۱. آذرخشى ديگر از آسمان كربلا
مصباح يزدى، محمد تقى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى(ره)،چاپ سوم، ۱۳۷۹، ۲۳۹ص.
مجموعه چند سخنرانى در تحليل قيام عاشورا و بيان اهداف امامحسين(ع) از اقدام عليه يزيد است. نويسنده به منظور زدودن برخى شبهات موجود راجع به بزرگداشت عاشورا و علل و زمينههاى بروز آن و گريه و عزادارى برامام حسين، مجموعه حاضر را تدوين كرده است. وى به روش تحليلى و با استناد به آيات واحاديث، هدف امام حسين را اجراى حدود الهى و عمل به وظيفه امر به معروف و نهى ازمنكر دانسته و با اشاره به مندرجات برخى روزنامهها، از مروجان تساهل و تسامح دينى ومردم سالارى كه اعمال خشونت را مطلقاً نفى مىكنند، به شدت انتقاد كرده است.
برخى سرفصلهاى كتاب چنين است: شبهاتى پيرامون عاشورا و بزرگداشت آن، نقش عاشورا در بقاى اسلام، زمينههاى قيام عاشورا، پيشينه تاريخى واقعه عاشورا، زمينههاىاجتماعى انحراف جامعه، عوامل انحراف جامعه، تشابه جامعه ما با زمان امام حسين(ع)،روشهاى به كارگيرى عوامل انحراف جامعه از سوى معاويه، علل و انفعال جامعه در برابرفعاليت هاى معاويه، راههاى مقابله با عوامل انحراف از جامعه، هدف قيام عاشورا، اصلاح مفاسد هدف اصلى قيام امام حسين(ع)، امر به معروف و نهى از منكر، مصاديق امر به معروف و نهى از منكر به معنى عام، وظايف حكومت و مردم در شرايط حاضر و...
۲. ارزيابى انقلاب امام حسين(ع) از ديدگاه جديد
شمس الدين، محمد مهدى؛ مترجم: مهدى پيشوايى، تهران، مؤسسه فرهنگى هنرى الست فردا، چاپ اول، ۱۳۷۹، ۲۸۵ص.
نويسنده در اين اثر طى سه بخش اصلى به ارزيابى و تبيين نهضت عاشورا برآمده است. در بخشى از كتاب آمده است: اگر مبدأ انقلاب امام حسين(ع) را سال ۶۰ يا ۶۱ هجرى بگيريم، سخت اشتباه كرديم. مبدأ انقلاب امام حسين(ع) سال ۶۰ هجرى نبوده، بلكه سالهاى پس از وفات پيامبر(ص) بود...، انقلاب خونين امام حسين(ع) حلقهاى از زنجير حوادث بود كه يك سر آن به فاجعه كربلا و سر ديگرآن به ماجراى سقيفه منتهى مىشد و اين حلقه در كربلا نيز خاتمه نيافت؛ بلكه سرچشمه انقلاب و قيامهاى خونين ديگرى گرديد.
نگارنده در بخش نخست «شرايط سياسى و اجتماعى انقلاب امام حسين(ع)» را ذيل اين مقولات بررسى مىكند: سرچشمه انحراف، منطق سقيفه، روش عمر در تقسيم بيت المال،مسئله شورى، نتايج زيان بار شورا، سياست مالى و ادارى عثمان، تسلط بنىاميه،سياستهاى معاويه، و حكومت معاويه.
در بخش دوم «موجبات و انگيزههاى انقلاب» با مباحثى از اين دست ارزيابى مىشود:روش امام حسين(ع) در برابر سياست بنىاميه، عواملى كه امام حسين(ع) را وادار به صلح بامعاويه كرد، ويژگيهاى يزيد، عكس العمل امام حسين(ع) در برابر وليعهدى و بيعت با يزيد،انگيزههاى انقلاب امام حسين(ع) از نظر افكار عمومى، و راز مخالفت امام حسين(ع) باحكومت يزيد و...
