نگرش مردم ساکن یکی از عوامل موثر در حفظ و احیای بافت های تاریخی
راونا ؛ نمونه حیات پویای میراث فرهنگی در یک شهر
نگرش مردم ساکن یکی از عوامل موثر در حفظ و احیای بافت های تاریخی
بافت تاریخی شهرهای ایران به دلیل عدم برنامه‌ریزی روش‌مند، تمرکز فعالیت‌های فرهنگی و اقتصادی مهم در خارج از آن اتخاذ روش های سلولی برای حفظ و احیای بناها و محله های تاریخی، مردم را به گریز از این بافت ها تشویق کرده است.
 
تاريخ : شنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۱ ساعت ۱۳:۵۸
به گزارش هنرنیوز، خدمات توریستی نیز در بافت تاریخی راونا تمرکز یافته است و همان جا عرضه می‌شود. هتل‌ها، موزه‌ها، تالارهای کنسرت، بازارچه های توریستی، عرضه کالاهای بدون مالیات خرید برای توریست ها، کلیساهای قدیمی، پیاله فروشی های رومی، اماکن کرایه دوچرخه رایگان، کلوپ‌ها و کافه‌های شبانه روزی، همگی در بافت تاریخی متمرکز شده‌اند و خارج از آن، چنین امکاناتی اندک است. اصولا به نظر می‌رسد که حیات بافت جدید و قدیم از یکدیگر متفاوت است. برای مثال، به دلیل وجود مالیات بر خرید، تفاوت قیمت ها محسوس است و یا استفاده از دوچرخه خارج از بافت تاریخی، تابع مقررات راهنمایی و رانندگی ایتالیا است. همچنین هتل های معتبر شهر را باید در بافت تاریخی و در قالب خانه‌ها و عمارات زیبای قدیمی جست و جو کرد. در هر حال، شهرداری راونا نهایت تلاش را کرده است تا بهترین، امن‌ترین و دل‌انگیزترین و زیباترین فضا را برای زندگی شهروندان و اقامت توریست‌ها فراهم کند. 

از دیگر عوامل موثر در حفظ و احیای بافت های تاریخی، نگرش مردم ساکن آنجاست. اهالی بومی علاقه و تعهد و التزام بیشتری به حفظ بافت قدیمی شهرشان، در مقایسه با غیر بومیان یا مهاجران خارجی، دارند. فقر و ثروت نیز در این میان نقش خاص خود را دارد. هنگامی از مشارکت مردمی باید سخن گفت، که مردم قدرت اقتصادی چنین مشارکتی را داشته باشند. اکثریت ساکنان بافت تاریخی راونا از اهالی اصیل شهر و از قشر مرفه جامعه اند. این تفاوت از مدل خودروهایی که در حیاط خانه های بافت تاریخی به چشم می خورد و همچنین فروشگاه های لوکس و رستوران های گرانقیمت کاملا احساس می شود. ساکنان بافت جدید شهر اکثرا کارگران بندر و صنایع و به ویژه مهاجران غیر اروپایی چون افغانی ها، اعراب و آفریقایی ها هستند؛ زیرا قیمت مسکن در بافت جدید بسیار ارزان تر است. به علاوه، فروشگاه های زنجیره ای اتحادیه سوسیالیست های ایتالیا، معروف به کوپ، نیز در بافت جدید شهر احداث شده است و کالاها در آن با قیمت بسیار پایین تری عرضه می شود. فروشگاه های کوپ اکثرا در نزدیکی مجتمع‌های مسکونی و محله های زندگی اقشار کم درآمد جامعه و مهاجران ساکن در بافت جدید شهر ساخته می‌شوند. این وضعیت در شهر بولونیا که مرکز کمونیست‌های ایتالیایی است، نمود بیشتری یافته است. 

اعمال مدیریت واحد شهری و همکاری نزدیک شهرداری و اعضای شورای شهر با سازمان‌ها و واحدهای دانشگاهی مرتبط با میراث فرهنگی و ترکیب دو روش حفظ و احیای ارگانیک و مرمت با وحدت سبکی، همراه با حفظ سازمان فضایی قدیم شهر، همگی عواملی موثر در حفظ بافت تاریخی شهر راونا و استمرار جریان حیات مدنی و زندگی شهری در آن بوده اند. مطالعات دراز مدت و برنامه ریزی دقیق و درک و شناخت درست برنامه ریزان شهری از تاریخ و جغرافیای شهر، راونا را به یکی از زیباترین شهرهای تاریخی و توریستی ایتالیا تبدیل کرده که در کنار فعالیت های صنعتی- تجاری از میلیون ها دلار درآمد سالیانه صنعت توریسم بهره مند است. فرهنگ سازی و ارتقای دانش و آگاهی مردم نسبت به ارزش‌های فرهنگی و اقتصادی بافت تاریخی، ایشان را به مشارکت جدی در حفظ و احیای آن تشویق کرده است. تمرکز مهم ترین فعالیت های فرهنگی و تجاری شهر در بافت تاریخی نیز عاملی دیگر در حفظ حیات شهری این بافت بوده است. 

متاسفانه در کشور ما به دلیل فقدان مدیریت واحد شهری و ناهماهنگی میان سازمان میراث فرهنگی کشور و مراکز دانشگاهی با شهرداری‌ها و همچنین عدم درک و شناخت صحیح مردمی از ارزش های فرهنگی- اقتصادی بافت تاریخی، وضعیت معکوس است و بر خلاف نمونه هایی موفق همچون راونا است. بافت تاریخی شهرهای ایران به دلیل عدم برنامه‌ریزی روش‌مند، تمرکز فعالیت‌های فرهنگی و اقتصادی مهم در خارج از آن و افت قیمت زمین و مسکن در بافت تاریخی و اتخاذ روش های سلولی برای حفظ و احیای بناها و محله های تاریخی، مردم را به گریز از این بافت ها تشویق کرده است. در نتیجه این امر، خرابه های بزرگ و عظیمی در مرکز شهرهای تاریخی ایران شکل گرفته اند و یا در حال شکل گیری اند؛ مثال های بارز آن را در اصفهان و کرمان می توان مشاهده کرد و یا اینکه برای احیا و اعاده حیات شهری در این بافت ها، به تخریب و نوسازی آنها اقدام می شود!
در هر حال، شهر راونا را می توان به عنوان نمونه ی یک تجربه ی موفق برای مدیریت شهری در زمینه حفظ و احیای بافت تاریخی محسوب کرد که مطالعه و بررسی اقدامات صورت گرفته در آن می تواند راهگشا و اثربخش باشد.
راهکارهای پیشنهادی
تمرکز فعالیت های مهم فرهنگی و اقتصادی در بافت تاریخی
حفظ سازمان فضایی قدیم شهر
بازسازی به روش وحدت سبکی و حفظ و احیای ارگانیک و حذف روش های سلولی
عرضه خدمات شهری متناسب با ساختار بافت تاریخی
فرهنگ سازی و ارتقاء دانش و آگاهی مردم
کد خبر: 50937
Share/Save/Bookmark