گفتگو از مریم خاکیان_با مهربانان «رادیو هفت» محمد صوفی(تهیه کننده)، محمد بحرانی، شاهین شرافتی و امیرعلی نبویان که از اعضای اصلی این برنامه هستند و در بیستمین نمایشگاه مطبوعات میهمان غرفه هنرنیوز بودند درباره کلمات و ادبیات صمیمی این برنامه به گفت وگو نشستیم که البته جای منصور ضابطیان در این مکالمات، سبز است.
بخش نخست این گپ و گفت را در زیر می خوانید؛
*با توجه به اینکه «رادیو هفت»، برنامه ای است که ارتباط آن با ادبیات، در تمام آیتم ها ارتباط تنگاتنگی است، آیا نسبت به کیفیت حضور آن در این برنامه، نگاه یا دیدگاه خاصی وجود داشته است؟
نبویان: ادبیات در طول این سالها از جهات و اشکال مختلف آسیبهای جدی دیده است؛ همچون مجموعه واژگان بی معنی و نادرستی که به زور مصطلح شده، املاهای اشتباه،شیوه های غیر صحیح صحبت کردن که رفته رفته به زبان و ادبیات ما وارد شده و کم کم جای خودش را در بین مردم باز کرده است. البته من نه تنها مشکلی با زبان محاوره و ادبیات کوچه ندارم بلکه طرفدار آن هستم، به نظر من ورود ادبیات کوچه به زبان محاوره اتفاقا به جا و درست است.
اگر بناست یک برنامه ای صرفا برنامه ادبی باشد، درباره ادبیات حرف بزند و با ادب صحبت کند، به نوعی زبان شاخص را برای مخاطب خود تعیین می کند، چنین برنامه ای حق ندارد مبتلا به برخی از ناهنجاریها و نابه سامانی ها بشود اما «رادیوهفت» یک برنامه صرفا ادبی نیست با این وجود کوشیده است همواره بهترین و صمیمی ترین شکل از ادبیات را به مخاطب ارائه کند.
ما آیتم های مختلف این برنامه مقابل مخاطب می نشینیم و درباره مسائل مختلف با او حرف می زنیم و سعی میکنیم نقاط فکری زیادی را با او از طریق کلام به اشتراک بگذاریم، ادبیات، موسیقی و سایر هنرها همه با هم و در کنار هم در «رادیو هفت»، با مخاطب حرف می زنند. به نظرمن لطمه اساسی را به زبان و ادبیات فارسی فضاهای مجازی ایجاد کرده اند.
*«رادیوهفت» محترم ترین برنامه سرگرم کننده ای است که از رهگذر ادبیات، موسیقی و سایر هنرها با حس و حال مردم به طرزی صمیمی و در عین حال مؤدبانه برخورد می کند. به نظر شما چگونه در این برنامه وجه سرگرم کنندگی با ادبیات، مناسبت و تجانس پیدا کرده است و آیا می توان گفت این برنامه، مؤلفه های«فاخر» بودن را داراست؟
صوفی: اگر بگویید «رادیو هفت» برنامه ای است درباره ادبیات، این تعریف، تعریف نادرستی است چراکه این برنامه نمی خواهد درباره ادبیات به شکل تخصصی حرف بزند، اما شاید به دلیل کثرت اشاعه ادبیات نادرست در برخی از برنامه ها، وقتی یک برنامه نه مشخصا «رادیو هفت» سعی می کند که شکل صحیح ارتباط کلامی با مخاطب را رعایت کند این تصور به وجود می آید که چنین برنامه ای راجع به ادبیات حرف می زند.
به واقع ما در این برنامه می کوشیم درست صحبت کنیم و اصلا شعاراصلی ما این است که «سعی می کنیم در رادیوهفت خوب حرف بزنیم و حرف خوب بزنیم» لذا چیزی که رایج است را انجام نمی دهیم بلکه آن چیزی را که فکر می کنیم درست است انجام می دهیم.
*«رادیو هفت» با چه زبانی با مردم صحبت می کند که توانسته است در ارتباط با مخاطب موفق بوده و طیف زیادی از مردم جامعه را به رغم تفاوت های فرهنگی جذب خود کند؟
شرافتی: یکی از چارچوبهای رسانه ملی ایران این است که همیشه از مجری می خواهد از زبان معیار استفاده کند و این زبان معیار، صرفا همانی است که خود رسانه برای مجری تعریف می کند؛ یکی از کارهایی که «رادیو هفت» توانسته انجام بدهد این است که زبان معیار را با زبان مردمی که در این سرزمین زندگی می کنند یکی کرده است، «رادیو هفت» شبیه خود مردم حرف می زند و رفتار می کند.
ویژگی دیگر این برنامه این است که این است که اعضای آن خودشان را جلوی دوربین زندگی می کنند و حرف ها و صمیمیت واقعی خودشان را به خانه مردم می برند؛ برای مثال امیرعلی نبویان با شوخی هایی که همیشه دارد جلوی دوربین می رود و نقش بازی نمی کند یا محمد بحرانی دقیقا همان آدم جلوی دوربین است با همان ادبیاتی که با بچه ها صحبت می کند لذا وقتی از کلمه پیچیده ای مثل «فاخر» درباره یک برنامه در رسانه صحبت می شود گویی حکایت کسی است که اسم فرزندش را «رستم» می گذارد و جرئت نمی کند صدایش کند لذا وقتی می گوییم «فاخر» دیگر نمی توانیم درباره آن برنامه حرفی بزنیم در حالیکه ما در «رادیو هفت» در عین رعایت زبان معیار از زبان مردم فاصله نمی گیریم، برای مثال خیلی عادی از کلمه «تبلت» استفاده می کنیم و نمی گوییم«رایانه لوحی شکل»، هرچند تلاش ما بر این است تا حد امکان از کلمات انگلیسی استفاده نکنیم، اما در عین حال می کوشیم پیوندی بین ادبیات کوچه و خیابان که در آن زندگی می کنیم، ادبیاتی که نیکانمان داشتند و به قرن های گذشته برمی گردد و نیز ادبیات معاصر کشورمان ایجاد کنیم، هنر نویسندگان «رادیوهفت» این است که توانسته است این پُل را ایجاد کند و مخاطب امروز بتواند سعدی، حافظ و فیض کاشانی و خیلی از بزرگان دیگر را بفهمد.
ادامه دارد...
