پل لئونارد نیومن در۲۶ ژانویه سال ۱۹۲۵، فرزند دوم آرتور و ترزا نیومن در کلیولند اوهایو متولد شد. پل در یک خانه زیبا در «ارتفاعات شاکر» بزرگ شد. پدر نیومن، پسر از مهاجران یهودی از لهستان و مجارستان و همچنین مالک بسیار موفق کالاهای ورزشی فروشگاه بود. مادرش هم یک مسیحی اسلواک بود. او در سال ۱۹۵۰ از دانشگاه اوهایو بیرون آمد و سه سال در نیروی دریایی در جریان جهانی جنگ دوم به عنوان اپراتور رادیو خدمت کرد. اما به علت ابتلا به كوررنگي از خدمت سربازي معاف شد.
پس از نقل مکان به نیویورک، پل در برنامه های تلویزیونی مختلف به عنوان بازیگر میهمان ظاهر شد.او اولينبار در سال ۱۹۵۳ در نمايشي به نام «پيک نيک» به روي صحنه رفت پل نیومن آنقدر از بازی خود بدش آمد که به مجله ورایتی نامه نوشت و از بینندگان با خاطر بازی بدش عذرخواهی کرد. بعد از اين نمايش بود که با کمپاني برادران وارنر قراردادي امضا کرد و در سال ۱۹۵۴ با فيلم «جام نقرهاي» وارد دنياي سینما شد.او به بازی در چند سریال تلویزیونی دیگر ادامه داد تا اینکه پس از آن با فيلم «كسي آن بالا مرا دوست دارد» (۱۹۵۶) در نقش یک بوکسور ظاهر شد و در ادامه در سال ۱۹۵۸ در دو فیلم «تابستان گرم طولانی» و «تیرانداز چپ دست» بازی کرد و با فيلم«گربه روي شيرواني داغ» (۱۹۵۸) مقابل اليزابت تيلور قرار گرفت و حالا دیگر شناخته شده بود.
در دهه ۵۰ «مارلون براندو» سرشناسترين چهره سينماي آمريکا و جهان بود، اما اصول حرفهاي كه وي به آن اعتقاد داشت، موجب می شد او در هر فيلمي بازي نکند. بههمين جهت تهيهکنندگان بهدنبال چهرههايي شبيه او بودند تا بتوانند جايگزين او كنند. همین امر باعث شده بود نیومن را در اوایل دوران بازی گری اش با براندو اشتباه بگیرند، او هم بارها با نام نیومن به طرفداران امضا بدهد.
«پسرها دور پرچم جمع شويد»، «فيلادلفياييهاي جوان»، «بيلياردباز»، «نغمههاي پاريسي»، «پرنده شيرين جواني»، «هاد»، «نوع تازهاي از عشق»، «هارپر»، «لوک خوشدست»،«پيروزي»، «گاهي پنداري بزرگ»، «نيش» و «آسمانخراش جهنمي» از معروفترين فيلمهاي دهه ۶۰ و ۷۰ بودند كه پل نيومن در آنها بازی کرد.در سال ۱۹۶۹ نیومن و «رابرت رد فورد»، دو سوپر استار تاریخ سینما در کنار هم در فیلم «بوچ کسیدی و ساندنس کید» به ایفای نقش پرداختند که منجر به یک رکورد تاریخی در فروش فیلم شد.
با فیلم«راشل،راشل» نیومن اولین تجربه اش در سال ۱۹۶۸ بعنوان کارگردان تجربه کرد،و در این فیلم با «جوانا وودوارد» نامزد اسکار شدند، اما افتخار نامزدی در بخش کارگردانی را به دست نیاورد، با این وجود جایزه گلدن گلاب را برای بهترین کارگردانی دریافت نمود.
او به اتفاق همسرش فعالیت های سیاسی زیادی داشت و در سال ۱۹۷۸ نیز عضو هیئت امریکایی شرکت کننده در کنفرانس خلع سلاح اتمی بود. ازدواج او با وودوارد از سال ۱۹۵۸، رکورد سازگارترین زوج و با دوام ترین زندگی زنا شویی را در کارنامه اش ثبت کرده.این زوج هالیوودی که هردو از بازیگران مشهوری هستند با زندگی مشترک وفادارانه و طولانی خود اعتبار و محبوبیت ویژه ای یافتند.
