لزوم پرداختن به اسطوره ها و قهرمانان جنگ
به بهانه اکران «شور شيرين» ساخته «جواد اردکانی»؛
لزوم پرداختن به اسطوره ها و قهرمانان جنگ
پرداختن به اسطوره ها و قهرمانان جنگ از اساسی ترین محورهای فرهنگ و هنر ملی یک سرزمین به شمار می آید و در طول تاریخ کشورهای مختلف نیز چنین بوده و آنها نیز در خصوص قهرمانان خود فیلم می سازند.
 
تاريخ : سه شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۱ ساعت ۱۲:۴۳

ساخت فیلم وسریال در خصوص شخصیت هایی ملی و تاریخی همیشه برای مخاطبان سینما و تلویزیون از جذابیت های خاصی برخوردار بوده است . در کشور ما با تاریخ باستانی چند هزار ساله و فرهنگ غنی، متمدن که در گوشه گوشه آن می توان افتخار آفرینی غیور مردان آن را دید و اسطوره هایی مانند: رستم و آرش، نامداری چون پوریای ولی، جهان پهلوان تختی و شهیدانی چون همت، باکری، صیاد شیرازی را دید که می توان در مورد زندگی و رشادتهای آنها هزاران فیلم ومجموعه تلویزیونی ساخت. اما سهم سینمای ما از نشان دادن این گونه شخصیت ها واسظوره های تاریخی کشور مان تاکنون بسیار اندک بوده است. در واقع سوال اصلی اینجا است که از این همه افتخار آفرینی و قهرمانان پروری ملی تاکنون چند فیلم، مجموعه تلویزیونی، انیمیشن یا بازی رایانه ای برای هر چه جاودانه ماندن و احیانا تاثیرگذاری روی نسل کنونی و نسل های آینده تولید شده است؟ جواب بسیار ساده است بسیار کم ساخته شده و آثاری نیز تولید شده نتوانسته توقع مخاطب رابرآورده کند. در مقابل کم کاری های سینمای ما، کشوری مثل آمریکا با دردست داشتن کمپانی های عظیم فیلمسازی در هالیوود توانسته با استفاده از خلق شخصیت هایی پوشالی و خیالی مانند :«رمبو»، «راکی»، «ترمیناتور» و خلق قهرمانهای وسترن، گنگسترهای مطرح و هفت تيركش های ماهر در سینما، آنها را به عنوان قهرمان به دیگر کشورها معرفی کند. در این راه کم کم کمپانی های عظیم با خلق سوپر قهرمانهايی ناجی و حيرت انگيزی، تلاش گسترده خود را برای بسط وگسترش هويت دروغين خود را بیشتر از گذشته به دیگر کشورها آغاز کردند و امرو در این راه مانند یک کلا به صادرات رسیدند و برخی از اين قهرمانان دورغین به خوبی طراحی و تعريف شدند و آن قدر بر روی آنها فكر شده بود كه خيلی زود كتابهای اين شخصيتها در تمام نقاط جهان و حتی کشور خودمان چاپ و جالب آنکه با اقبال خوبی هم مواجه شد.
خلق شخصیتهایی چون: «سوپر من»، «بتمن»، «فانتوم»، «مرد يخی» ، «هالک»، «مرد عنكوبتی»، «مرد آهنی»، «مردان ايكس»، «چهار شگفت انگيز»،«جیمزباند» و... با فروش خيره كننده آنها در گیشه تنها گوشه ای از تلاش کشورهای غربی برای غلبه بر فرهنگ ها و هویت های کشورهای دیگر بوده و این روند هرسال نسبت به سال های قبل با شدت بیشتری ادامه دارد.
اما درکشورمان در حوزه سینما اگر بخواهیم چند مورد از قهرمانانی که در خصوص آنها فیلم سینمایی ساخته شده را نام ببریم واقعا نمی توانیم حتی به تعداد انگشتان یک دست هم فیلم مهمی را نام ببریم و اگر کمی با تعمل به این همه ساخته نشدن فیلم در خصوص قهرمانان ملی کشورمان فکر کنیم می فهمیم که با این اوصاف بعید نیست که نسل امروز گذشته اش را نشناسد و هویت خود را از دست بدهد و فقط عاشق سوپر من، بتمن، مرد يخی ، هالک، مرد عنكوبتی شود . باید باور کنیم که در دنیای امروز جوان ایرانی واقعا به دنبال قهرمانی برای رویاها و زندگی شخصی خود می گردد تا با استفاده از آن هویت خود را بسازد و برای آینده کشور قدم بردارد. قهرمانان و اسطوره های تاریخ یک سرزمین از اصیل ترین مایه های ریشه و هویت مردم آن آب و خاک به شمار می روند. 
قهرمانان و اسطوره هایی که برای آزادی و استقلال کشورشان از جان و مال خود گذشتند و یا نقشی مهم در اعتلای علمی ، فرهنگی و اجتماعی جامعه خود ایفا کرده و موجب سرافرازی آن در عرصه های بین المللی و جهانی شدند. تردیدی نیست که پرداختن به این اسطوره ها و قهرمانان از اساسی ترین محورهای فرهنگ و هنر ملی کشور به حساب می آید و راحت به جایی نرسیده اند که ما زود آنها را فراموش کنیم باید هر کاری که می توانیم در جهت ماندگاری آنها انجام دهیم ودراین راه ماندگاری کتاب، سینما ، تلویزیون و تئاتر بهترین راه است. همچنان که در طول تاریخ کشورهای محتلف نیز در راه ماندگاری اسطوره ها و قهرمانان خود چنین کرده اند. اساسا یک ملت چگونه می تواند هویت خود را حفظ کند و چگونه می توان آن را به سایر مردمان جهان نیز بشناساند و روحیه خود باوری و حس غرور ملی و هویت سرشار از افتخار را از آنها بگیریم ؟ سخن گفتن در این خصوص بسیار است و مجال دراین نوشته برای پرداختن به این بحث ها اندک . بگذریم؟!
