فیس‌بوک و نقش آن در ایران
به موازات یک شبکه اجتماعی؛
فیس‌بوک و نقش آن در ایران
فعالیت فیس‌بوک در ایران فراز و نشیب‌های زیادی داشته‌است.
 
تاريخ : دوشنبه ۳ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۰۹

فعالیت فیس‌بوک در ایران فراز و نشیب‌های زیادی داشته‌است. فیس‌بوک قبل از سال ۸۸ دوبار فیلتر ودوباره آزاد شده بود. اما بعد از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ دوباره فیلتر شد. مسئولان ایران علت فیلتر شدن را نقض حریم شخصی افراد در این وب‌گاه بیان می‌کنند. در حالی که منتقدان علت را استفادهٔ سیاسی بیان می‌کنند.

در پی سیاست‌های تحریم ایران، وب‌گاه فیس‌بوک اجازهٔ انتخاب ایران به عنوان کشور محل سکونت را نمی‌دهد، اما به وضوح مشخص است که شبکه اجتماعی فیس‌بوک جایگاه خاصی در جامعه ایران باز کرده به گونه‌ای که از اقشار مختلف جامعه ایرانی از جمله دانشجویان استادان کارمندان بازاریان معلمین دانش اموزان و هنرمندان بهمراه روزنامه نگاران در آن عضو هستند این موضوع در کنار فیلتر بودن فیس‌بوک در ایران باعث شده آمار دقیقی از تعداد کاربران فیسبوک در ایران وجود نداشته باشد و برآوردهای مختلفی در این مورد به عمل آید ازجمله ۲ میلیون کاربر حرفه‌ای و ۱۲ میلیون کاربر گذری تا ۲۷ میلیون کاربر. به نظر می‌رسد فیلترینگ فیس‌بوک تاثیر محسوسی بر استفاده از آن در ایران نداشته‌است. 

انتقادها به فیس‌بوک
دانشگاه الازهر کشور مصر، اعلام کرد که استفاده از فیس‌بوک را برای مسلمانان حرام است. آن‌ها دلیل صدور این فتوا را فروپاشی خانواده‌ها اعلام کردند. آن‌ها معتقدند که فیس‌بوک یکی از دلایل فروپاشی خانواده‌ها است که در ادامه بطور مفصل به آن خواهیم پرداخت.
جولیان آسانژ موسس وب سایت ویکی لیکس می‌گوید:
فیس‌بوک تنفر آمیز ترین ابزار جاسوسی است که تاکنون ایجاد شده‌است. هر کس که نام و مشخصات دوستان خود را به شبکه اجتماعی فیس‌بوک اضافه می‌کند باید بداند که به شکل رایگان در خدمت دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکاست و این گنجینه اطلاعاتی را برای آنها تکمیل می‌کند.
به گفتهٔ وی فیس‌بوک یک گنجینه اطلاعاتی بسیار بزرگ از نام و پیشینهٔ افراد است که کاربران آن را به شکل داوطلبانه در اختیار این شبکه اجتماعی قرار می‌دهند ولی این ابزار توسط دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. دسترسی این دستگاه‌های اطلاعاتی به اطلاعات ذخیره شده در فیس‌بوک آن را به یک ابزار خطرناک بدل کرده‌است.
در سال ۲۰۱۰ دیوید فینچر فیلمی را با نام شبکه اجتماعی در مورد فیس‌بوک و زندگی مارک زاکربرگ بنیانگذار این سایت ساخت. 

درآمد
بیشتر درآمد فیس بوک از تبلیغات است. در سمت راست هر صفحه شاهد تبلیغاتی هستیم که فیس بوک به ازای هر کلیک بر روی آنها، هزینه ای از سفارش دهنده تبلیغ دریافت میکند. این هزینه، بر اساس مخاطبان متفاوت است. برای مثال، اگر مخاطبان تبلیغ از ایالات متحده آمریکا و بالای ۱۸ سال سن داشته باشند، هر کلیک روی تبلیغ ۱٫۴۵ دلار هزینه خواهد داشت! کافیست روی یکی از همین تبلیغ های سمت راست کلیک کنید تا ۱-۲ دلار از جیب صاحب تبلیغ بکاهید و به حساب فیس بوک بریزید.

