هنر نیوز - کتاب «ترور در بهارستان» منتشر شد

کتاب ترور در بهارستان (پژوهشی نو دربارۀ اندیشه، زندگی و ترور واعظ قزوینی، به انضمام اشعار او)، تألیف مهدی نورمحمدی، توسط انتشارات نامک به چاپ رسید.

به گزارش هنرنیوز، دربارۀ میرزا یحیی واعظ قزوینی شاعر، ادیب، فرهنگی، روزنامه نگار و فعال سیاسی که در شب هشتم آبان سال ۱۳۰۴ خورشیدی توسط عوامل مخفی نظمیۀ رضا خانی در مقابل بهارستان به قتل رسید، تحقیق چندانی صورت نگرفته و حتی عدهای از مورخین با پیروی از نظر ملکالشعرای بهار، بر این عقیدهاند که وی به اشتباه به جای بهار کشته شده است.

با توجه به این که نقش واعظ در تاریخ معاصر و به ویژه جریانات فکری چپ مغفول مانده و علت ترور وی نیز به وضوح روشن نشده است، نگارنده تصمیم گرفت در این خصوص به تحقیق پردازد و حاصل این پژوهش، کتاب پیش روست که چاپ دوم آن، همزمان با نودمین سالگرد ترور واعظ با اضافات و تجدید نظر در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.

علاوه بر ارائۀ اطلاعات نویافته دربارۀ زندگی واعظ قزوینی، یکی از نکات مهم کتابِ حاضر (با توجه به قرائن و شواهد به دست آمده)، این نتیجهگیری است که وی نه به خاطر شباهت با ملك‏الشعراي بهار، بلكه به دليل ترويج عقاید اقتصادی سوسیالیزم و كمونيزم و نوشتن مقالاتی در انتقاد از رضا خان به قتل رسیده است.

کتاب حاضر در ۳۶۸ صفحه به قطع وزیری و جلد سخت به چاپ رسیده و دارای ۳ فصل است:

۱-فصل اول: زندگی و ترور واعظ.

۲-فصل دوم: سیری در روزنامۀ نصیحت. (روزنامۀ نصیحت، یکی از ۶ روزنامهای بود که حزب کمونیست ایران طی سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴ خورشیدی در کشور منتشر میکرد. این روزنامهها عبارت بودند از: حقیقت (چاپ تهران)، نصیحت (چاپ قزوین)، پیکار (چاپ رشت)، صدای شرق (چاپ مشهد)، فریاد کارگران آذربایجان (چاپ تبریز)، بنوار (روزنامهای ارمنی زبان، چاپ تهران).

لازم به ذکر است در شمارۀ اول روزنامۀ نصیحت به مناسبت درگذشت لنین، پیام تسلیتی از سوی واعظ منتشر شده است.)

۳-اشعار واعظ. (شامل ۳ غزل، ۳۰ رباعی، ۹ قصیده، ۱ ترجیع بند. به طوری که از این اشعار
برمیآید در سرودههای وی مضامین عارفانه یا عاشقانه و همچنین استفادۀ مکرر از صنایع ادبی آن گونه که مرسوم شاعران است مشاهده نمیشود، بلکه او قریحۀ ادبی خود را در خدمت طبقات محروم قرار داده و اشعار وی غالباً در جهت آرمانهای سوسیالیستی و دفاع از منافع دهقانان و کارگران و در یک کلام زبان حال زحمتکشان و رنجبران است. به همین دلیل، اشعار او را میتوان همچون اشعار لاهوتی و فرخی یزدی در زمرۀ ادبیات کارگری محسوب کرد.