آيين رونمايي از طرح حمايت از ترجمه كتاب‌هاي فارسي به زبان‌هاي ديگر /۲
علي جنتي: طرح TOP ورود هوشمندانه به عرصه نشر بين‌الملل است
5 آبان 1394 ساعت 23:48
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در آيين رونمايي از طرح (TOP) گفت: با اجرايي كردن طرح تاپ مي‌توان نقشي مهم‌تر در معرفي فرهنگ ايران و اسلام به‌عهده گرفت و راهي براي ورود هوشمندانه به عرصه نشر بين‌الملل باز كرد.
به گزارش هنرنیوز، آیین رونمایی از طرح حمایت از ترجمه کتاب‌های فارسی به زبان‌های دیگر (TOP) با حضور علي جنتي، وزير فرهنگ و ارتباطات اسلامي، ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، حسام‌الدين آشنا، مشاور فرهنگي رييس جمهور، غلامعلي حدادعادل، رييس فرهنگستان زبان و ادب فارسي و جمعي از ناشران و صاحب‌نظران صنعت نشر، برگزار شد.
علي جنتي، وزير فرهنگ و ارتباطات اسلامي در سخنراني خود در اين آيين گفت: فرهنگ و انديشه ایران اسلامي در طول تاریخ، همواره اهل تعامل و گفت‌وگو و سازندگي از راه ارتباط با ساير ملل و فرهنگ‌ها بوده و بخشي از اين بالندگي از مسير ترجمه ميسر شده است. از رهگذر ترجمه بود که خوانندگان فارسی‌زبان با مجموعه بسیار گران‌قدري از رشته‌های گوناگون دانش، از پزشکی و نجوم و جغرافیا گرفته تا تاریخ و فلسفه آشنا شدند و آثار ايراني نيز در معرض خوانش ديگران قرار گرفت.
نگرش علمی به ترجمه
رييس شوراي عالي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در ادامه سخنان خود به بحث نگرش علمي به ترجمه پرداخت. وي گفت: ترجمه، بخشی از مطالعات دانشگاهی است. در گذشته، اکثر ترجمه‌ها با علاقه و انگیزه شخصی افراد صورت می‌گرفت و اکنون هم کم‌و‌بیش چنین است. بسیاری از مترجمان با کار مکرر و از طریق آزمون و خطا مترجم شده‌اند و باید اذعان داشت به این دلیل پس از انقلاب اسلامی هم آثاری ضعیف ترجمه شده و هم مفید و فاخر.
وي تأكيد كرد: برای اینکه از آسیب‌های ترجمه و نشر بین‌الملل دور شویم، باید به شرایط علمی آن توجه کنیم. نگاه به ترجمه و نشر باید بر پايه اعتباربخشي به بخش خصوصي و مرتبط‌كردن نهادهاي همكار داخلي و خارجي در اين عرصه باشد.
جنتي افزود: واقعیت این است که مطالعات ترجمه در ایران، اغلب از آن‌سو بوده و از این‌سو سابقه زیادی ندارد و به تازگي اهتمام و توجه اندكي به آن می‌شود. بیش‌تر مترجمان غیرایرانی یا خودجوش هستند؛ بنابراين نیاز چندانی به آموزش احساس نمی‌کنند و از اين هم نبايد غافل شد كه ما نیز با وجود تعدد مراکز آموزش زبان و دانشگاه‌ها در این ارتباط برنامه‌ریزی منسجمي براي تربيت مترجم حرفه‌اي نداشته‌ایم.
انقلاب اسلامی و ترجمه
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در بخش ديگري از سخنان خود انقلاب اسلامی را عامل و محرک ترجمه در زمینه فرهنگ و تمدن ايران اسلامي دانست و افزود: انقلاب اسلامي ايران سبب احیا و گسترش اندیشه، معارف اسلامی و ادبیات ایران در جهان و باعث گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و ادیان و اقوام دیگر شده و به تبیین تحولات فکری و فرهنگی جهان معاصر پرداخته و به آراي متضاد و شبهات نسبت به اسلام و مسلمانان نیز پاسخ گفته است. در این امر نقش ترجمه و مترجمان و سیاستگذاری بخش‌های خصوصی که البته بی‌هدایت و حمایت بخش دولتی ممکن نمی‌شد، کاملاً برجسته است.
وي ادامه داد: باید دستاوردهای علمی و فرهنگی دوره پس‌از انقلاب اسلامی را در زمینه‌های مختلف فلسفی، اجتماعی، ادبی و هنری به خوبی شناخت و آن را بررسي و آسيب‌شناسي کرد. مجموعه کارهایی که تاکنون صورت گرفته حکایت از اراده‌های دینی و فرهنگی دارد. حال که دولت در این زمینه وارد عمل شده باید به وظايف خود بیش از پیش آشنا باشد. امیدواریم با شناختی که از مسايل و مشکلات و چالش‌های موضوع پیدا می‌کنیم، بتوانیم به راهکارهای مناسب براي تحقق نهضت ترجمه دست یابیم.
جتني همچنين گفت: در روزهای اولیه انقلاب اسلامی، با حداقل امکانات عطش نشر معارف اسلامی را در جهان داشتیم و به فعالیت‌هایی دست زدیم که درخور توجه است. آن روزها انگیزه و شور انقلابی داشتیم که ما را موظف به کار و فعالیت کرده بود و حال که در مسیر ساماندهی قرار گرفته‌ایم با مشکلات عديده‌اي روبرو هستیم، مشکلاتی مانند ایران‌هراسی، اسلام‌هراسی و شیعه‌هراسی که محدودیت‌هایی پیش روی فعالیت‌ها ایجاد کرده است و بايد با ترجمه و نشر متون فاخر اين هراس‌هاي بی‌پایه و اساس را زدود.
