آیا خوزستان گوی سوم ثبت جهانی را خواهد ربود؟
شوش ۳۹۰ هکتاری در انتظار بررسی یونسکو
در صورت رای مثبت ارزیابان یونسکو پس از بررسی پرونده محوطه تاریخی شوش در طول یکی دو روز آینده سرانجام چالش‌برانگیز‌ترین اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی به ثبت خواهد رسید.
تاريخ : پنجشنبه ۱۱ تير ۱۳۹۴ ساعت ۱۳:۵۶
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی هنرنیوز، همیشه این پرسش در ذهن‌ها باقی می‌ماند که آیا اگر محمد حسن طالبیان- مسوول تدوین پروندههای ثبت جهانی- می‌دانست تهیه پرونده شوش با چنین چالش‌ها، انتقادات، و بحث‌های گوناگونی درباره حریم این اثر تاریخی مواجه می‌شود، چنین ریسکی را برای انتخاب این پرونده جهت ارسال به یونسکو می‌کرد؟
پرونده‌ای که باستان‌شناسان معتقد به تعیین حریمی حداقل بیش از سه برابر وسعت کنونی برای آن بودند اما مسئولان تدوین پروندههای ثبت جهانی با اشاره به در تملک دولت نبودن همه اراضی مورد بحث، از عدم توانایی در نظر گرفتن چنین حریمی با توجه به احتمال مشکلات پیش رو برای ارسال یک پرونده به یونسکو سخن می‌گفتند.
پرونده‌ای که هرچند در ایران با فراز و فرودهای بسیاری مواجه شد اما با این وجود معاون میراث فرهنگی امید زیادی نسبت به ثبت جهانی این محوطه‌ی تاریخی دارد.
او به مشکلاتش با مردم و شورای شهر و تعیین عرصه ۷۰۰ هکتاری پرونده ثبت ملی شوش اشاره می‌کند و به خبرنگار هنرنیوز می‌گوید: « در طول این چند روز مدام این افراد به دفتر من رفت و آمد داشتند که تعیین عرصه جدید دقیقاً روی زمین‌های ماست و اینها زمین‌های نَسَخی ماست و با این اقدام سازمان میراث فرهنگی ما بدبخت شدیم که من هم در پاسخ گفتم که ضابطه تغییر نکرده است و با ضابطه میراث فرهنگی یکی است و فقط ما حدود آن را با خط قرمز مشخص کردیم.»
وی می‌افزاید:« لطفاً این موضوع را هم لحاظ کنید که ما با مشکلات اینچنینی هم مواجه هستیم. بالاخره قرار شد با آغاز بررسی طرح تفصیلی این موضوع به دقت در آن مورد بررسی قرار گیرد و یک تصمیم درست و در عین حال مناسب برای همه گرفته شود.»
طالبیان درباره پرونده ارسالی شوش به یونسکو می‌گوید: «پس از بررسی پرونده توسط ارزیابان یونسکو، نماینده‌ی ایران نیز گزارشی ارائه می‌دهد و در ادامه همه‌ی اعضای کمیته ی یونسکو اجازه‌ی صحبت درباره‌ی آن پرونده را دارند و سپس نظرهای موافق و مخالف مطرح و در صورت رسیدن به یک موافقت اصولی پرونده‌ی «محوطه‌ی تاریخی شوش» به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه می‌شود.»
اما در این بین با رصد اخبار به موضوعات جدیدی در شوش برخورد می‌کنیم که می‌تواند تا حدودی برای این پرونده بحث برانگیز باشد که از جمله آنها خاکبرداری زیرگذر پل نظام مافی با بودجه هفت میلیارد تومانی است. همچنین یکی از درخواست‌های مدیریت شهری خوزستان ایجاد یک جاده‌ی ترانزیت در ورودی محوطه‌ی تاریخی شوش است.
معاون میراث فرهنگی در این باره توضیح می‌دهد:« یک پل در ورودی این محوطه قرار دارد که مدیریت شهری خوزستان معتقدند باید آن پل برداشته و به جایش یک جاده‌ی ترانزیت و میدان ایجاد شود چرا که این پل کل ورودی شهر شوش را کور کرده است، آنها مشاورینی هم گرفته‌اند و چند سالی روی طرح کار کرده‌اند. این تقاضای نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شورای شهر شوش و مسوولان راه و شهرسازی خوزستان است. حال قرار است تمام راه‌حل‌های پیشنهادی در این طرح، توسط مشاوردیده شود و همه‌ی گزینه‌های مورد نظر در این زمینه در جلساتی بین مسوولان شهری و میراث فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد تا آن زمان هم هیچ اتفاقی در محدوده این محوطه‌ی تاریخی رخ نمی‌دهد.»
او همچنین درباره پل نظام مافی نیز اظهار می‌کند:« این طرح نیز قبلاً تصویب شده و پایه‌های پل هم زده شده است. اما بحث جدیدی در مورد آن نیست.»
به گزارش هنرنیوز، سی‌ونهمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو که از چند روز گذشته در شهر بُن آلمان آغاز به کار کرده است، در روزهای گذشته به بررسی آثار میراث در خطر پرداخته و در حال حاضر مشغول بررسی وضعیت حفاظت آثار تاریخی در قالب گزارش‌های ارائه شده از هر کشور است و احتمالاً عصر امروز ( پنج شنبه ، ۱۱ تیرماه) نیز پرونده شوش بررسی خواهد شد.
لازم به ذکر است در این اجلاس هر کشور دو سهمیه‌ی در دو بُعد میراث فرهنگی و طبیعی برای معرفی و بررسی دارد که ایران امسال فقط از سهمیه‌ی فرهنگی خود در یونسکو استفاده می‌کند و هیچ پرونده‌ای برای میراث طبیعی ندارند.
