گزيده كتاب شناسى توصيفى امام حسين علیه السلام(5)
گزيده كتاب شناسى توصيفى امام حسين علیه السلام(5)
 
تاريخ : جمعه ۳۰ دی ۱۳۹۰ ساعت ۱۳:۴۱

۳۱. سياسة الحسين
ربيعى، عبدالعظيم؛ تحقيق: هادى هلال، جلد اول و دوم، قم، المكتبة الحيدرية،چاپ اول، ۱۳۷۸، ۱۷۶+۱۸۰ص.
كتاب حاضر در دو جلد، كاوشى است در تاريخ زندگانى و قيامامام حسين(ع) كه به صورتى تحليلى نگارش يافته است و دربرگيرنده حوادث قيام عاشورا، از هنگام خوددارى امام حسين از بيعت با يزيد تا وقايع پس ازشهادت آن حضرت مى‏باشد. نويسنده، كوشيده است تا با بهره‏گيرى فراوان از آيات، روايات و متون تاريخى و نيز اشعار عربى، به شبهات و پرسشهاى برخى افراد همانند آنچه به ابن‏عربى نسبت داده مى‏شود پاسخ گويد و به بررسى ابعاد و ماهيت و علل و اهداف نهضتامام حسين بپردازد. نويسنده با گزينش فرازهايى از تاريخ قيام آن حضرت، ديدگاه‏هاى خود را در اين زمينه ارائه نموده است و به تجزيه و تحليل اين فرازها و برخى كلمات منتسب به امام حسين(ع)پرداخته است. بيشتر عناوين كتاب در قالب پرسش مطرح گرديده و سپس پيرامون آن پرسش و يا شبهه و يا موضوع، تحليل و تحقيق صورت پذيرفته است و در اين ضمن، نظرات مؤلف عرضه گرديده است.

۳۲. شخصيت‏شناسى عاشورا
علوى، سيد رسول، قم، مركز پژوهشهاى اسلامى صداو سيما، چاپ اول ۱۳۸۰،۲۵۴ص.

مقام معظم رهبرى در تحليلى جامعه‏شناختى از حادثه عاشورا، به نقش دو گروه عمده خواص و عوام در آن حادثه جانسوز اشاره كردند. كه خواصّ، گروه پيشرو، خط دهنده و اهل فكر و تحليل بودند و عوام، گروه دنباله رومتأثر از رويدادهاى جامعه، در تجربه عاشورا مى‏بينيم كه دنيا گرايى، پيروى از شهوات وغفلت از ياد خدا در خواصّ طرفدار حق سبب شد آنان به طرفدارى از باطل برخيزند و بر اين عمل خود، توجيهى دينى هم بسازند تا عوامِ زود باور نيز به طيف باطل بگروند و به جنگ باحسين بن على(ع) ترغيب شوند. بنابراين بررسى نقش و عملكرد خواص مى‏تواند روشنگر بسيارى از حوادث واقعه باشد. نويسنده، در شرايط حساس كنونى، روزگار پر فتنه رهزنان ايمان كوشيده است تا چهره و عملكرد بعضى از خواص كه منشأ بسيارى از انحراف و فتنه‏هاگرديده‏اند را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد. كه عبارت‏اند از: عبدالله بن زياد، عمر بن سعدابى‏وقاص، شمربن ذى‏الجوشن، شريح قاضى، حرملة بن كاهل اسدى، خولى بن يزيداصبحى، سنان ابن انس نخعى، حصين بن نميرتميمى و شبث بن ربعى.

۳۳. عاشورا در فقه
مرتضوى، سيدضياء، قم، دفتر تبليغات اسلامى، چاپ اول، ۱۳۷۷، ۱۲۳ص.