بخش سوم به تبيين «آثار و نتايج انقلاب امام حسين(ع) در حيات جامعه اسلامى»اختصاص يافته است. برخى مباحث اين بخش عبارتاند از: قطع نفوذ دينى امويان، بيدارىمسلمانان، رسوايى يزيد، شروع انقلابهاى زيد بن على، ابىالسريا، عبدالرحمن ابن اشعث،و قيام مختار و...
۳. امام حسين(ع) از زبان استاد شهيد مرتضى مطهرى(ره)
عزيزى، عباس، قم، انتشارات صلاة، چاپ اول، ۱۳۸۱، ۴۱۵ص.
نويسنده كتاب با الهام از اين سخن فقيه فرزانه حضرت امام خمينى(ره) كه آثار استاد شهيد مطهرى را از مهمترين آثار اسلامى دانسته، استخراج نظرات آن استاد شهيد و تدوين و تبويب مجموعه آثار ايشان در باره امام حسين(ع) را سرلوحه كار خويش قرار داده است. اين اثر از بيست و پنج فصل تشكيل شده كه عناوين آن عبارتاند از:
فضايل امام حسين(ع)، فلسفه قيام امام حسين(ع) آگاهى و اشتياق امام حسين(ع) به جهادو شهادت، شخصيت حماسى امام حسين(ع)، كربلا تجليگاه فضائل اخلاقى، نماز و عبادت امام حسين(ع)، خصايص و فضايل اصحاب و ياران امام حسين(ع)، فضايل و مصايب خاندان ابىعبدالله الحسين(ع)، ويژگىهاى پيام و شعارهاى نهضت حسينى، مقايسه شرايط زمانى امام حسن(ع) با امام حسين(ع)، مقايسه مقتضيات و شرايط زمان امام حسين(ع) باساير ائمه، مقايسه نهضت امام حسين(ع) با ساير نهضتها، تحليل ماهيت نهضت و حادثه عاشورا، ويژگىهاى مكتب حسينى، درسهاى نهضت عاشورا، رمز جاودانگى نهضت حسينى، فلسفه گريستن بر مصايب حسين(ع)، تأثير خون در اشاعه نهضت حسين(ع)، تأثيرو نقش زنان در حادثه كربلا، نقش امام سجاد در تبليغ نهضت عاشورا، جنبههاى گوناگون تبليغ در نهضت حسين، بررسى شخصيت پليد قاتلين حسين بن على(ع)، آثار و نتايج نهضت حسين(ع)، تحريفات عاشورا، و فلسفه احياء فرهنگ عاشورا و اقامه سنّت عزادارى.
۴. امام حسين(ع) در جامعه ارغوانى
كتانى، سليمان ؛ ترجمه پرويز لولاور، قم، نصر، چاپ اول، ۱۳۷۸، ۲۱۶ص.
اين اثر ترجمه كتاب «الحسين فى حلة البرفير» نويسنده مسيحى لبنانى، سليمان كتانى است كه برگردان فارسى آن با عنوان امام حسين(ع) در جامعه ارغوانى سامان يافته است. شيوه نگارش كتاب،تحليلى و نثر آن توصيفى است. كتاب به تحليل عوامل و منشأ تاريخى نهضت عاشوراپرداخته است. نويسنده در اين راستا وقايع تاريخى را از زمان پيامبر(ص) تا پديد آمدن حادثه عاشورا مورد بررسى قرار داده است. در اين كتاب تلاشهاى منافقان و تعصبات جاهلى و قبيلهاى از جمله علل محروم شدن اهلبيت(ع) از حقوقشان به شمار رفته است.
