وقتی منتقدان قصاص دچار «توحش فکری» اند!
منبع : جوان
تاريخ : سه شنبه ۹ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۱۴
اینکه یک بازیگر باید جنبه نظر مخالف خود را داشته باشد و به احترام جمع تا انتهای جلسه حضور داشته باشد، موضوع این بحث و همان چیزی است که سینمای اجتماعی ایران به عنوان کسی که ادعا دارد باید برای جامعه نسخه درمان بپیچد به آن نیاز دارد. ظاهراً شعار «زنده باد مخالف من» خیلی خوب برای خانم بازیگر جا نیفتاده است. خوب است که فرهنگ «زنده باد مخالف من» از سوی بازیگران سینمای اجتماعی ایران نیز در عمل به رسمیت شناخته شود.
اصولاً در کشوری که شعار «هنر برای هنر» در بین هنرمندان استیلای غیرقابل انکاری دارد و سینمای روشنفکری هم دائماً به آن میدمد، بررسی جامعهشناسانه فیلمهای سینمایی گرایش مرسومی قلمداد نمیشود، اما به مدد برگزاری یک هفتهای جشنواره فیلم سلامت، این اتفاق افتاد و البته یکی از این جلسات هم به جنجال کشیده شد. جایی که یک جامعهشناس در مواجهه با یک بازیگر بیرودربایستی اظهار نظر میکند و آنطور که انتظار میرود، جلسه ختم به خیر نمیشود. موضوع فیلم «لانتوری» به خودی خود آنقدر ملتهب است که موجب حاشیه شود. محمدعلی الستی به عنوان جامعهشناس در نشست جامعهشناختی فیلم لانتوری بر سر مسئله بخشیدن یا نبخشیدن قصاص با باران کوثری وارد مجادله شد تا جایی که کوثری سالن را ترک کرد. جامعهشناس نشست لانتوری به مصاحبهای از آمنه بهرامی اشاره کرد که در آن از اینکه عامل اسیدپاش خود را بخشیده، ابراز پشیمانی کرده و گفته است: «اگر آن روز نمیبخشیدم شاهد فجایع بعدی در زمینه اسیدپاشی نبودیم.» جامعهشناس معتقد است: «بخشش و عفو عامل اسیدپاشی، او را جریتر میکند و قصاص نشدن این افراد برای جامعه خوب نیست. لانتوری مانیفستی درباره بخشیدن است. این فیلم به کسانی تقدیم شده که قدرت بخشش دارند و من میپرسم آیا درصدد این بودهاید که کسانی را که از حق خود نمیگذرند، ضعیف معرفی کنید؟»
کارشناس برنامه با انتقاد از اینکه مخاطب کاراکتر پاشا با بازی محمدزاده را دوست دارد، درمیشیان را خطاب قرار میدهد و میگوید: «شما در فیلمتان از یک مجرم قهرمان ساختید.» اما باران کوثری که به عنوان یکی از بازیگران اصلی در این نشست حضور دارد، سخنان جامعهشناس را قبول ندارد و اینگونه واکنش نشان میدهد: «نظر شخصی من این است که خشونت نباید در یک دور تسلسل بیفتد. نباید جواب توحش را با توحش داد. باید نوک پیکان را به سمت قانون مملکت گرفت که راهی بهتر از قصاص پیش پای ما نمیگذارد.»
کوثری در حالی مدعی میشود که قانون مملکت راه بهتری جز قصاص پیش پا نمیگذارد که خداوند در قرآن راه بخشیدن را پیش پای افراد گذاشته است، ضمن اینکه قصاص را باعث حیات جامعه معرفی میکند و بر بهتر بودن بخشش نیز تأکید میکند و قانون مملکت هم ظاهراً بر همین مبنای قرآنی استوار شده است، اما نظر کارشناسی خانم بازیگر این است که خانواده فرد صدمه دیده باید از حق خود بگذرند یا به قول او توحش را نباید با توحش پاسخ داد. البته آقای جامعهشناس که چند دقیقه قبل خانم بازیگر را بهترین هنرپیشه تاریخ سینمای ایران قلمداد کرده هم نمیتواند از حق دفاع نکند و به صحبتهای کوثری واکنش تندی نشان میدهد و میگوید: «شما در جایگاهی نیستید که درباره معضلات اجتماعی نظر بدهید. من شما را بهترین بازیگر در بین زنان و مردان میدانم اما این باعث نمیشود به شما حق بدهم که با قصاص مخالف باشید؛ چراکه از پیامدهای اجتماعی بخشیدن فرد اسیدپاش مطلع نیستید. من آرزو میکنم طرفداران بخشش اسیدپاش خودشان هم مورد حمله اسیدپاش قرار بگیرند تا بعد ببینیم همچنان رأی به بخشش صادر میکنند یا خیر.» نشست جامعه شناختی فیلم لانتوری در نهایت به جنجال کشیده شد و بحث بر سر مسئله بخشیدن یا نبخشیدن در میان محمدعلی الستی جامعهشناس و باران کوثری بالا میگیرد تا جایی که باران کوثری سالن را ترک میکند.
در ادامه مراسم صابری، پزشک سازمان پزشکی قانونی، به این نکته اشاره میکند که در این سالها تنها سه، چهار مورد قصاص اسیدپاش چشم اتفاق افتاده و حتی در موردی که سال ۹۳ رخ داد و یک چشم اسیدپاش قصاص شد، خود فرد قربانی تحتتأثیر قرار گرفت و چشم دوم او را بخشید. جامعهشناس میگوید: اگر قصاص انجام شده بود، شاید شاهد فجایع بعدی نبودیم. اینکه حضور بازیگر یک فیلم و اظهار نظر او درباره مسائل کارشناسی فیلم چقدر منطقی است، موضوع این نوشته نیست. یک بازیگر معتقد است حکم خدا بهترین حکم نیست و به قانون اعتراض میکند؛ حکمی که یک جامعهشناس به عنوان نماینده عقلانیت جامعه هم بر منطقی بودن آن صحه میگذارد. ولی اینکه یک بازیگر باید جنبه نظر مخالف خود را داشته باشد و به احترام جمع تا انتهای جلسه حضور داشته باشد، موضوع این بحث و همان چیزی است که سینمای اجتماعی ایران به عنوان کسی که ادعا دارد باید برای جامعه نسخه درمان بپیچد به آن نیاز دارد. ظاهراً شعار «زنده باد مخالف من» خیلی خوب برای خانم بازیگر جا نیفتاده است. خوب است که فرهنگ «زنده باد مخالف من» از سوی بازیگران سینمای اجتماعی ایران نیز در عمل به رسمیت شناخته شود.