سال سود $ افزایش
۲۰۰۶ ۵۲ میلیون --
۲۰۰۷ ۱۵۰ میلیون ۱۸۸ %
۲۰۰۸ ۲۸۰ میلیون ۸۷ %
۲۰۰۹ ۷۷۵ میلیون ۱۷۷ %
۲۰۱۰ ۲۰۰۰ میلیون ۱۵۸ %

نحوه عضویت در فیس بوک:
مرحله اول: ابتدا به سایت فیس بوک با نشانیFacebook.com بروید و اطلاعات اولیه خود را در فرم عضویت وارد کنید.
مرحله دوم: در مرحله دوم، کادری بر روی صفحه ظاهر می شود که مربوط به کاراکترهای کپچا می باشد. کافیست آنها را در مکان مشخص شده تایپ کنید (برای اینکه سایت مطمئن شود که شما یک کاربر واقعی هستید نه یک روبات نرم افزاری).
مرحله سوم: در مرحله سوم و پس از تایید اطلاعات شما، نوشته ای بر روی صفحه ظاهر می شود به این مضمون که یک ای میل به آدرس ای میل شما فرستاده شده است. شما با باز کردن آن ای میل، و کلیک بر روی لینک داده شده، در آن به عضویت فیس بوک در خواهید آمد. 

معایب فیس بوک چیست؟
شاید باورش سخت باشد اما این روزها فیس بوک به بخش مهمی از زندگی مردم دنیا تبدیل شده است. سایتی که ۸۴۵ میلیون نفر از افراد کره خاکی از آن استفاده می کنند که در این میان بیش از ۴۸۳ میلیون آنها به صورت روزانه از این شبکه اجتماعی استفاده می کنند.
برای بسیاری از مردم سرزدن به فیس بوک به بخشی از عادت های روزانه همچون خوردن، خوابیدن و... تبدیل شده است. سایت دیجیتال ترندز به تازگی مطلبی به چاپ رسانده که نشان می دهد فیس بوک در کنار ارتباطاتی که می سازد، سبب بروز مشکلات عمده ای هم می شود. این مطلب که در اصل براساس چندین و چند تحقیق علمی تهیه شده است، نشان می دهد کاربران شبکه های اجتماعی باید در استفاده از این سایت ها بیش از پیش محتاط باشند.

کمبود اعتماد به نفس
شاید عجیب باشد اما تماشای عکس های شخصی در فیس بوک نه تنها باعث بالارفتن اعتماد به نفس نمی شود بلکه مشکلات بزرگی همچون سوءهاضمه را به وجود می آورد. طبق پیمایش یکی از موسسات غذایی آمریکا که از ۶۰۰ کاربر این شبکه اجتماعی گرفته شده بود، بیشتر این کاربران که سنی مابین ۱۶ تا ۴۰ سال داشتند بعد از استفاده از فیس بوک دچار بدبینی نسبت به قد و وزن خود شده بودند.
هرچند بانوان در این موارد بسیار حساس تر هستند اما طبق این پیمایش، بیش از ۴۰ درصد آقایان نسبت به عکس های خود واکنش منفی داشته اند. از آن جالب تر اینکه ۳۲ درصد از مقایسه عکس های خود با دیگران ابراز نارضایتی کرده بودند! 

فضای مجازی، رنج واقعی
علت تاسیس شبکه های اجتماعی برقراری ارتباط راحت را دوستان و آشنایان است اما پژوهش های به عمل آمده نشان می دهد پست ها و نظرات آشنایان سبب می شود افراد احساس بدی در مورد زندگی خود پیدا کنند. به طور مثال نظرات و پست های خوشحال کننده دوستان در فیس بوک موجب ناراحتی دیگران می شود زیرا آنها با خود فکر می کنند که از داشتن یک زندگی شاد و مفرح محروم هستند.
جالب اینجاست که آمار نشان می دهد اکثریت افراد باوجود مشکلات روزمره ترجیح می دهند تنها پست های خوشحال کننده را در فیس بوک منتشر کنند.

