بودجه تخصیص یافته به خرید آثار هنری تنها برای یک بار و در بودجه سال ۱۳۹۰ به تصویب هیأت دولت رسید. این رخداد گرچه برای یک بار اتفاق افتاد اما توجه و دلگرمی هنرمندان را به همراه داشت. به همین سبب عدم تصویب آن حاشیه های بسیاری را به همراه داشت. از سوی دیگر اکسپو در ضرب العجل زمانی بودجه سال ۹۰ برگزار می شود. همین امر بهانه خوبی به دست می دهد تا با هنرمندان حاضر در اکسپو اقتصاد هنر را بررسی کنیم. به همین سبب با ناصر پلنگی هنرمند نقاش به گفتگو نشسته ایم.
بسیاری از هزینه هایی که خانواده ها صرف تزئین منزل خود می کنند؛ بخش اندکی از آن صرف خرید یک اثر هنری می شود. همین امر نشانی از عدم وجود فرهنگ پذیرش اثر هنری به عنوان بخشی از سبد کالای خانوار است. در کنار این خرید اثر هنری هرگز جزء دغدغه های یک وزارت خانه نبوده و نیست. تمام این نکات عدم مطلوب بودن اقتصاد هنر را نشان می دهد.
با توجه به آن که اکسپو فرصتی برای بهبود اقتصاد هنر است؛ دیدگاه شما درباره اکسپو چیست؟
برگزاری اکسپو به شناخت عموم مردم از هنر معاصر کمک می کند چرا که سرمایه ی حقیقی یک ملت، هنرمندان هستند. به همین دلیل حمایت از هنرمندان امری مهم و لازم است. به عنوان مثال مخارجی که صرف طاق نصرت و کارهای مقطعی می شود در حال حاضر سرازیر می شود به سمت خرید کارهای هنری که باید از این اتفاق استقبال کرد و به مسئولین
” امیدوارم نهادها و ارگان هایی که معمولاً بودجه های فرهنگی دارند ولی صرف پلاکارت و تبلیغات می گردد، بخشی از آن به هنر اختصاص دهند. “
مربوطه جهت ایجاد این فکر و راه انداختن این حرکت بزرگ تبریک گفت.
با توجه به این که اقتصاد هنر همواره دچار مشکل است؛ و اکسپو راه حل پیشنهادی دولت برای بهبود اقتصاد هنر است؛ به نظر شما نقاط ضعف اکسپو در خرید آثار هنری در چیست؟
به طور کلی به مسائل هنری در سه دهه گذشته ضعیف بوده و از هر لحاظ توجه لازم به این امر صورت نگرفته است به عنوان مثال می وان از حمایت های مالی که مربوط به بعد اقتصادی است نام برد.
برای بهبود اقتصاد هنر چه باید کرد؟ به عبارت دیگر پیشنهاد شما برای رفع این نقطه ضعف هنر به عنوان یک هنرمند چیست؟ امکان ارائه آثار در کشورهای دیگر و فراهم آورد زمینه ای که هنرمندان بتوانند با تجربیات هنرمندان سایر کشورها آشنا شوند امری قابل توجه است و به نظر می رسد در راه بهبود اقتصاد هنر راهگشاست. اگر بخواهیم از بعد اقتصادی به قضیه نگاه کنیم، اکسپو فرصت حمایت اقتصادی است و در عین حال که فرصت تبادل نظر و تجربه هم هست . در هر حال امیدوارم نهادها و ارگان هایی که معمولاً بودجه های فرهنگی در دست آن هاست ولی به درستی از آن استفاده نمی شود و صرف هزینه هایی مثل پلاکارت و تبلیغات و طاق نصرت می گردد، بخشی از آن به هنر که سرشاخه ی تبلور و تجلی یک فرهنگ است منظور گردد.
اکسپو در یک ضرب العجل زمانی تا آخرین مهلت پایانی سال مالی ارگان ها و دستگاه های دولتی برگزار شده است و این موضوع با توجه به این ضرب العجل زمانی، فکر می کنید ارگان ها از اکسپو به شکل گسترده خرید کنند؟ یا به عبارت دیگر برگزاری اکسپو در یک مهلت بسیار محدود چقدر امکان اجبار دستگاه ها را برای خرید فراهم می کند و این امر تا چه حد برای فروش آثار جای امیدواری ایجاد می کند؟ من درباره ی جزئیات این قضیه اطلاعی ندارم و نمی توانم نظری ارائه بدهم ولی آنچه که به گالری ها گفته شده و باعث شده که به این سمت سوق پیدا کنند همین وعده وعیدها بوده است.
ولی در کل می توان گفت مسئولین این جریان واقعاً زحمت
” از جزئیات خرید دستگاه های دولتی اطلاع ندارم اما آنچه که به گالری ها گفته شده و باعث شده که به این سمت سوق پیدا کنند همین وعده وعیدها بوده است. “
کشیده اند. استانداردها هم رعایت شده است و همه ی نیروها و اساتیدی که در هیئت انتخاب و تعیین قیمت ها بودند، حرفه ای عمل کردند. ما از نهادهای فرهنگی انتظار داریم که به وظایفشون به درستی و با دقت کامل عمل کنند.
با توجه به این که مرکز هنرهای تجسمی در فراخوان اعلام کرد که گالری ها خود به همراه هنرمندان قیمت آثار را تعیین کنند و تنها وزارت ارشاد بر درستی این قیمت ها نظارت دارد؛ و با توجه به این که گالری ها خود به همراه هنرمندان قیمت آثار را تعیین کرده اند؛ به باور شما به عنوان هنرمندی که اثرش در اکسپو حضور داشته است؛ قیمت ها چطور بود؟ به نظر من این موضوع یعنی قیمت گذاری بر آثار بسیار درست بوده است. ضمن آن که غالب هنرمندان از این موضوع رضایت دارند و به گمان من قیمت آثار تغییر چندانی از نظر هنرمندان نکرده است. علاوه بر این به نظر من قیمت ها منطقی و کارشناسانه است.
سخن آخر شما به عنوان یک هنرمند و در ارتباط با اکسپو و خرید آثار توسط دستگاه ها چیست؟
اکسپوی امسال نسبت به پارسال از جهت نوع اجرا، نوع کارشناسی و نزدیک شدن به استانداردهای بین المللی، فکر می کنم یک گام به جلو رفته است.
علاوه بر این که مایلیم مرکز هنرهای تجسمی بر فعالیت ها ناظر باشد نه مجری. این سیاست مرکز هنرهای تجسمی است. ما نه تنها نیروی انسانی آنچنانی نداریم که امکانات آنچنانی نیز نگذاریم تا آنها را سامان دهی کنیم، اگر اجرای آن را به بخش خصوصی و انجمن ها واگذار کنیم. فقط به باور من باید مرکز هنرهای تجسمی بر این موضوع نظارت کند.
*** ناصر پلنگی متولد ۱۳۳۶ در همدان است. وی فارغ التحصیل در رشته نقاشی و کارشناسی ارشد تحصیل از دانشگاه تربیت مدرس است.
از نمایشگاه های اومی توان به نمایشگاه زنان در جنگ ایران و عراق ؛ نمایشگاه عکس و طراحی در نگارخانه فویر دانشکده هنر استرالیا ، عکس رسانه و نقاشی در موزه تاریخ سنگاپور ، و بینش فوتوریستی گذشته شامل عکس و کلاژ در نگارخانه استرالیا اشاره کرد. یکی از آثار او نقاشی‌های دیواری مسجد خرمشهر متعلق به دوران جنگ تحمیلی است .
