درحاشیه ثبت جهانی شوش؛
باغآرایی موزه شوش کمترین هزینه را داشته است
در روند آمادهسازی محوطه باستانی شوش برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو -طي اين دوسال گذشته- براي محدود كردن (بخشهاي اصلي و شناخته شده) عرصه شوش از قطعات ديوارهاي پيشساخته -كه قابليت جابهجايي دارد- استفاده شده است و نه ديواري با مصالح ثابت همچون آجر؛ تا در صورت نياز بتوان آنها را جابهجا کرد.
تاريخ : چهارشنبه ۱۰ تير ۱۳۹۴ ساعت ۱۴:۱۰
به گزارش هنرنیوز، در پی درج یادداشتی با عنوان "چرا حصار محوطه شوش رو به تخریب است؟/آیا احداث گلخانه از ملزومات ثبت جهانی شوش است؟" به قلم هادی مهران پور؛ رییس انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش -علی درویشی - نیز یادداشتی را در اختیار هنرنیوز قرار داده است.
در متن این یادداشت آمده است:محوطه باستانی شوش یکی از ارزشمندترین و مشهورترین محوطههای باستانی خاور نزدیک است. مدتي است (بيشاز ۲ سال) پايگاه ميراث فرهنگي شوش در راستاي هدف بزرگ ثبت جهاني محوطه باستاني شوش در فهرست ميراث جهاني يونسكو فعاليتهاي چشمگيري را انجام داده است؛ فعالیتهایی ارزشمند که با تمامی فعالیتهای صورت گرفته در سه دهه گذشته، چه از دیدگاه کمی و چه کیفی، بههیچوجه قابل مقایسه نیستند. از همان آغاز فعاليتها، انجمن دوستداران ميراث فرهنگي شوش بهعنوان يك سازمان مردمنهاد، با استفاده از نيروهاي متخصص و پتانسيلهاي خود، در كنار پايگاه ميراث فرهنگي شوش در راستاي اين هدف بزرگ با تمام توان خود متمركز شده است. اقدامات انجمن شامل اطلاعرساني، هماهنگیهای لازم با مسوولان شهری، تلاش در راستای همدلی و همزبانی با مردم و برنامههای آموزشی و فرهنگی برای مهیا نمودن بسترهای لازم اجتماعی و فرهنگی در خصوص این مهم بوده است. افزون بر این انجمن میراث فرهنگی شوش در کنار این فعالیتها همواره به نقد فعالیتهای سازمان میراث فرهنگی البته همراه با ارایه راهکارهایی پرداخته است.
اینک شمارش معکوس برای نتیجه گرفتن تلاشهای صورت گرفته آغاز شده و ما خود را برای جشن و پایکوبی ثبت شوش در فهرست آثار جهانی یونسکو آماده میکنیم. اما با کمال تعجب میبینیم در این لحظات حساس که شوش نیازمند آرامش، همدلی و یکزبانی برای به بار نشستن این تلاشهاست، عدهای در قالب نگرانی و دلواپسی و دایه مهربانتر از مادر نشان دادن خودشان برای میراث فرهنگی شوش با ارسال یادداشتهایی در رسانهها به تشویش اذهان عمومی میپردازند! بدون شک نقد اگر منصفانه باشد و همراه با راهکار سازنده و سودمند خواهد بود؛ اما متأسفانه، در این زمانی حساس و تاریخی که محوطه شوش در آستانه ثبت در فهرست آثار جهانی قرار دارد، اینگونه نقدهای احساسی و بعضا با اهداف و غرضهای شخصی نتایجی بسیار تخریب کننده بهدنبال خواهند داشت.
وقتی این یادداشتهای به ظاهر نقدگونه را مطالعه میکنیم بهسادگی در مییابیم که هیچگونه درکی درست از مسایل و مشکلات حوزه میراث فرهنگی خوزستان و بهخصوص محوطه میراث فرهنگی شوش ندارند؛ بیشتر یادداشتها بسیار سطحی و برخی چنان ایدهآلیستگرایانه بدون درنظر گرفتن واقعیتهای موجود نوشته شدهاند. برخی دیگر نشاندهنده حسادتهای شخصی، تصفیهحسابهای شخصی و گروهی است از مجموعه مدیریتی و حتا پژوهشگران حوزه میراث فرهنگی. در بسیاری از این یادداشتها با برشمردن چندین مورد نارسایی در مدیریت مجموعه، کوشش در زیر سوال بردن تمامی تلاشها برای این مجموعه پیچیده را مد نظر دارند. برای نمونه محصور نبودن عرصه محوطه باستانی شوش یکی از مواردی است که بارها توسط برخی؛ مورد انتقاد قرار گرفته است. نفس محصور بودن محوطه عظیم شوش عملی است پسندیده و از نیازهای این مجموعه ارزشمند بهشمار میآید که از خواستههای انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش نیز بوده و هست؛ اما هر خواستهای باید بر پایه واقعیتهای موجود شکل بگیرد. محصور کردن عرصه چنین محوطهی وسیعی نیازمند بودجهای عظیم است که با وجود مشکلات و مراحل اداری و اجرایی امری است زمانبر؛ بههمین دلیل در چندین مرحله بخشهایی از محوطه میراث فرهنگی شوش دیوار کشی شده، بهگونهای که امروز بخشی اندک از دیوارکشی آن باقیمانده است.