رفتار خطرناک
افسرده شدن تنها ضرر بزرگ فیس بوک نیست بلکه این شبکه اجتماعی می تواند موجب اختلالات روانی در نوجوانان و جوانان شود. سال گذشته دکتر لری روسن استاد دانشگاه کالیفرنیا، مطلبی را در مورد شبکه های اجتماعی به چاپ رساند که این شامل نتیجه گیری های جالبی بود.
طبق تحقیقات این استاد روانشناسی، نوجوانان و جوانانی که با فیس بوک کار می کنند بیش از بقیه در معرض بروز اختلالات روانی همچون هیجان زیاد، پارانویا، رفتار پرخاشگرانه و جامعه ستیزی قرار دارند.

کاهش دلهره یا افزایش آن؟
بسیاری فکر می کنند نوشتن «تولدت مبارک» در پروفایل دوستان، بسیار راحت تر از رفتن به مراسم تولد یا فرستادن کارت به شمار می آید اما اگر فکر می کنید فیس بوک بدین وسیله زندگی شما را راحت کرده، بهتر است کمی در تفکرات خود تجدیدنظر کنید.
دکتر کتی چالز، استاد دانشگاه ادینبورگ سال گذشته در بررسی های خود متوجه شد ارتباط در شبکه های اجتماعی ازجمله فیس بوک سبب بروز استرس در افراد می شود.
دکتر چالز در این تحقیقات که بین ۲۰۰ نفر برگزار شده بود دریافت که در بعضی مواقع ارتباطات مجازی موجب بروز استرس شدید می شود. حتی ۱۲ درصد از افراد شرکت کننده اعلام کردند به سبب استفاده از فیس بوک دچار مشکلات شدید دلهره شدند. 