تأکید بر ضرورت ترجمه ادبیات دفاع مقدس
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي در بخش ديگري از سخنان خود، کوشش در راه بزرگ و خطیر ترجمه آثار فارسي به زبان‌هاي ديگر را بدون چراغ راه ممکن ندانست و رهبری معظم انقلاب را چراغ راه این مسیر ناميد.
وي گفت: مجموعه دیدگاه‌های مقام معظم رهبري در زمینه ترجمه و نشر کتاب، به‌ویژه توجه ایشان به ترجمه آثار منتشر شده در حوزه ادبیات دفاع مقدس و خاطرات رزمندگان جنگ با رژیم بعثی عراق، حکایت از احساس مسئولیت ایشان در این زمینه دارد و نشان می‌دهد که مجموعه معارف مکتوب اندیشمندان ایرانی آنقدر وسیع است که در شرایط گذار فرهنگی و ورود به عرصه‌ها و میدان‌های جدید فعالیت، باید به نقاط مهم و حساس تاریخی توجه کرد؛ نقاطی که اقتضائات فرهنگی و نیاز زمانه ایجاب می‌کند.
جنتي افزود: با این نگاه، سخن از دفاع مقدس و ثبت حقایق و واقعیت‌های آن تنها بیان خاطره برای ایرانیان و جهانیان نیست؛ بلکه بیان ارزش‌هایی است که به خاطر آن جان‌هایی فدا شده‌اند و باید حفظ و نشر شود. البته گام‌های مراکز مرتبط در این ارتباط ستودنی است اما این گام‌ها و حرکت‌ها می‌بایست در جایگاه واقعی خود بنشیند و مسیر شایسته خود را بیابد.
وي تأكيد كرد: ترجمه ادبیات دفاع مقدس یک مصلحت نیست؛ بلکه یک ضرورت علمی و فرهنگی است تا به جهانی که ایران را در واقعه جنگ تنها گذاشت و یا در کنار دشمن ایستاد آگاهی ببخشد و دریابد چرا چنین رویدادی در تاریخ ایران اسلامی رقم خورده است.
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در تشريح و تبيين برخی از راهکارهای اجرایی در امر ترجمه آثار فارسي به زبان‌هاي ديگر، آموزش ترجمه بینافرهنگی در سطوح مختلف علمی و تربیت مترجمان زبده، آگاهی از وضعیت موجود از نظر کمی و کیفی، ایجاد تبادل میان مترجمان زین‌سو با تشکیل اتحادیه‌ها و انجمن‌ها، اعطای بورسیه‌های تحصیلی به خارجیان در رشته‌های مترجمی، اعطا بورسیه‌های تحصیلی به مترجمان برگزیده ایرانی در دانشگاه‌های داخل و خارج، ایجاد دوره‌های مهارت‌افزایی کوتاه‌مدت و بلندمدت، ترغیب دانشگاه‌ها و مراکز علمی برای ایجاد رشته‌های علمی ترجمه و پذيرش ترجمه به‌عنوان موضوع یک پایان‌نامه و ... را سفارش كرد.
وي همچنين طرح تاپ گامی رو به جلو خواند و گفت: در گذشته و حال، کتاب‌های ایرانی با عامليت نهادهاي فرهنگی فعال در خارج از کشور و با هزینه دولتی ترجمه و منتشر می‌شد، این روشی است در دسترس و آسان و دور از تلاش و زحمت فرهنگی.
وي افزود: ترجمه و نشر کتاب باید در جریان یک تعامل و رابطه فکری و فرهنگی با اهالی ترجمه و نشر در کشور مقصد شکل بگیرد و مطابق با شرایط و اقتضائات همان کشور و با تکنیک‌ها و ابزارهای روزآمد آن منتشر و توزيع شود. به هر حال مي‌توان گفت كه طرح تاپ گامي است براي برون‌سپاري ترجمه و نشر كتاب به ناشران فعال بين‌المللي و ناشران بومي خارج از كشور. با اجرای شیوه برون‌سپاري ترجمه و نشر آثار در خارج از كشور، با حمایت‌های تعریف شده از سوی جمهوری اسلامی ایران، می‌توان به نتایج درخشاني رسید.
جلوگیری از انبارکردن کتاب و هدر دادن امکانات، برچیدن رسم و سنت توزیع رایگان کتاب، ورود به بازارهای جهانی کتاب و عرصه رقابت، امکان حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، امکان فروش الکترونیکی کتاب، ایجاد انگیزه به ناشران خارجی در ارائه مطلوب‌تر اثر از نظر فنی چاپ و نشر، تولید محتوا و گزینش محتوای مناسب‌تر و مؤثرتر و ارايه ترجمه مطلوب و رقابت علمی میان مترجمان، از جمله نتيج درخشان طرح برون‌سپاري ترجمه و نشر آثار در خارج از كشور به زعم علي جنتي است كه در سخنان خود آنها را بيان كرد.
سخنان وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي اين گونه پايان يافت: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي با بازخواني تجربه‌ي دو دهه نشر در خارج از كشور و با اجرايي كردن طرح تاپ مي‌تواند نقشي مهم‌تر در معرفي فرهنگ ايران و اسلام به‌عهده بگيرد و از آسيب‌ها و مشكلات گذشته راهي براي ورود هوشمندانه به عرصه نشر بين‌الملل باز كند.
کد خبر: 84024
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdchkvn6.23nkidftt2.html