تحولی در بخش مدیریت سینما روی داد؛
رشد صعودی در اعطای پروانه ساخت و نمایش در دوره مدیریت فعلی سنیما
چرخه تولید در سنیمای ایران وابسته به عناصر مختلفی است؛ اگر بخواهیم نگاه و صورت‌بندی کلی از این پرخه داشته باشیم بخشی از آن مربوط به حوزه مدیریتی و نظارتی است و بخش دیگر مربوط به بدنه سینما و هنرمندان.
تاريخ : يکشنبه ۱۶ تير ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۴۰
زمانی می‌توان این چرخه را چرخه‌ای پویا دانست که در این دو بخش اتفاقات همسان؛ متناسب و برنامه‌ریزی شده‌ای صورت گیرد. اگر بخواهیم نخست از منظر مدیریت به موضوع چرخه تولید در سینما بپردازیم باید به این نکته دقت کنیم که مدیریت سینما تا چه میزان وظایفی که بر عهده دارد با رعایت قانون به آن پرداخته است. در این مسیر یکی از مهمترین وظایف مدیریت سینما در هر دوره غیر از حمایت‌های مادی، تلاش برای ایجاد فضایی صحیح در اعطای پروانه ساخت و پروانه نمایش است.
وقتی در دوره‌ای میزان صدور پروانه ساخت‌ها بالا باشد؛ یکی از معیارهایی است که می‌توان به آن استناد کرد و دوره‌ای را بالنده دانست. البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که صدور پروانه ساخت اگر به تولید ختم نشود، فقط آماری خواهد بود که به بالندگی هنر سینما کمکی نمی‌کند؛ اما این را هم نباید از نظر دور کرد که ما داریم درباره ایجاد یا سلب محدودیت در پروانه ساخت موضوعاتی را مطرح می‌کنیم و اینکه اثری به تولید برسد یا نرسد به بخش‌های دیگری مربوط است که خارج از موضوع نوشته فعلی است.
آنچه از آمارها مانده است؛ در سال ۸۵ پروانه ساخت‌ها از ۴۹ فیلم به ۶۸ فیلم رسیده که رشد ۳۹ درصدی را در پی داشته است. این تغییر در سال ۸۶ چندان محسوس به نظر نمی‌رسد. اما این تغییر در آمارها در سال ۸۷ به ۷۴ فیلم رسید که این رشدی حدود ۱۰. ۵ را نشان می‌دهد. از این به بعد و در سال ۸۸ به یکباره برخ رشد صعودی قابل توجه می‌یابد. بر اساس آمارهای منتشر شده در معاونت سینمایی وقت؛ ۵۴ درصد رشد صدور پروانه ساخت داشته‌ایم و ۱۱۴ فیلم پروانه دریافت کرده‌اند. سال بعد نرخ رشد به ۱۶. ۵ در صد رسید یعنی ۱۳۳ پروانه ساخت که این هم باز در ادامه رضد صعودی سال ۸۸ قرار داشت. سال ۹۰ اما با برنامه‌ریزی‌هایی در جهت مطلوب‌تر کردن و کیفی‌سازی شرایط تولید در سینمای ایران اتفاق دیگری هم روی داد که این اتفاق کاهش ۲۴ درصدی را در اعطا پروانه ساخت به همراه داشت. در این سال صدور پروانه‌های ساخت از ۱۳۳ فیلم به ۱۰۱ فیلم کاهش پیدا کرد.
یکی دیگر از مبانی شرایط مطلوب در حوزه تولید و پخش آثار سینمایی اعطا پروانه نمایش به فیلم‌هاست. در تمام سال‌ها و در تمام مدیریت‌ها سلایقی حاکم بوده که برخی فیلم‌ها پشت درهای بسته مانده‌اند و به تاریخ پیوسته‌اند؛ شاید مدیر بعدی گاه با جسارتی که داشته برخی از آن‌ها را اکران کرده اما در بیشتر موارد برخی فیلم‌ها برای همیشه رنگ پرده را به خود ندیده‌اند. در دولت دهم و در مدیریت سینمایی این دوره تلاش شد فیلم‌های قبل به اکران درآیند یا لااقل در شبکه نمایش خانگی توزیع شوند. در این راستا اتفاقات خوبی هم رخ داد که کم هزینه هم برای مدیریت سینما نبود. اما اگر بخواهیم به آمار اشاره داشته باشیم باید برویم سراغ اعداد. آنچه در آمار آمده نشان از این دارد که
«در سال ۸۷ قریب به ۸۰ در صد فیلم‌ها پروانه نمایش گرفتند. سال ۸۸ شصت و هفت درصد، سال ۸۹ هفتاد و دو درصد و در سال ۹۰شصت و نه درصد فیلم‌های دارای پروانه ساخت، پروانه نمایش اخد کردند. به این ترتیب تعداد پروانه‌های نمایش فیلم صادر شده از طرف معاونت سینمایی در سال ۸۶دوازده در صد رشد داشته اما در سال ۸۷ تعداد پروانه‌های نمایش از ۷۴ فیلم به ۵۹ فیلم رسید این موضوع بیانگر کاهش ۲۰درصدی پروانه نمایش‌هاست، اما مجدداٌ این آمار از سال ۸۸ شروع به رشد کرد به طوری که پروانه‌های نمایش به ۷۷ فیلم رسید که رشدی ۳۰ در صدی را نشان می‌دهد، این رشد در سال ۸۹ هم ادامه داشت و تعداد پروانه نمایش‌ها را به ۹۶ فیلم رساند یعنی رشدی ۲۴در صدی؛ در سال ۹۰ محدودیت‌های کیفی نگری و نیاز به توجه بیشتر فیلم‌های به نمایش در آمده سبب کاهش۲۷ درصدی تعداد پروانه نمایش‌ها شد».
با نگاهی گذرا به فرایند اعطاء پروانه ساخت و پروانه نمایش می‌توان دریافت آنچه که در بخش مدیریت سینما در این دوره روی داده است؛ بیش از آنکه ایجاد محدودیت کند؛ فضا را برای فعالیت عمومی سینماگران مهیا کرده است. این اتفاق به نوعی احیای دوباره سینما در بخش مدیریت است. با تمام مصائبی که تلاش شد بر مدیریت سینمایی دولت دهم تحمیل شود اما مسیر اصلی و برنامه‌ریزی برای تعالی سینما هیچگاه پشت پرده نماند و همیشه در اولویت برنامه‌ریزی‌ها قرار داشت. سینمای ایران در تمام ساحت‌ها اتفاقی اینچنینی را تجربه کرد. سال‌ها بود سینمای ایران در یک سلیقه مشابه مدیریتی در جا می‌زد؛ اما تغییر رویکرد مردم انتخاب مدیر اجرایی اول کشور و به تبع آن تغییر در ساحت‌های مدیریتی دیگر سبب شد سینما هم دستخوش تحولاتی بنیادی شود. این تحولات در تمام بخش‌ها روی داد و در آمارهای منتشر شده رسمی می‌توان به درستی به این نکته‌ها رسید.