اعتیاد خطرناک
اولین تصویری که با شنیدن کلمه اعتیاد در ذهن ما نقش می بندد دیدن فردی است که مشغول استعمال مواد مخدر است اما با رواج یافتن اینترنت نوعی اعتیاد مجازی هم به وجود آمد که در نوع خود بسیار خطرناک است.
طبق نظرسنجی که بین ۲۵۰ نفر از دانشجویان دانشگاه شیکاگو به عمل آمده ترک فیس بوک حتی از ترک کردن سیگار و مشروبات الکلی هم سخت تر است. علاوه بر دانشگاه شیکاگو، موسسه The Internet Time Machine طی تحقیقاتی جداگانه به نتایج مشابهه ای دست پیدا کرده بود.
شاید حساسیت نسبت به برخی شبکه های اجتماعی ‏ در ایران پس از تاثیر آن در حوادث سیاسی چند سال گذشته بالا گرفت، اما‏ تاثیرات شبکه های اجتماعی تنها به حوزه سیاست ختم نمی شود بلکه حوزه های فرهنگی و اجتماعی مهمترین حوزه تحت تاثیر این ابزار رسانه ای قرار می گیرند.
به عنوان مثال با وجود اینکه هر ماه میلیون ها نفر به فیس بوک می پیوندند تا با دوستان و اعضای خانواده شان در تماس باشند به نظر می رسد این شبکه اجتماعی تأثیرات منفی و ناخواسته ای هم بر روابط بین فردی داشته است. نتایج یک مطالعه در انگلستان نشان داده است که حدود یک سوم طلاق ها در این کشور با شبکه اجتماعی فیس بوک در ارتباط است.
در این مطالعه حدود پنج هزار دادخواست طلاق مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده است که در ۳۳درصد این دادخواست ها به فیس بوک به عنوان یکی از دلایل درخواست طلاق اشاره شده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد که معمولاً یکی از طرف ها به گونه ای از فیس بوک استفاده می کند که باعث نارضایتی طرف دیگر می شود.
از مهم ترین تأثیرات فیس بوک که در پرونده های طلاق عنوان شده، برقراری ارتباط دوباره یکی از زوجین با کسانی است که قبل از ازدواج ارتباط داشته و روابطشان پایان یافته، ارسال پیام های نامناسب و یا گزارش خیانت طرف مقابل از طریق دوستان فرد بوده است، برای اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله «خیانت دیجیتال در شبکه های اجتماع»" مراجعه نمایید.
در سال ۲۰۰۹ نیز مطالعه ای به همین روش در انگلستان صورت گرفته و مشخص شده بود که در یک پنجم از دادخواست های طلاق به واژه فیس بوک اشاره شده است.
نتایج تحقیقات یک سایت انگلیسی نشان می دهد که یک سوم موارد درخواست طلاق به دلیل مسائلی است که در فیس بوک رخ می دهد.
«آیا شبکه های اجتماعی می توانند زندگی زناشویی را به خطر بیندازند؟» این سئوالی است که امروز ذهن رفتارشناسان اجتماعی را به خود مشغول کرده است.
تحقیقاتی که تاکنون در این زمینه انجام شده است نشان می دهد که به خصوص فیسبوک یکی از دلایل دعواهای زناشویی و متارکه است، اما اکنون برپایه تحقیقی که سایت «طلاق آنلاین» (Divorce online) در انگلیس انجام داده است به نظر می رسد که این شبکه اجتماعی حداقل در این کشور به یکی از دلایل اصلی طلاق تبدیل شده است.
این سایت که به زوجینی که قصد طلاق دارند، سرویسهایی را ارائه می کند در این بررسیها دریافته است که یک سوم موارد طلاق به دلیل فیسبوک است.
مولفان این تحقیق که بر روی ۵ هزار درخواست طلاق مطالعه کرده اند در این خصوص توضیح دادند: «فیسبوک به یک ابزار اولیه ارتباطات تبدیل شده است. درحقیقت پستهایی که افراد بر روی پروفایلهای خود می نویسند می تواند زندگی زناشویی آنها را به خطر بیندازند. همچنین دادگاه نیز قصد دارد از این پستها به عنوان یک منبع مستند دلیل طلاق استفاده کند.»
روابط بر روی این شبکه اجتماعی با یک پیام معمولی آغاز می شود اما در دراز مدت می تواند به ماجرایی تبدیل شود که ازدواج فرد را در یک موقعیت مخاطره آمیز جدی قرار می دهد.
براساس گزارش دیلی تک، برپایه ارقام موجود، فیسبوک در ۳۳ درصد از موارد درخواست طلاق به عنوان دلیل ذکر شده است که این رقم در سال ۲۰۰۹ برابر با ۲۰ درصد بود.
همچنین تحقیقات منتشر شده درباره پیامدهای اجتماعی فیس بوک نشان می دهد که پیام ها و عکس های غیراخلاقی که در سایت فیس بوک از سوی کاربران منتشر می شوند باعث بالا رفتن آمار طلاق در کشور آمریکا شده است.
تحقیقات جدیدی که توسط دانشکده حقوق مارتی مونیال آمریکا صورت گرفته است نشان می دهد که ۸۰ درصد درخواست های طلاق به استناد موارد غیراخلاقی که در شبکه های اجتماعی مطرح می شود بوده است. این تحقیقات هم چنین نشان می دهد که تنها در کشور آمریکا از هر پنج نفر که طلاق می گیرند ۱ نفر به علت عکس ها و پیام های غیر اخلاقی و غیر خانوادگی در فیس بوک بوده است.