عناوين مطرح شده در اين كتاب عبارتند از: توطئههاى مخالفان رسالت و امامت در زمانپيامبر(ص) و حجةالوداع و سرپيچى از لشكر اسامه، انحراف در مسئله گزينش رهبرى وخلافت بعد از وفات پيامبر(ص)، چگونگى انتخاب خلفاى اول و دوم، شوراى شش نفره عمر در محروم كردن اهلبيت(ع) از خلافت، خلافت عثمان و تلاش گستردهتر امويان در مقاصد غيراسلامى، كارشكنىها عليه استقرار حكومت عادلانه على(ع)، تحميل صلح به امام حسن(ع)، جنايات معاويه و يزيد و سرانجام پديد آمدن نهضت خونين كربلا.
۵. امام حسين(ع) و جاهليت نو
سليمانى، جواد، قم، يمين، چاپ اول، ۱۳۷۷، ۲۲۴ص.
در اين كتاب، مؤلف با استناد به يافتههاى گذشتگان، ضمن بررسى مبانى و ريشههاى نهضت سيدالشهداء(ع) از تجديد حيات جاهليت در عصر آن بزرگوار و نحوه برخورد آن حضرت با اين پديده شوم سخن به ميان آورده است. كتاب متشكل از دو بخش اصلى است. در بخش اول،مؤلف سيماى جامعه را در چهار مقطع: تاريخ جاهليت، عصر بعثت، دوران حكومت سه خليفه اول و دوران حكومت فرزندان ابوسفيان بررسى نموده و در بخش دوم موضع امام حسين(ع) در برابر جهل آن دوره شرح داده شده است.
۶. انگيزه قيام امام حسين (ع)
ضيائى بيگدلى، محمد حسين، قم، انتشارات دارالعلم، چاپ اول، ۱۳۷۴،۲۱۳ص.
اين اثر مجموعهاى است كه به بررسى انگيزههاى قيام امام حسين(ع) مىپردازد. برخى عناوين كتاب عبارتاند از: وظايف اوليّه پيشوايان مذهب اسلام، خلافت امام حسين(ع)، جريان بيعت با يزيد، نگاهى به شخصيت والاى امام حسين(ع)، مرگ معاويه و جانشينى يزيد، كردار و گفتار يزيد...، وظيفه امام حسين(ع) و قيام در برابر يزيد، رشحاتى از انگيزه اين قيام، تصميم امام(ع) به خروج ازمدينه، اعزام مسلم بن عقيل به كوفه از سوى امام حسين(ع)، عزيمت امام حسين(ع) از مكه به عراق، توقف امام(ع) در كربلا، جريان شب عاشورا، روز عاشوراى حسينى، فشردهاى ازوقايع بعد از شهادت امام حسين(ع)، قيام امام حسين(ع) از ديدگاه مورّخ مسيحى و....
۷. انگيزههاى قيام عاشورا
دشتى، محمد، قم، مؤسسه تحقيقاتى اميرالمؤمنين(ع) چاپ اول، ۱۳۷۶،۲۵۰ص.
در زندگى فردى و اجتماعى انسانها همواره تحولات ودگرگونيهاى فراوانى رخ مىدهد كه بسيارى از آنها قابل ارزيابى دقّت است، و براى آيندگان بهترين آموزگار و معلم ارزشهاست، و براى پندآموزان وانسانهاى تشنه حقيقت، عبرتآموز است كه نبايد از كنار حوادث و رويدادهاى تاريخى گذشتگان به سادگى عبور كرد. حادثه عظيم عاشوراى حسينى نيز يكى از تحوّلات مهم سياسى تاريخى بشريت، و يكى از رويدادهاى بى نظير در تداوم خط رسالت پيامبران آسمانى است كه بايد به درستى تجزيه و تحليل گردد. و به خوبى مورد ارزيابى قرار گيرد، وعلل و انگيزههاى آن، با روشهاى صحيح تحقيق، كشف و شناسايى شود تا همواره بهترين الگو و عاليترين سمبل آزادگى و روشنترين راه آزادى باقى بماند و بشريّت را به راه نجات واميدوارى، به تكامل و رستگارى رهنمون گردد.