نيومن در عرصه فعاليتهاي انسان دوستانه نيز فعال بود و به پناهندگان در كوزوو و چندين كشور ديگر كمكهاي ميليون دلاري انجام داد. او از مخالفين جدي جنگ ويتنام بود كه «ريچارد نيكسون» را براي حمله به اين كشور مورد انتقاد قرار داد. همین امر موجب شده بود او یکی از افراد مشهوری باشد که نامش طی دوران رسوایی واترگیت در لیست دشمنان ریچارد نیکسون قرار بگیرد.
آخرين نقشآفريني پل نيومن در سينما در سال ۲۰۰۳ رقم خورد كه در فيلم «جاده پرديشن» مقابل تام هنكس را قرار گرفت و در سال ۲۰۰۷ رسما از دنياي بازيگري خداحافظي كرد.در ژوئن ۲۰۰۸ زماني كه نيومن براي كارگرداني اجراي تئاتر«موشها و آدمها» جان اشتاينبك آماده ميشد، پزشكان از ابتلاي وي به سرطان ريه خبر دادند. وي روز ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۸ در سن ۸۳ سالگي درگذشت.
رابرت ردفورد، همبازي نيومن در فيلمهايي چون بوچ كسيدي و ساندنس كيد و «نيش» پس از مزگ او گفت: «لحظههايي هستند كه در قالب جمله نميتوان احساسات را بيان كرد، من دوست واقعيام را از دست دادم، زندگي من و اين كشور با وجود او جلوه ديگري داشت.»
پل نيومن طي دوران حرفه ای اش بارها نامزد جايزه اسكار بهترين بازيگر نقش اول شد كه فقط يك بار آن هم برای فيلم «رنگ پول(۱۹۷۸)» اين جایزه را بدست آورد. البته آكادمي اسكار جايزه انسان دوستانه(۱۹۸۷) و جايزه اسكار افتخاري (۱۹۸۹) را به وي اعطا كرد. او در سال ۱۹۶۲ برای فیلم بیلیارد باز برنده جايزه بافتا و در سال ۱۹۹۵ برای فیلم «پیامی در بطری» برنده جايزه خرس نقرهاي برلين شد.همچنین نیومن در سال ۱۹۵۸ با بازی در فیلم تابستان گرم طولانی بهترين بازيگر جشنواره كن انتخاب شد.
«لی استراسبرگ» که در اکتورز استودیو به نیومن آموزش داده گفته او می توانست به بزرگی مارلون براندو باشد اگر این همه خوش تیپ نبود.استراسبرگ همچنین نیومن را بسیار باهوش می دانست.
نقش «راکی گرازیانو» در «کسی آن بالا من را دوست دارد» در ۱۹۵۶ اولین بار برای «جیمز دین» در نظر گرفته شده بود که به دلیل مرگ زود هنگام دین به نیومن رسید.این اتفاق در فیلم «تیرانداز چپ دست» هم تکرار شد، در این فیلم هم قرار بود دین نقش «بیلی د کید» را بازی کند.
نیومن از سال ۱۹۸۰ بیش از ۱۵۰ میلیون دلار به موسسات خیره کمک کرده بود.
نقش او در فیلم رای نهایی در سال ۱۹۸۲ رتبه ۱۹ و نقش اش در فیلم بیلیارد باز رتبه ۶۴ بزرگترین اجرای تمام دورانها را در نظر سنجی مجله پریمیر که سال ۲۰۰۶ انجام شد بدست آورد.
«رابرت وایز» ابتدا او را برای بازی در «دانه های شن» در نظر گرفته بود.نقش به «استیو مک کویین» رسید و او با بازی در این فیلم در تنها نامزدی اسکارش برنده این جایزه شد.
نیومن یکی از تحسین کنندگان بزرگ «جیم کری» و جالبتر اینکه پدر خوانده «جک جیلنهال» بازیگر این روزها معروف هالیوود است.
نیومن نقش هری کالاهان را در فیلم هری کثیف رد کرد چون فکر می کرد فیلمنامه بیش از حد متمایل به تفکرات جناح راست است،او «کلینت ایستوود» را برای این نقش پیشنهاد کرد.
نیومن در مصاحبه ای گفته بوده که هیچ فیلمی تاکنون روی او تاثیر خاصی روی او نگذاشته بود تا اینکه در بارانداز را دید.
انیمیشن ماشینها (۲۰۰۶) که در آن نیومن صداپیشه گی یکی از شخصیتها را تجربه کرده بود پر فروش ترین فیلم زندگی او در طی دوران حرفه ای اش بود.