هم چنین تحقیقات حاکی از آن است که محیط های اجتماعی متاسفانه باعث تغییرات اخلاقی بسیاری شده و آن ها را به سوی کارهای نامناسبی که پیش از ارتباط با این شبکه ها انجام نمی دادند، کشانده است. رابطه با چندین نفر در عین داشتن خانواده و دور شدن از توجه به همسر و یا شوهر و فرزندان چه از سوی مردان و چه از سوی زنان نمونه هایی از این تغییرات است.
در میان شبکه های اجتماعی، فیس بوک به عنوان یکی از پرطرفدارترین سایت های اجتماعی بیشترین سند را در اختیار وکلا برای دادخواست طلاق قرار داده است. سهم منفی فیس بوک در این امر ۶۶ درصد، مای اسپیس ۱۵ درصد و توییتر پنج درصد است. سایر شبکه ها جمعا ۱۴ درصد در وقوع حادثه تلخ طلاق نقش دارند.
یکی از کارشناسان امر بیشترین علت را مربوط به نحوه نادرست پیام ها و گپ و گفتگو هایی می داند که یکی از طرفین ، همسر و یا شوهر ، با افراد ناشایست دیگر دارند. وی می افزاید این موارد بالواقع به استفاده ناصحیح افراد از امکانات شبکه های اجتماعی باز می گردد.
در ایران هم که به مانند بسیاری از موارد دیگر آمار قابل ذکری از تاثیر شبکه های اجتماعی بر مسایل فرهنگی و اجتماعی و از جمله روابط زناشویی در دست نیست، اما شاید خبر طلاق خواننده مشهور کشور به خاطر فیس بوک قابل توجه باشد.
یکی از خوانندگان مطرح موسیقی پاپ ایران با حضور در دادگاه خانواده درخواست طلاق خود را ارایه کرد. او دلیل اصرارش بر طلاق را ارتباط همسرش با کسانی خواند که قبل از ازدواج با آنها آشنایی داشته است.
این خواننده پاپ در پاسخ به پرسش قاضی دادگاه مبنی بر اینکه مگر همسرت در حق زندگیتان چه کار اشتباهی را مرتکب شده است، گفت: همسرم از طریق facebook با کسانی که قبل از ازدواجمان آشنایی داشته است، مجددا ارتباط برقرار کرده است، ابتدا من این مساله را متوجه نشدم ‌اما یک‌بار فراموش کرده بود که صفحه‌اش را در فیس‌بوک ببندد و من به طور اتفاقی همه چیز را دیدم، ارتباط آنها با توجه به نوع پیام‌های‌شان بسیار صمیمی بود، زمانی که از او درباره این کارش توضیح خواستم گفت آنها دوستان خانوادگی ما هستند و من یک دوستی ساده با آنها دارم.
همسر این خواننده پاپ هم در حالی که به آرامی گریه می‌کرد، عنوان کرد: من اشتباه خود را قبول دارم و از همسرم می‌خواهم به خاطر دخترمان گذشت کند. زیرا من هم یک‌بار در زندگی اشتباه او را نادیده گرفتم و از او نیز همین را می‌خواهم. این خواننده جوان در پاسخ به همسرش گفت: من خیانت همسرم را نمی‌توانم فراموش کنم و دیگر به او اعتماد ندارم و بدون اعتماد نمی‌شود به زندگی مشترک ادامه داد.
طبق تازه‌ترین آمار،تعداد کاربران شبکه فیس‌بوک از مرز یک میلیارد نفر گذشته است. آمارها نشان می‌دهد به دلیل افزایش استقبال از این شبکه اجتماعی، در برزیل و هند نیز تعداد کاربران این شبکه اجتماعی افزایش تصاعدی یافته است. کشورهایی همچون برزیل، مکزیک، اندوزی، آرژانتین و فیلیپین قسمت اعظم کاربران فیس بوک را به خود اختصاص داده‌اند؛ نیمی از مردم آمریکا یعنی ۱۴۹ میلیون نفر عضو فیس بوک هستند و اندونزی نیز با ۳۷ میلیون کاربر در رده دوم بیش‌ترین کار بر فیس بوک قرار دارد. آمار کاربران ایرانی هم از ۲ میلیون کاربر حرفه ای تا ۱۲ میلیون نفر کاربر گذری برآورد می شود.
آماری از کاربران ایرانی این شبکه اجتماعی در دسترس نیست. فیس بوک در چارچوب سیاست های تحریم ایران، اجازه ثبت به کاربر با حذف ایران از فهرست کشورهایش را نمی دهد و از سوی دیگر فیس بوک در ایران در دسترسی عموم نیست و از این حیث وضعیتی شبیه پاکستان دارد و به همین دلیل تخمین نسبتا دقیق کاربران ایرانی در فیس بوک آسان نیست. برای پیش بینی تعداد کاربران فیس بوک در ایران راه های مختلفی وجود دارد. به طور مثال بر اساس اشتراکات فرهنگی و اقتصادی مردم در خاورمیانه و به صورت میانگین می توان نتیجه گرفت که از جمعیت قریب به ۷۹ میلیون نفری ایران ۱۲.۵ میلیون نفر عضو این شبکه اجتماعی باشند.
اگر ملاحظه فیلتر بودن این سایت در داخل کشور را مد نظر بگیریم، می توانیم وضعیت آن را با پاکستان مقایسه کنیم و با توجه به ضریب نفوذ اینترنت ۴۳.۱۵ درصدی ایران و ۱۱.۴۸ درصدی پاکستان ایران به عددی حدود ۳.۷۶ برابر تعداد کاربران فیس بوک پاکستانی که معادل ۱.۶ میلیون نفر می باشند خواهیم رسید و در این حالت تعداد کاربران فیس بوک ایرانی داخل کشور معادل۶.۱ میلیون نفر خواهد بود. اگر مبنا را سطح تحصیلات و فرهنگ عمومی ایرانیان بگذاریم، می توانیم آمار کاربران ایرانی این شبکه را بالقوه بیش از ترکیه دانسته و به عددی حدود ۲۷.۱ میلیون کاربر برسیم!
