طاهره ایبد در گفتگو با خبرنگار گروه کتاب و ادبیات هنرنیوز در خصوص ضرورت های آموزش نقد ادبی به کودکان و نوجوانان گفت: چندان ضرورتی ندارد که کودک را وارد حوزه نقد ادبی کنیم. 

وی با بیان این مطلب افزود: برای حوزه های مخلف ادبیات اغلب کارشناس هایی هستند که آثار ادبی را مورد نقد و بررسی قرار می دهند که با این وجود پاره ای مشکلات در آثار ادبی دیده می شود. 

ایبد در تشریح مخالفت خود با ورود کودکان به حوزه نقد ادبی اظهار داشت: مخاطب کودک باید از خواندن و شنیدن اثر لذت ببرد و چنانچه وارد حوزه نقد شود دچار دوگانگی می شود و لاجرم نگاهش در چارچوبی قرار می گیرد که همیشه با پیدا کردن نقاط منفی و قوت کار درگیر خواهد بود لیکن کودک خود به طور ناخودآگاه به مقایسه آثار ادبی و کتاب

ها می پردازد و همواره هم اصل بر این بوده که نقد از دل خود اثر ا دبی بیرون بیاید یعنی خود اثر بر نقد آن مقدم است بنابراین دیگر ضرورتی وجود ندارد که کودک را با این حوزه درگیر کنیم. 

وی تصریح نمود:کودک اگر وارد حوزه نقد شود این وسط چیزهای دیگری را از دست می دهد و از آنجا که نقد به طور کل و نقد ادبی به طور خاص در کشور ما جایگاه صحیحی ندارد و تنها تعداد انگش شماری نقد صحیح وجود دارد در این شرایط اگر کودک را وارد حوزه نقد کنیم فرصت های طلایی خلاقیت و تفکر را از او گرفته ایم. 

ایبد با اشاره به نشست های ادبی کانون پرورش فکری و مدارس و فرهنگسراها گفت: در نشست هایی که ما با کودکان و نوجوانان در مراکز کانون یا مدارس یا فرهنگسراها داریم می بینیم که بچه ها با اثر حسی برخورد می کنند و با سوال های حسی خود به نویسنده کمک بسیاری می کنند، اما کودک وقتی تحت آموزش درمی آید موارد زیادی خود به خود تحت تاثیر آموزش به او القا می شود و در ذهن او چارچوب ایجاد می شود که دیگر اجازه نمی دهد احساساتش را بیان کند و تحت تاثیر قرار می گیرد، البته این قضیه در مورد نوجوانان متفاوت است چون او می تواند با توجه به مطالعاتش بین کیفیت آثار تمییز قائل شود. 

وی در پاسخ به پرسش هنرنیوز مبنی بر اینکه «آیا نهادهایی چون آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری و سایر نهادهای دولتی می توانند در این امر مشارکت کنند؟» گفت: در مورد مشارکت نهادهای دولتی همواره یک خطر بزرگ وجود دارد و آن این است که نگاه حاکم بر سیستم آموزش و پرورش یک نگاه ایدئولوژیک و خاص است و همواره یک گرایش فکری خاص در آن وجود دارد لذا وقتی این نهادها متولی نقد ادبی شوند این نگاه با شدت بیشتری در سیستم آموزش رخنه خواهد کرد. 

وی افزود: همواره نگاه خاصی از جانب مسئولان و مدیران وجود دارد و آنها شناخت خاصی از ادبیات ندارند لذا درباره نهادهای دولتی همیشه این خطر وجود دارد و اینکه ما هرگز آموزش و پرورش را باز و مستعد این امر ندیده ایم البته در کتابخانه ها کانون وضعیت متفاوت است و این اتفاق می افتد و شاهد این قضیه هستیم که کودکان کارهای ادبی را نقد می کنند وگرچه نظر مربی تاثیر گذار است ولی نظرات خود را آزادانه می دهند و در امر نقد ادبی مشارکت می کنند زیرا در مراکزی مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ادبیات و هنر دارای جایگاه خاصی است. 

طاهره ایبد در خاتمه در خصوص مشارکت نهادهای خصوصی گفت: بهتر آن است مراکز خصوصی چون انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به این قضیه بپردازند بهتر است؛ زیرا این انجمن ادبیات برایش مهم است و می تواند در این راستا تخصصی کار کند. 

مریم خاکیان