این روزها فیلم سینمایی «شور شیرین» ساخت «جواد اردکانی» در خصوص شخصیت شهید کاوه و مقاومت او در کردستان در حال اکران در سینماهای کشور است. این فیلم دومین ساخته «جواد اردکانی» بعد از فیلم سینمایی«کبودی یاس» که در خصوص شهید برونسی در سینمای جنگ است. داستان این فیلم در مورد شهید کاوه یکی از سرداران دفاع مقدس است که در کردستان توانست با دانش و علم در مقابل رژیم بعثی و با رشادتهای خود نام اش را در دفاع مقدس جاودانه کند. داستان فیلم از جایی آغاز می شود که کومله های ضد انقلاب مینی بوسی از مسافران را به گروگان می گیرند و در این بین خانواده یکی از همرزمان شهید محمود کاوه به نام «پوریا» دستگیر می شوند. آنها آمدند تا در منطقه شاهد مراسم عقد پسرشان باشند. گروگان ها به روستای «میان بو» منتقل شده و آنجا چهره وحشی ضد انقلاب ها را می بینیم که مسجد اهل تسنن و ماموستای آن را به آتش می کشند و نوجوان بی گناه را مظلومانه پیش روی خانواده اش به شهادت می رسانند. همه اینها را محمود کاوه فهمیده و دستور می دهد نیروها به آنجا اعزام شوند تا با نیروها کومله مبارزه کنند. در ادامه نیروهای ضد انقلاب به سرکردگی «علیار» با بازی «احمد نجفی» از «حمید میرابی» پدر «پوریا» می خواهند تا در قبال آزادی خانواده اش برای آنها جاسوسی کند که به این منظور او را حوالی مقر سپاه پاسداران در سقز رها می کنند و بعد درادامه فیلم که پدر پوریا به کمک شهید کاوه آمده و با همدیگر نیروها کومله را شکست می دهند.
اولین مشکلی که به نظر می رسد فیلم «شور شیرین» دارد مربوط به فیلمنامه آن است که دچار یک سری ضعف هایی است. اصولا در کشور ما وقتی کارگردان و تهیه کننده ای می خواهند در خصوص یک شخصیت ملی ، فرهنگی و فاخر فیلمی بسازند باید با یک سری مشکلات جنگ کنند یکی از مهمترین این مشکلات این است که احیانا حرفی در فیلم زده نشود و از خط قرمزی عبور نشود که به خانواده آن شخصیت ملی بربخورد یا اینکه فیلم دچار ممیزی و احیانا توقیف نشود یعنی می توان گفت دست فیلمساز در پرداختن به زندگی این گونه شخصیتها باز نیست و یک سری محدودیت ها خلاقیت را از فیلمنامه نویس و کارگردان اثر می گیرد و همین عامل باعث می شود که فیلمساز نتواند به درستی فیلم خود را بسازد . در فیلم شهید کاوه هم این گونه اتفاق افتاده و در طول فیلم هیچ گونه اطلاعاتی در خصوص زندگی شخصی و خصوصی این شهید بزرگوار به مخاطب داده نمی شود. در ادامه فیلم بسیاری از تعلیقات فیلم به دلیل عدم پرداخت مناسب سریع برای مخاطب مشخص می شود مثل کمک پدر پوریا به کومله ها سریع موضوع لو می رود، نبود انسجام مناسب و پرداخت درست در خصوص پوریا و نامزدش و چندین اتفاق دیگر که بدون هیچ توجیهی پشت سرهم در فیلم اتفاق می افتند و سریع از بین می روند. همچنین شخصیت خود شهید کاوه در فیلم به درستی برای مخاطب معرفی نمی شود و مخاطب از تصویری از تیزهوشی، رشادت، شهامت و شجاعت او نمی بیند و در در سکانس ها و پلان های جنگی فیلم هم به درستی پرداخت نشدند . بیشتر شبیه به رجرخوانی است تا نبردهای عظیم جنگی. شاید بتوان مهمترین مشکل فیلم را نشان دادن شخصیت های منفی فیلم دانست. در طول این سالها همیشه در سینمای ایران شخصیت های منفی فیلمهای جنگی آدم هایی زشت، کثیف، وحشی، بی عقل، بی تدبیر و ... نشان داده شدند که به نظر می رسد این گونه نشان دادن شخصیت ها بیش از اندازه کلیشه شده است و باید فیلمسازان ما در این خصوص تجدید نظر کنند.به هرحال در نمی توان منکر زحمات عوامل فیلم سینمایی «شور شیرین» شد اما باید قبول کرد که فیلم نتوانسته آن طور که باید و شاید فیلمی قابل دفاع، به لحاظ ساختار، پرداخت، جلوه های بصری، بازی ها و فیلمنامه باشد.
علی یعقوبی

کد خبر: 43968
Share/Save/Bookmark