با بررسى صحيح تحولات بشرى و قيامها و نهضتهاى سياسى، عوامل گوناگونى رامىتوان كشف و شناسايى كرد مانند: علل و عوامل سياسى، علل و عوامل حكومتى، علل وعوامل جغرافيايى، علل و عوامل روانى و اخلاقى، علل و عوامل نظامى و توسعهطلبىهاىميليتاريستى، علل و عوامل اقتصادى،علل و عوامل علمى و فرهنگى از اين رو ارزيابى قيام عاشورا، از يك هدفدارى خاصّى برخوردار است و انواع پيامهاى ارزنده سياسى، معنوى،عقيدتى را به همراه مىآورد، عبرتآموز و سرنوشت ساز است، الگوى آزادگان و سمبل آزادى است، محرومان را به مبارزه و تلاش وا مىدارد و روح ظلم ستيزى و شهادتطلبى راتقويت مىكند.
در آن روزگاران حساس، يزيد با اراده و اختيار براى استحكام حكومت خود، و تداوم هواپرستى و سلطهگرى امويان، خود را از انجام آن همه جنايات ناگزير مىشمارد تا منافع امويان را با تهاجم به عترت پيامبر(ص) و نابودى اركان دين تأمين كند. و امام حسين(ع) نيزدر آن مقطع زمانى خاص، با اراده و آگاهى، با انتخاب و آزادى، دفاع از دين و امت اسلامى رابر مىگزيند، و آگاهانه شهادت را مىطلبد، و به همه دين خواهان و تشنگان آزادى نامه مىنويسد، پيام مىدهد كه راه حفظ دين و سلامت قرآن، امروز در سايه قيام و شهادت است.
عناوين مطرح شده در اين كتاب عبارتاند از: مسئله تحليل تاريخ، تحقق سيستم حكومت اسلامى...، تحقق شرائط رهبرى، مبارزه با روشهاى دروغين انتخاب رهبرى،حاكميت دوباره جاهليت، مبارزه با حاكميت باطل، دفاع از سلامت دين، دفاع خونين و حل بنبستها، مبارزه با خودپرستىها، مبارزه با مفاسد اخلاقى، مبارزه با روح ذلّت پذيرى،زنده نگهداشتن سنت و احكام الهى.
۸. بررسى اثرات قيام امام حسين(ع) در فقه سياسى شيعه
شيركش، هيثم، پاياننامه كارشناسى ارشد، دانشگاه تهران، دانشكده الهياتومعارف اسلامى، ۱۳۷۹، ۱۷۸ص.
هدف نويسنده بررسى برخى از ابعاد نهضت امام حسين(ع) درفقه سياسى شيعه وگشودن راهى براى علاقمندان به مباحث اجتماعى فقهى بوده است. وى با بهرهگيرى ازمنابع فقهى، تاريخى و تفسيرى و با استناد به نظر فقها، به دست آوردهاى اين نهضت عظيمدر فقه سياسى پرداخته و مسئله قيام امام حسين(ع) را در فقه مورد بررسى قراردادهاست. برخى از عناوين مورد بحث چنين است: تعريف فقه سياسى و برخى ازمصاديق آن، اوضاع معاصر قيام امام حسين(ع)، علل قيام امام حسين(ع) از ديدگاه امامخمينى، فقه عاشورايى امام خمينى، ادله مشروعيت قيام عليه حكام جور، چراامامحسين(ع) راه تقيه را در پيش نگرفت؟، تقيه در احكام، مهادنه (متاركه جنگ)، هدنه درمتون فقهى.
۹. پس از پنجاه سال پژوهشى تازه پيرامون قيام حسين(ع)
شهيدى، سيدجعفر، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ بيست و سوم،۱۳۷۸، ۲۱۶ص.
