غلامحسین امیرخانی در گفتگو با هنرنیوز:
حروف نستعلیق نت‌های موسیقی هستند که پایان ناپذیرند/ احمد شاملو را چگونه انسانی می‌بینید؟
غلامحسین امیرخانی گفت: اگر حروف نستعلیق را به مثابه نت‌های موسیقی در نظر بگیریم متوجه خواهیم که این هنر نیز مانند دیگر شاخه‌های آن انتها ندارد. مگر موسیقی پایان پذیر است؟! مگر شعر پایان پذیر است؟! مگر ذوق و زیبایی هنرمندانه تمام می‌شود؟!
تاريخ : چهارشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۴۲
غلامحسین امیرخانی در گفتگو با خبرنگار هنرنیوز به ماندگاری هنرهای سنتی و کلاسیک اشاره کرد و اهمیت هنر کلاسیک برای خلق آثار مدرن را یادآور شد.
وی ضمن تحسین هنرمندان جوان عرصه خوشنویسی افزود: نسل جوان خوشنویسان ایران از استادان‌شان چیره دست‌تر هستند.
استاد امیرخانی در ادامه هنر را بی‌پایان خواند و تولد سبک‌های مختلف را در هنر مدرن ناشی از طبیعت تنوع طلب و نوجوی انسان دانست. شرح گفتگو را در ذیل می‌خوانیم:
شرایط حاضر خوشنویسی ایران را چطور می‌بینید؟ با توجه به آثاری که امروزه شاهد آن هستیممی توان گفت کیفیت آثار خوشنویسانی که جوان‌تر هستند و امروز با اسم و آثار آن‌ها آشنا می‌شویم از نسل پیش از خود بهتر است؛ و این واقعیتی‌ست که می‌توان آن را مشاهده کرد و قابل انکار نیست.
با توجه به کاهش گرایش نسل جوان به هنر کلاسیک ایران، چه تدابیری باید اندیشیده شود تا استقبال از هنر ایرانی مجدداً افزایش یابد؟ در این بابت جریان‌های تاریخی و شرایط روزگار ما تاثیر بسیار زیاد و ویژه‌ای دارد. تنوعی که امروز در عالم هنر وجود دارد و اینکه انسان‌های مختلف و متعددی از چهار گوشه دنیا با سلیقه و فرهنگ مختلف در کنار هم زندگی می‌کنند و رسانه برای مردم این روزگار شرایطی را فراهم کرده است که مسئله «دهکده جهانی» که در حوزه جامعه‌شناسی به آن پرداخته می‌شود تا حدود زیادی تحقق یافته است و چنین زمینه‌ای در دوره‌های گذشته وجود نداشت. پس هنگامی که میلیون‌ها میلیون انسان که سابقه و ریشه فرهنگی و سلیقه ویژه خودشان را دارند، در کنار هم قرار بگیرند، عرصه‌ای را برای انسان امروز پدید می‌آورند که بسیار متنوع و نامحدود است. بنابراین ذوق‌ها، سلایق و استعداد‌ها تقسیم می‌شود. شرایط جغرافیایی و فرهنگی و امکانات مردم که دسترسی به کدام یک از رشته‌ها و زمینه‌های هنری دارند و این قضیه به عوامل متعدد بستگی دارد. یک انسان تصمیم نمی‌گیرد که حتما یک رشته هنری یا علمی خاص را انتخاب کند، بلکه درون مایه خود فرد و ذوقی که او را به حرکت در می‌آورد و نیروی باطنی اوست که حساسیت و طبع یا عشقی که نسبت به کمال جویی و زیبایی طلبی او را وادار به حرکت می‌کند.
به نظر شما خوشنویسی سنتی تا چه زمانی جایگاه خود را حفظ خواهد کرد؟ هنر همیشه جایگاه خود را خواهد داشت. اگر شما ده‌ها بار از موزه‌های بزرگ دنیا دیدن کنید باز هم دوست دارید بروید و بار دیگر آثار موجود در موزه‌ها را ببینید. در آنجا چه می‌بینید؟! آثار کلاسیک! شما یک بیت از حافظ یا سعدی می‌خوانید و زاویه دید و بیان احساسات آن را بسیار به خود نزدیک می‌بینید و حس می‌کنید شاعر از جانب شما صحبت می‌کند. هنر کلاسیک ماندگار است و تازگی خود را از دست نمی‌دهد. اما تنوع هم در طبیعت انسان وجود دارد و بشر به دنبال نوجویی می‌دود و به تدریج به تعادل می‌رسد. اگر حروف نستعلیق را به مثابه نت‌های موسیقی در نظر بگیریم متوجه خواهیم که این هنر نیز مانند دیگر شاخه‌های آن انتها ندارد. مگر موسیقی پایان پذیر است؟! مگر شعر پایان پذیر است؟! مگر ذوق و زیبایی هنرمندانه تمام می‌شود؟!
هنر معاصر در ایران بسیار به تلفیق سنت و مدنیته گرایش دارد و یکی از نمونه‌های هنر تلفیقی امروز ما هنر نقاشی-خط است. به عقیده شما یک هنرمند که در این زمینه فعالیت دارد، باید ابتدا خوشنویسی سنتی را فرا گیرد یا بهتر است نخست به سراغ تجربیات مدرن برود؟ آثاری که پیش روی ماست ما را به پاسخ این پرسش نزدیک می‌کند. شما احمد شاملو را چگونه انسانی می‌بینید؟ او انسانی بود که مدت کوتاهی را صرف بررسی ادبیات کهن و کلاسیک ایران کند و سپس به شعر نو بپردازد؟! خیر، او پنجاه سال پیوسته تلاش کرد و در زمینه ادبیات ریاضت کشید تا با بنیه ذهنی و استعداد درخشانی که از آن برخوردار بود در قله ایستاد و موفق به پدید آوردن آن آثار ارزشمند شد. تلفیق مقوله‌ای پیش پا افتاده و ساده نیست! البته ایرادی ندارد که بعضی از هنرمندان که با صرف زمان کم و به سبب کم طاقتی یا کم ظرفیتی به هنر تلفیقی روی می‌آورند، دست به تجربیاتی در این زمینه بزنند؛ این‌ها به زودی متوجه خواهند شد که باید چه پله‌هایی را طی کنند.
گفتگو: غرال حسینخانی