لازم به ذکر است که به راحتی می توان پذیرفت که درصد نفوذ فیس بوک در جمعیت ایرانیان خارج کشور در بالاترین سطح بوده و در محدوده کشورهای توسعه یافته قرار دارد و با توجه به تمامی این پارامترها میتوان عدد کاربران ایرانی فیس بوک در داخل کشور و بدون احتساب کاربران ایرانی مقیم خارج از کشور را عددی بین شش تا دوازده میلیون نفر دانست.
در پایان تاکید این نکته مهم است که تنها مرجع قابل وثوق در ارائه آمار کاربران ایرانی در هر سایت و سرویس اینترنتی، همان سایت سرویس دهنده است که در این مورد آماری در دست نیست.
اما روی سخن با مسئولان امر است. می توانیم مانند بسیاری از مسایل دیگر با شبکه های اجتماعی هم برخورد کنیم. اما سوال اینجاست‎ نتیجه پاک کردن صورت مساله اعتیاد در سالهای دور چه شد؟ از وسعت آن کاست؟ و آیا پذیرفتن این معضل در سالهای اخیر راه حل اصلی مقابله با آن نبود؟ هرچند که آنقدر دیر هنگام روی داد ‏ که به نوش داروی پس از مرگ سهراب می ماند.
برخورد شعار گونه با ویدئو به کجا ختم شد؟ مبارزه قهرآمیز با ماهواره در چه مرحله ای است؟ از میزان استفاده از آن و تاثیرات منفی مخرب آن بر خانواده ایرانی کاسته است؟
برخوردهای ۱۰ سال پیش در معرفی شبکه اینترنت به عنوان ابزار جاسوسی و دهکده جهانی صهیونیست ها که به کجا ختم شد؟
نفی و پاک کردن صورت مساله شبکه های اجتماعی و فیس بوک چطور؟ فیسبوکی که نمی توان مانند ماهواره با استفاده از کماندوهای ناجا از پشت بام ها جمع کرد و فیلترینگ آن هم تاثیر محسوسی بر استفاده کاربران ایرانی از آن نداشته است.
در دنیایی که هر روزه شاهد نوعی ماده مخدر جدید، ‏ وسیله الکترونیکی جدید و نوعی رویداد جهانی هستیم، آنچنان که تاکنون عمل کرده ایم، ره به خطا و فراموش کردن مساله است.
به گمان بهتر است تا دیرتر از دیری که اکنون در آن قرار داریم نشده، چاره ای کرد. شعار های لاف گونه را به کناری گذاشت، هدر دادن بودجه کشور برای اینترنت به اصطلاح ملی با بودجه رویایی و دست نیافتنی که حتی چین هم در رسیدن به آن ناکام مانده را به کناری گذاشت و به فکر راه حل بود.
مسوولان، رسانه ای ها و بسیاری از مردم، مضرات شبکه های اجتماعی را می دانند، شعار دادن بس است، باید به داشته هایمان بر گردیم.
داشته هایمان فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی است، به دور از شعارهایی که همه بلدیم. مساجد به عنوان بزرگترین شبکه اجتماعی ایرانی، به دلیل عدم استفاده صحیح و برخی برخوردهای سلیقه ای، روز به روز جوانانش را از دست می دهد.
مدارس و آموزش و پروزش، سالهاست که درگیر رفت و آمد مدیران سیاسی، حذف و احیای معاونت پرورشی و تغییر سیستم و کتاب است و معلمانی که مهمترین ابزار فرهنگی جامعه ما هستند، درگیر معیشت و گذران زندگی.
صدا و سیمایی که قرار بود دانشگاه باشد، با انبوه شبکه های آنالوگ و دیجیتال، هنوز هم در ابتدایی ترین اصول رسانه ای در جا می زند. در برنامه ای به فارسی وان اشکال می گیرد و آنوقت در سریالهایش بچه ۱۶ و ۱۷ ساله به دنبال مخ زدن است.
تا ثریایی می سازد که تا ثریا خانواده مذهبی و سنتی ایرانی را دارای مشکلات متعدد نشان می دهد، آنقدر که خودشان ۱۲ قسمت آنرا سانسور می کنند و تازه با همه اینها مخاطب جدی و اختیاری هم ندارد. با یک نظرسنجی جدی و منصفانه مشخص می شود که ما در بخش رسانه ملی روز به روز مخاطبان خود را از دست می دهیم.
دانشگاهایمان هم که وضع بهتری ندارند. آن از دانشگاه دولتی. تمام هم و غم مسوولانش شده جداسازی راهرو ها و کلاسهای دختر و پسر به اسم اسلامی کردن و حذف اساتید نخبه به اسم پالایش علوم انسانی. این هم از دانشگاه آزادش که از یک سو درگیر اصرار مدیری ۳۰ ساله بر ماندن است و از سوی دیگر درگیر آرزوی مدیر عالیرتبه دولتی برای فتح آن.
برخورد قهری با تکنولوزی روز دنیا و شبکه های اجتماعی و من جمله فیس بوک جواب نمی دهد، که اگر می داد، تاکنون داده بود. باید با داشته هامان؛ خانواده، جوانان و جامعه را به فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی و طرز برخورد با نوآوری ها مجهز کنیم، وگرنه به همان راهی می رویم که تاکنون رفته ایم. 