اين اثر با شيوهاى تحليلى نگارش يافته است و هدف از آن، كاوش در علل و عوامل پيدايش حادثه عاشورا در لابه لاى گزارشهاى تاريخى است. اهم عناوين آن عبارتاند از: بررسى اوضاع سياسى و اقتصادى و بافت قومى نژاد عرب و تضادهاى دوتيره بزرگ عدنانى و قحطانى و شعبات آن از قبل از اسلام تا سال ۶۱ق، و ادامه تنشهاى قومى پس از سال ۶۱، اثرات ظهور اسلام در جزيرة العرب و خارج آن، رواج شبهات كلامى،بر اثر نفوذ فرهنگهاى فلسفى و كلامى بلاد مفتوحه، رقابت مراكز قدرت در پنج شهر مهمآن روز مكه و مدينه و بصره و كوفه و دمشق، آثار فرهنگى بجامانده از تضادهاى لخميان وغسانيان در عراق و شام، تحليل قيام حسينى از آغاز بيعت خواستن يزيد در مدينه و تا پايان وشهادت آن حضرت و اسارت خاندان عترت(ع)، رسوايى ستمگران و انتقام الهى از آنان،روند تحول سياسى و اثرات دراز مدت قيام عاشورا در جهان اسلام، از جمله در دوره بنىاميه و بنىعباس و گستره تاريخ.
۱۰. پيامهاى عاشورا
محدثى، جواد، قم، پژوهشكده تحقيقات اسلامى نمايندگى ولىفقيه در سپاه -مديريت تحقيقات عاشورا، چاپ سوم، ۱۳۸۱، ۲۵۵ص.
شناخت عميق زندگانى امام حسين(ع) و نهضت عاشورا و تجزيهو تحليل ابعاد گوناگون آن از نيازهاى قطعى جامعه اسلامى است. دراين راستا مقرر گرديد يك سلسله تحقيقات گسترده و عميق پيرامون ابعاد زندگانى و قيام امام حسين(ع) زمينهها و پيامدهاى آن صورت پذيرد. مديريّت تحقيقات عاشورا در پژوهشكده تحقيقات اسلامى سپاه بر آن شد تا دراين ميان گام نخست را بر دارد و آنچه را ازگنجينهمعارف عاشورا در اين جهت برداشت مىشود به نسل پوياى انقلاب اسلامى عرضه كند. اين اثر يكى از كارهاى جنبى تدوين «دائرة المعارف امام حسين(ع)» است كه با همكارى جمعى از پژوهشگران در مركز تحقيقات اسلامى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى در دست ِاجراست.
نويسنده دراين مجموعه جهت استخراج اين درسهاو پيامها از مطمئنترين راهها ازجمله سخنان و خطبههاى امام حسين(ع) و ياران شهيد و بازماندگان شهدا، عملكرد، رفتار وشيوه عملى سيدالشهدا و اصحاب و خاندان او؛ متون و منابع معتبر تاريخى و دينى مربوط بهعاشورا استفاده كرده است.
عناوين كلى موضوعات از اين قرارند: پيامهاى اعتقادى، پيامهاى اخلاقى، پيامهاىزندگى بخش، پيامهاى عرفانى، پيامهاى تاريخى، پيامهاى سياسى، پيامهاى احياگرى وپيامهاى بانوان.
در بخش پيامهاى سياسى عناوينى چون ولايت و رهبرى، تولّى و تبرّى، امر به معروف ونهى از منكر، عدالتخواهى، باطل ستيزى، جهاد اصلاح و... مورد بررسى قرار گرفته است.
۱۱. پيامهاى عاشورا (و جايگاه آن در نهجالبلاغه)
دشتى، محمد، قم، مؤسسه تحقيقاتى اميرالمؤمنين(ع)، چاپ دوم، ۱۳۷۶،۱۸۱ص.
حادثه بزرگ عاشورا در شرايطى تحقق پذيرفت، كه مصلحان اجتماعى از درمان و اصلاح جامعه اسلامى نااميد شده و فكرمىكردند راه چارهاى وجود ندارد. حماسه عظيم عاشورا به بشريّت سرگردان و درمانده كه در برابر قدرتهاى بزرگ سلطه گر افسون شده بودند، راهى را نشان داد كه حركتآفرين ونورانى و جاودانه بود و پيام داد كه: «مرگ سرخ به از زندگى ننگين است».