در روند آمادهسازی محوطه باستانی شوش برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو -طي اين دوسال گذشته- براي محدود كردن (بخشهاي اصلي و شناخته شده) عرصه شوش از قطعات ديوارهاي پيشساخته -كه قابليت جابهجايي دارد- استفاده شده است و نه ديواري با مصالح ثابت همچون آجر؛ تا در صورت نياز بتوان آنها را جابهجا کرد.
اگر بخواهيم بر مبنای دیدگاههای غیر واقعبینانه که در قالب نقد منتشر میشوند عرصه مصوب محوطه باستاني شوش را ديواركشي كنيم، باید گرداگرد بخشي بزرگ از شهر امروزي را برج و بارو كشيد و شماری بسیار از منازل مسکونی مردم را از بافت شهری مجزا کنیم! مطرح شدن چنين تفكري نامعقول، بدون هيچگونه آگاهي از مسايل و مشكلات اداری-حاکمیتی و شهری، در قالب نقد جاي بسيار تعجب و سوال دارد كه آيا كسي بدون اندكي اطلاعات از مسايل و مشكلات ميراث فرهنگي بايد اقدام به نقد مجموعه ميراث فرهنگي بكند؟ آیا تنها بر مبنای داشتن یک مدرک کارشناسی مرتبط با میراث فرهنگی میتوان یک مجموعه با پیچیدگیهای خاص خودش را مورد انتقاد سازنده قرار داد؟
در جایی دیگر عنوان میشود که چرا پایگاه میراث فرهنگی شوش اقدام به ایجاد گلخانه کرده است؟ من واقعاً نمیدانم ساخت گلخانه چه ایرادی دارد که حتا چنین اقدامی مثبت را نیز به باد نقد گرفتهاند؟ پايگاه میراث فرهنگی شوش بهجاي اينكه براي باغآرايي باغموزه شوش با عقد قرارداد و پرداخت هزينههاي هنگفت به پيمانكاران، با برنامهاي از پيش تعيين شده اقدام به ساخت گلخانهاي کوچک در گوشهاي از باغ موزه کرده است كه با موارد لازم براي باغآرايي؛ مجموعه را با كمترين ميزان هزينه تأمين خواهد کرد. حال جای سوال است که برخی از ناقدین محترم، چنین فعالیتهایی -که مثبت هستند- را چرا به باد نقد میگیرند؟
اينكه افرادي پساز پذيرفته نشدن درخواستهایشان از میراث فرهنگی به يكباره به منتقد سرسخت ميراث فرهنگي تبديل ميشود، چه معني ميدهد! اعمال فشار از طريق رسانهها در قالب نقد دير زماني است كه به اهرمي براي رسيدن به اهداف شخصي تبديل شده است، بدون اينكه حتا به مسايلي ديگر كمتر توجهي داشته باشند. مسايلي همچون اينكه شوش در آستانه ثبت جهاني قرار دارد و نيازمند همراهي و همدلي براي به سرانجام رسيدن اين هدف بزرگ است.
این که عدهاي تحت عنوان كارشناس بهيكباره ظاهر ميشوند و با ايجاد غوغاهاي رسانهاي و حاشيهاي براي رسيدن به اهداف شخصي؛ عملاً فعاليتهاي مثبت و تأثيرگذار چند ساله پايگاه ميراث فرهنگي، انجمنهاي دوستداران ميراث فرهنگي و نهادهاي شهري و اجتماعي را زير سوال میبرند، جاي بسيار تعجب دارد.
بسياري از اين فعاليتها تحت عنوان «دلواپسان ميراث فرهنگي» درواقع پوششي است براي رسيدن به اهداف شخصي و گروهي خودشان (یعنی همان منتقدان)!
اینک پساز طی ۲ سال گام برداشتن در این مسیر دشوار و طاقتفرسا میتوان دوستداران واقعی میراث فرهنگی را که بیهیچ چشمداشتی در راستای ثبت محوطه باستانی شوش در فهرست جهانی شبانهروزی گام برداشتند را از افرادی به ظاهر منتقد که برای رسیدن به سهمخواهیهایشان میراث فرهنگی را زیر فشار قرار میدهند، شناخت. با این همه روزهایی دشوار بهزودی سپری خواهند شد، و آرزوی ثبت شوش در فهرست میراث جهانی و مورد توجه و حمایت قرار گرفتن آن در عرصه جهانی برآورده خواهد شد. در اینجا به نمایندگی از انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش، از تمامی کسانی که در راستای ثبت جهانی شوش خالصانه تلاش کردند، سپاسگزارم.
رییس انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش