
* چرا روغن ماسیده روی آب؟سلطانی: به این دلیل که نسل روایت شده در این فیلم تکلیف اش با فرهنگ روشن نیست. نمی داند که مانند گذشتگان است یا می خواهد قواعد را بشکند و زندگی روشنفکری داشته باشد. آدم های فیلم «آااادت نمی کنیم» ظاهر خود را به گونه ای تزئین می کنند که نیستند و در نهایت به دوگانگی در رفتار می رسند.
* در شخصیت پردازی کاراکترهای فیلم سراغ افرادی با تحصیلات و جایگاه اجتماعی متفاوت رفتید. به این معنا که وکیل، استاد دانشگاه، زن خانه دار و گرافیست در فیلم دیده می شود. اساسا دلیل چنین رویکردی در شخصیت پردازی چیست؟سلطانی: اتفاقی که در «آااادت نمی کنیم» برای شخصیت های فیلم می افتد، می تواند برای افراد دیگر در سطوح مختلف جامعه نیز رخ دهد. اگر دقت کنید متوجه می شوید که ۲ کاراکتر این فیلم از جهت میزان تحصیلات در سطح بالاتری قرار دارند و هدف از نشان دادن چنین کاراکترهایی صرفا شرایط خاص فیلم بوده است که می خواستیم برخورد آدم ها در موقعیت های مختلف زمانی و مکانی را نشان دهیم.
ابراهیمیان: ساخت فیلمنامه «آااادت نمی کنیم» سخت بود و می توانم بگویم در کارگردانی هم تجربه جدید ساختاری را از سر گذراندم. بیننده از دقیقه یک وارد داستان می شود و در طول داستان کاراکترها را می شناسد. شخصیت پردازی هم برای فیلمنامه نویس و هم کارگردان دشوار و چالش برانگیز است. یکی از ویژگی های فیلمنامه این فیلم این است که یک عامل بیرونی وجود دارد که بر اتفاق های فیلم تاثیر می گذارد. در دقیقه ۱۶ فیلم، دختر دانشجو می میرد و بحران آغاز می شود و این روایت وجود دارد و تا زمان گره گشایی فیلم پیش می رویم. این همان روایتی است که تاکنون آن را تجربه نکرده بودم.
* با این اوصاف به نظر می رسد پرونده کاراکترهای فیلم هنگام نگارش فیلمنامه بسته شد و سر صحنه تغییری ایجاد نکردید.ابراهیمیان: بله دقیقا. هر ۳ دقیقه این فیلم حامل یک اتفاق است و همین مسأله ممکن بود به روایت فیلم لطمه وارد کند. بنابراین از ابتدا فیلمنامه را مهندسی کردیم که تا پایان مونتاژ نیز ادامه پیدا کرد و زمانی که فیلم تمام شد از منشی صحنه پرسیدم چند دقیقه راش داریم که گفت ۹۶ دقیقه تصویربرداری کرده ایم. حال اینکه هدف من هم این بود که یک فیلم ۹۰ دقیقه ای بسازم و ساختار را نیز بر همین اساس چیدم و ۶ دقیقه اضافه هم به نوعی سر و ته پلان بود. در واقع راش هایی که گرفتم مانند گوشت لخمی بود که هنگام تدوین قصابی راحتی داشت و این موضوع برای من جذاب بود.
* تدوین راحتی داشتید؟سلطانی: فیلمنامه قبل از آغاز فیلمبرداری یک بار تدوین شد. خانم پدرام تدوینگر فیلم از زمان نگارش فیلمنامه با ما همراه بود و نگاه تدوینگر هم در نگارش فیلمنامه با ما بود. در واقع مهندسی فیلم در همین مرحله شکل گرفت و ۵ سکانس از زمان پیوستن تدوینگر به تیم فیلمنامه نویس حذف شد. نکاتی حذف شد که ممکن بود ۱۰ روز به زمان فیلمبرداری اضافه کند و بعد روی میز تدوین حذف شود. بنابراین حضور تدوینگر از زمان نگارش فیلمنامه این حسن را داشت که اضافه های داستان را به حداقل رساند.
*و البته کاهش هزینه.ابراهیمیان: دقیقا. این شیوه نگارش فیلمنامه هزینه ها را از نصف هم کمتر می کند.
* کاراکترهای فیلم جدا از مسئولیتی که قصه به عهده آنها گذاشته نماینده تفکر خاصی در جامعه هستند.سلطانی: سینما جریان ساز و تاثیرگذار است. ما دوست داشتیم با وجود پیچیدگی روابط، آدم های فیلم، کثیف و در عین حال آسمانی و سفید نیز نباشند. به عنوان نمونه منصور آدم خلافکاری است که به خانواده و آدم های اطراف خود احترام می گذارد و یاری رسان است. بنابراین می توان گفت آدم های این فیلم از جامعه جدا نیستند.
* در شخصیت پردازی سعی شده کاراکترها باورپذیر از آب درآیند که بخش عمده ای از این باورپذیری به مهندسی فیلمنامه است که به آن اشاره کردید اما در اجرا تا چه اندازه ای کاراکترها دستخوش تغییر شدند؟ابراهیمیان: شخصیت پردازی در کاراکترها از زمان فیلمنامه شکل گرفت و در اجرا هیچ نکته ای به شخصیت ها کم یا اضافه نشد. در واقع هر بازیگری که وارد مجموعه می شود، خصوصیات و ویژگی های خودش را نیز به کار اضافه می کند. بنابراین فیزیک بدنی، لحن صدا و نوع نگاه بازیگر از مواردی است که به کاراکترها در فیلمنامه اضافه می شود.
* در جشنواره سی و چهارم فیلم فجر، شاهد حضور نسل های متفاوتی هستیم. جایگاه فیلم «آااادت نمی کنیم» را در این دوره از جشنواره چگونه ارزیابی می کنید؟سلطانی: حضور طیف های مختلف فیلمسازی در این دوره از جشنواره مشهود است. چراکه نسلی وارد عرصه سینما شده که با جسارت و بدون تعارف کار می کند و من امیدوارم شرایط به شکل عادلانه ای پیش رود تا نسل جدید فیلمسازها از دور خارج نشوند.
* به سیمرغ هم فکر می کردید؟سلطانی: صادقانه بگویم که اگر به سیمرغ فکر نکنیم راحت تر هستیم. چون فکر کردن به رقابت در این رویداد سینمایی فی نفسه استرس آور است.
ابراهیمیان: به فیلم بعدی فکر می کنیم. ما هر کاری که می توانستیم برای فیلم «آااادت نمی کنیم» انجام داده ایم. پس طبیعی است که به جایزه فکر کنیم اما در نهایت امیدوارم که داوری های به حقی صورت گیرد.
گفتگو از پریسا ساسانی