خونى را در عروق بى رمق بشريّت تزريق كرد كه هرگز از حركت باز نايستاد. شورى دردلهاى آزادگان و تشنگان حقيقت نهاد كه هرگز به سردى نگراييد. شعورى به مغزها دادكههمواره راه خونين شهادت را پر رهرو نگهدارند. نورى را در قلبها تاباند كه هرگزبهخاموشى نگرائيد. عواطفىرا در بشريت خسته از انواع ستم برانگيخت كه هموارهدرتكاپوست و هراسى را درعمق وجود سلطه گران تاريخ ايجاد كرد كه همواره دروحشتواضطرابند.
پس بايد به ارزيابى هماره اين حقيقت پرداخت. بايد ابعاد ژرف آن را به ارزيابى مدام گذاشت، بايد لحطهاى از حماسه خونين عاشورا غفلت نكرد. بايد انگيزههاى سامان دهنده آن را دانست، بايد پديد آورندگان ايثارگر آن را شناخت. بايد امام عشق را در جاذبههاى جاودانه عاشورا پيدا كرد. كه يكى از آن نگاهها و نگريستنها ارزيابى پيامهاى حماسه عاشورااست. اگر پيامهاى عاشورا را بشناسيم و در زندگى خود بكار گيريم. همواره در اردوى حضرت اباعبدالله(ع) مىتوانيم وارد شويم و در برابر هر ستمكارى بخروشيم و با ديگرآزادگان شهادت طلب بجوشيم و هماره از كاسه عشق حسينى در كربلائى به دست همهتاريخ، زلال حقيقت بنوشيم و تا تجلى دولت حضرت يار(عج) در نفى بردگىها، ذلّت وخواريها بكوشيم.
عناوين و موضوعات كتاب بدين قرارند: پاسدارى از دين، زنده نگهداشتن سنّت پيامبر(ص)، زنده نگهداشتن امر به معروف و نهى از منكر، تحقق مراحل نظارت ملّى،انجامروشهاى امر به معروف، اصلاح جامعه اسلامى، آينده نگرى (زنده نگهداشتن فرهنگانتظار و رجعت)، زنده نگهداشتن احكام قرآن، حفظ جايگاه رهبرى در اسلام(دفاع از ولايت عترت)، شهادتطلبى.
۱۲. پيامدهاى عاشورا
اردكانى، سيدابوالفضل، قم، مركز تحقيقات اسلامى نمايندگى ولى فقيه در سپاه؛انتشارات، منبع، چاپ اول، ۱۳۸۰، ۳۶۶ص.
اين كتاب عمدتاً به وقايع و حوادث پس از شهادت امام حسين(ع)و يارانش اختصاص دارد. نگارنده، ضمن شرح كوتاهى از قيام خونين عاشوراى حسينى، پيامدهاى بعدى آن: يعنى ظهور نهضتها، شورشها و قيامهاىمختلف را بررسى كرده است؛ از جمله: شورش حجاز، قيام عراق، قيام مختار بن ابى عبيده ثقفى، قيام زيد بن على(ع)، قيام در ايران(خراسان) و سقوط امويان.
۱۳. پرتوى از عظمت امام حسين(ع)
صافى گلپايگانى، لطف الله، قم، حضرت معصومه(ع)، چاپ اول، ۱۳۷۹، ۴۷۲ص.
اين اثر پژوهشى است توصيفى و تحليلى در باره شخصيت و قيام امام حسين(ع). نويسنده در آغاز به كتابهايى كه در باره قيام امام نوشته شده، اشاره و گفته است: امروزه بيشتر از تحليل حوادث و علل ونتايج آن سخن مىرود، حال آنكه درگذشته بيشتر به توصيف حوادث پرداخته مىشد. آن گاه نويسنده افزوده است: كتابهايى كه شامل تحليل تاريخى حوادث كربلا مىباشد، نسبت به كتابهايى كه متن حوادث را نگهدارى كرده، بسيار كم است. در عين حال اهميت كتابهايى كه متن حوادث را نگه داشتهاند در نزد ما محفوظ است.