حقایقی درباره فیس بوک:
طبق مقرراتی که حین ثبت نام در فیس بوک می پذیرید، «فیس بوک مالک تمامی اطلاعاتی است که در اختیار آن می گذارید» و از این رو می تواند هرگونه که صلاح می بیند، از آنها استفاده کند.
برای مثال فیس بوک می تواند اطلاعات شما را به سازمان های مختلف بفروشد، عکس های شما را منتشر کند یا ایده های تجاری تان را استفاده کند و این کار از نظر قانونی هیچ منعی ندارد.
این امر ممکن است هم اکنون برای شما بی اهمیت جلوه کند، ولی ارزش این اطلاعات را در بیست سال آینده در نظر بگیرید: زمانی که موقعیتی مهم از نظر سیاسی، اجتماعی، اقتصادی دارید و یک جمله یا عکس از شما در جوانی می تواند اعتبار شما را از بین ببرد.
یا به زمانی فکر کنید که در یک معامله سیاسی، که معمولا مردم در آن ضرر می بینند، اکانت های کاربران مخالف یک دولت به آن دولت فروخته شود.
اپ ها، نرم افزارهای جانبی فیس بوک هستند. همانطور که حتما دیده اید، قبل از استفاده از یکی از این اپ ها، فیس بوک به شما هشدار می دهد که این اپ اجازه دسترسی به اطلاعاتی از پروفایل شما دارد. برای مثال، شما موافقت می کنید که یک اپ بتواند به تمامی دیوار شما یا عکس های شما دسترسی داشته باشد.
این اجازه دسترسی، صد در صد به معنای دزدیده شدن اطلاعات نیست، ولی به این نکته باید توجه کنید که: «تیم فیس بوک نظارتی بر نحوه عملکرد این اپ ها ندارد»، یعنی یک اپ می تواند اطلاعاتی که به آن دسترسی دارد را بدزدد و مورد سواستفاده قرار دهد، و تنها در صورتی که این موضوع تشخیص داده شده یا گزارش شود، فیس بوک جلوی آن اپ را میگیرد.
نظیر این اتفاق قبلا نیز افتاده است و چه بسا هم اکنون نیز در حال رخ دادن است و کسی متوجه آن نیست یا به خاطر حفظ اعتبار فیس بوک از انتشار خبر آن جلوگیری شده است.
برای روشن تر شدن قضیه، یک مثال را بررسی می کنیم:
من به عنوان یک فرد آشنا با برنامه نویسی، می توانم به سادگی یک اپ درست کنم که شامل یک کوییز می باشد. در کنار این کوییز، این قابلیت را قرار می دهم که تمامی استتوس ها و لینک های شما در دیتابیس دیگری در اینترنت کپی شود. با استفاده از این اپ، بدون متوجه شدن شما، تمامی این اطلاعات در اختیار من قرار خواهد گرفت و می توانم از آنها در جهت به خطر انداختن سلامت یا اعتبار شما استفاده کنم.
 