عظمت عاشورا و نقش گسترده‏اى كه نهضت سيدالشهدا، درحوزه دين و جامعه داشته، همواره از مهم‏ترين مباحث تاريخى وكلامى به شمار رفته و تاكنون فرهنگ عاشورا از زواياى بسيارى مورد ارزيابى و كنكاش صاحبان انديشه و تحقيق قرار گرفته است. ولى آنچه مى‏تواند به عنوان يك موضوع مفيد و قابل پى‏گيرى مورد توجه قرار گيرد و در قالب يك بحث مستقل عمومى كه تاكنون مورد عنايت لازم قرار نگرفته است، طرح قيام عاشورا و موضع سيدالشهدا در فقه به عنوان يك مستند فقهى مى‏باشد. پرداختن به تحليلى فقهى در باره موضع قاطع آن حضرت(ع) و ديدگاههاى آن دسته از فقيهان كه در مباحث اجتهادى خويش به اين مهم پرداخته‏اند مى‏تواند براى بسيارى از علاقمندان به مباحث اجتهادى، فقهى تازگى داشته و راهگشا باشد. «عاشورا در فقه» پژوهشى نو و ابتكارى است كه به بررسى قيام عاشورا به عنوان يك مستند فقهى مى‏پردازد و با طرح و تحليل ديدگاه فقهاى بزرگى چون: امين الاسلام‏طبرسى، علامه حلى، شهيد ثانى، سيد على طباطبايى و شيخ محمد حسن نجفى ومقايسه آن با نگرش فقيه فرزانه امام خمينى(ره) برجستگى تحليل اين قيام را در نگاهايشان‏نشان مى‏دهد.

۳۴. عاشورا و عبرتها: نگاهى به عاشورا از روزن زمان و مكان ج‏۲ – ۱

تدوين: مؤسسه فرهنگى قدر ولايت، تهران، قدر ولايت، چاپ اول، ۱۳۷۷،۶۴ص.

در اين كتاب، ويژگيهاى واقعه عاشورا و نتايج و پيامدهاى آن، ازجنبه‏هاى مختلف تحليل و ارزيابى شده است. مباحث كتاب بدين قرارند: عاشورا؛ تقابل انديشه‏هاى ناب با دلهاى چراگاه بيگانه، عاشورا؛ جلوه تقابل دو تفكر از دين، عاشورا تلاقى دو نگاه به رهبرى؛ نگاه اسلام ناب و نگاه اسلام اموى، عاشورا نتيجه تعلل و كناره جويى وترس خواص، عاشورا ؛ مقابله سقوط كنندگان از قلّه رفيع جهاد با آنان كه بر بلنداى قلّه استوار ايستادند، عاشورا ؛ ثمره به بار نشستن شبهه‏هايى كه ديندارانِ دين ناشناس، درسرزمين ايمانى مردم كاشتند، عاشورا؛ صف آرايى مجذوبان چرب و شيرين دنيا در برابرآخرت طلبان، عاشورا؛ مصافِ مجاهدان امتياز طلب با مجاهدانِ فى سبيل الله، عاشورا ؛محصول جدايى دين از سياست، عاشورا؛ تجلّى بازگشت قاعدين ديروز و بى‏هنران امروز به صحنه حكومت، عاشورا؛ آوردگاه بيعت شكنان با امامى كه به سوى خود خوانده بودند!!، وعاشورا ؛ صحنه آزمون خواصّ و عوام، جلد اول كتاب با متن سخنان امام حسين(ع) در روزعاشورا خاتمه مى‏پذيرد.
جلد دوم از كتاب «عاشورا و عبرتها» مجموعه‏اى از بيانات مقام معظم رهبرى در باب واقعه عاشورا است كه با مقولاتى چون: عاشورا؛ صداى قداست زدايى و حريم شكنى،عاشورا؛ نتيجه سست شدن تبعيت و پيروى از رهبرى برگزيده خدا، عاشورا ؛ نمادِ توسعه سياسى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى بدون محوريت ولايت و عدالت، عاشورا؛ محصول ِضعف در دشمن‏شناسى و غفلت از آنها، عاشورا؛ محصولِ نداشتن تحليل صحيح و غفلت ازمسايل جامعه اسلامى عاشورا؛ محصولِ فضاى مسموم و تبليغات مذموم، عاشورا محصولِ گفتمان با بددلان و معاندان و دشمنان و فرصت خواستن از آنان براى انتخاب!!، عاشورا محصول تعطيلى امر به معروف و نهى از منكر، عاشورا را محصول رواج بى بند و بارى درجامعه و سستى ايمان، عاشورا؛ نتيجه ظهور و بارور شدن انگيزه‏هاى مختلف در صفِ مسلمانان؛ به طبع رسيده است.