مطالب كتاب در چهار بخش تنظيم شده است: شخصيت و فضايل حسين عليه السلام،بنىهاشم و بنىاميه، علل قيام حسين عليه السلام، نتايج و فوايد قيام حضرت ابىعبدالله الحسين عليه السلام.
در بخش اول پارهاى از احاديث پيامبر در باره امام حسين آورده و سپس به برخى ازويژگيهاى او (مكارم اخلاق، علم، عدالتخواهى، شجاعت و...) اشاره شده است.
بخش دوم در باره كارنامه بنىاميه است و در آن از رزايل معاويه و يزيد سخن رفته است.
بخش سوم به علل قيام امام حسين(ع) اختصاص داده شده و استقبال از شهادت، امر به معروف و...در شمار علل قيام شمرده شده است.
نويسنده در اين بخش كوشيده است ثابت كند كه تشكيل حكومت اسلامى، با همه اهميّت آن، در آن دوره ممكن نبود و امام براى آن قيام نكرد.
سرانجام در بخش چهارم كتاب از نتايج و فوايد قيام امام حسين(ع) سخن رفته است؛ ازجمله: نجات اسلام، بيدارى شعور دينى، محبوبيت اهلبيت و عزّت بازماندگان، محكوميت بنىاميه در افكار عمومى.
۱۴. پيرامون حماسه عاشورا
شفيعى، سيد محمد، تهران، سازمان تبليغات اسلامى، مركز چاپ و نشر، ۱۳۷۴.
اين اثر داراى يك مقدمه به قلم مرحوم حضرت آيةالله فاضل لنكرانى پيرامون «آگاهى امام حسين(ع) از شهادت خود در سفر به سوى كربلا» است كه با استفاده از منابع مهم و معتبر به اثبات اين قضيه مىپردازد. نويسنده در پيشگفتار با توجه به فرمايشات حضرت امامخمينى مطالبى پيرامون اهميّت زنده نگهداشتن حماسه عاشورا بيان مىكند.
اين اثر در يازده فصل مطالبى را پيرامون قيام امام حسين(ع) اختصاص داده است كه اهم عناوين آن چنين است: قيام امام حسين(ع) زمينهها و مسائل مربوط به قبل از قيام و فساد وفتنه انگيزى حكومت بنىاميه، اسوههاى بيدارى و ياران با وفاى امام، تاريخ سازان وچهرههاى برتر عاشورا، پيمان شكنان منافق و نقابدار، وضعيت اسرا در شام و مدينه، اربعين حسينى، موضعگيرىهاى يزيد و كارگزارانش. در ادامه دستاوردهاى قيام امام حسين(ع) وبرخى قيامهاى پس از آن را مورد اشاره قرار مىدهد.
۱۵. پيشينه عاشورا (از خون محراب تا محراب خون)
رويكردى تحليلى به تحولات اجتماعى - سياسى عراق و حجاز از سال چهل تاشصت هجرى.
اسدى، محمد، مترجم: حجت الله جودكى، تهران، مؤسسه فرهنگى انتشاراتىتبيان، چاپ اول، ۱۳۷۹، ۲۵۰ ص.
علل و زمينههاى پيدايش واقعه كربلا را مورد تحليل قرار مىدهد. نويسنده به روش توصيفى و تاريخى و با استفاده از كتب معتبر تاريخى و جغرافيايى، تحولات اجتماعى وسياسى جارى عراق به ويژه كوفه و بصره طى بيست سال (از۴۱ - ۶۱هجرى) را عرضه مىدارد. در ادامه از حوادثى نظير مرگ معاويه، نامههاى كوفيان به امام حسين(ع) و عوامل رويگردانى مردم كوفه از همكارى با امام حسين(ع) بحث مىكند. در پايان، موافقان ومخالفان قيام عاشورا و اسامى شهيدان كربلا ذكر شده است.