شرایط سرویس دهی Terms of Service
البته که هیچ کدام از ما حوصله خواندن ۲۰-۳۰ صفحه شرایط استفاده از فیس بوک یا هر نرم افزار دیگر را نداریم با زدن دکمه I Agree از آن رد می شویم. ولی توجه داشته باشید که تمام سواستفاده هایی که در دو قسمت قبل ذکر شد از طرف فیس بوک قانونی بوده، زیرا هرکدام از آنها دقیقا در سند شرایط سرویس دهی آمده و شما آن را پذیرفته اید. همانند یک قرارداد. 

اختلال اعتیاد به فیس بوک Facebook Addiction Disorder
بله، همچین اصطلاحی بین روانشناسان رواج پیدا کرده است.
بدیهی ست که با استفاده بیشتر از فیس بوک، از کیفیت روابط اجتماعی واقعی و همچنین میزان تمرکز روی فعالیت های ذهنی (درس، کار، …) می کاهید. 

ماندگاری اطلاعات در فیس بوک
اطلاعات فیس بوک یک-آپ گرفته می شوند. با پاک کردن اطلاعات خود از فیس بوک، این اطلاعات در حقیقت از بین نرفته و در بک-آپ ها موجود می باشند.
البته از طرف فیس بوک ذکر شده است که سعی می شود اطلاعات پاک شده پس از مدتی بک آپ ها نیز پاک شوند. 

عدم امنیت قطعی اطلاعات
در نهایت اگر اطلاعات شما توسط فیس بوک به کسی فروخته نشد، از اپ های فیس بوک نیز در امان ماندید و … بدانید که همیشه احتمال هک شدن شما یا فیس بوک وجود دارد.
به عنوان مثال: در سال ۲۰۱۰، دولت چین برای مشاهده نامه های جیمیل برخی مخالفین و فعالین حقوق بشر آن کشور، سیستم های گوگل را هک کرد. یا هک وب سایت گاکر Gawker که در آن پسورد ۱٫۴ میلیون کاربر لو رفت.
هک کردن کاربری یک شخص خاص نیز در صورت دسترسی به شبکه کابلی یا بی سیم مورد استفاده (شبکه دانشگاه، مودم ای.دی.اس.ال، …) حتی نیاز به دانش فنی ندارد و با استفاده از نرم افزارهایی ساده قابل انجام است. 

نتیجه گیری
با وجود این مقدار از تهدیدات در دنیای مجازی، عقل سلیم حکم می کند عاقلانه در این راه قدم برداریم. صرف داشتن تنظیمات پرایوسی، دنیای مجازی را امن تلقی نکنیم و از اشتراک گذاری مطالبی که ممکن است در آینده بر علیه ما استفاده شوند بر حضر باشیم.
هم اکنون برخی مدارس و کمپانی های خارج از کشور، اطلاعات پروفایل فیس بوک را برای گزینش مورد استفاده قرار می دهند. بسیاری از دولت ها از اطلاعات فیس بوک به عنوان مدرک در دادگاه استفاده می کنند و مهم تر از همه، کسی از اهمیت اطلاعات به ظاهر بی ارزش پروفایل شما در بیست سال آینده خبر ندارد.

کد خبر: 74526
Share/Save/Bookmark