۳۵. فلسفه عاشورا: از ديدگاه انديشمندان مسلمان
قنبرى، بخشعلى، تهران، سازمان تبليغات اسلامى، شركت چاپ و نشر بين الملل، چاپ اول، ۱۳۷۹، ۲۲۸ص.
در اين كتاب ديدگاه‏ها و نظريات جمعى از اندشمندان شعيه وسنى در خصوص قيام عاشوراى حسينى گرد آمده است. نگارنده سعى كرده ديدگاه‏هاى مذكور را بر اساس پنج رويكرد اصلى يعنى رهيافت سياسى حكومتى، رهيافت جامعه‏شناسى، رهيافت تاريخى - قومى، رهيافت عرفانى، و رهيافت اسطوره‏اى، بررسى كرده، سپس مطابق ملاك عقل و منطق، بر آن است كار برد دنيوى دين ورويكردهاى ياد شده را ارزيابى و تحليل نمايد مخاطبان دراين كتاب با ديدگاه‏هاى سيدمرتضى علم الهدى، علامه محسن امين، ابن خلدون، هبة الدين شهرستانى، طه حسين، شيخ عبدالله علايلى، امام خمينى، سيد هادى مدرسى، مرتضى عسگرى، دكتر سيد حسين محمدجعفر هندى، شهيد مطهرى، دكتر شريعتى، شيخ شمس الدين، محمود عقاد، دكتر شهيدى،اقبال لاهورى، سيد بن طاووس و...آشنا مى‏شوند.

۳۶. فلسفه عزادارى
محدثى، جواد، قم، وثوق، چاپ اول، ۱۳۷۸، ۴۰ص.
فلسفه و انگيزه عزادارى بر امام حسين(ع) همراه با آثار و بركات آن مباحث عمده كتاب است. مؤلف، نخست به زمينه‏هاى تاريخى عزادارى، و نقش احياگرانه آن اشاره مى‏كند، سپس از تشويق و تأكيد ائمه معصومين(ع) بر عزادارى سخن به ميان مى‏آورد. آن گاه آثار ونتايج اجتماعى و سياسى عزادارى را شرح مى‏دهد. در پايان كتاب با مقايسه‏اى ميان عزادارى سنتى و جديد، نقش عزادارى در احياى جامعه تبيين شده است.

۳۷. قيام جاودانه (سخنى چند پيرامون «عاشورا» و آفاق آن)
حكيمى، محمد رضا، تهران، دفتر نشر فرهنگى اسلامى، چاپ دوم، ۱۳۷۷،۲۳۲ص.
«قيام جاودانه» مرورى است بر جنبه‏هاى گوناگون قيام سيدالشهداء تأثيرات عميق عاشورا بر نگرش‏هاى انسانى و مقوله عدالت، از عمده‏ترين رهيافت‏هاى اين قيام به شمار مى‏آيد كه مؤلف با تكيه بر آن به تجزيه و تحليل «عاشورا وحكومت‏ها»، «دين مردمى» «اسلام و مردم» و «طاغوت زدايى» مى‏پردازد.

۳۸. قيام عاشورا در كلام و پيام امام خمينى
تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(ره)، چاپ پنجم، ۱۳۷۶، ۱۱۱ص.

«قيام عاشورا در كلام و پيام امام خمينى» عنوان دفتر سوم ازمجموعه تبيان مى‏باشد و در برگيرنده سخنان بزرگ مردى است كه دراقتدار به سالار شهيدان، خود اسوه‏اى كامل بود. مردى كه در شب سياه ستم، مشعل فروزان شهادت برگرفت، بيرقهاى قيام برافراشت، ننگ سكوت و ذلت از دامن مطهر طلايه داران تشيع سرخ حسينى زدود و دگر باره شعار «احدى‏الحسنيين»و«پيروزى خون بر شمشير» را در عصر حاكميت آهن و فولاد، به مستضعفان و پابرهنگان‏زمين آموخت و سرانجام نيز به همت دستانى كه زنجيرهاى عزا را قرنها برزمين‏ننهاده و عشق عاشورا و ياد حادثه خونين كربلا را نسل اندر نسل با اشك و خون وصداقت در سينه‏ها نگهداشته بودند، حكومت يزيد زمانه را سرنگون ساخت، يادش هميشه در خاطره‏ها زنده باد كه همواره براين حقيقت گواهى مى‏داد كه: ما هر چه داريم ازمحرم و عاشورا داريم.
عناوين ذيل، مباحث اصلى كتاب را تشكيل مى‏دهند. بخش اول: سه سخنرانى درباب‏محرم و عاشورا، بخش دوم: (مجموعه موضوعى)؛ محرم ديباچه سرخ شهادت، علل وعوامل قيام عاشورا، اهداف قيام عاشورا، انتخاب آگاهانه شهداى كربلا، نتايج و آثارقيام‏اباعبدالله(ع)، قيام عاشورا اسوه آزادگان، فلسفه عزادارى و روضه خوانى،اهميت‏ونقش عزادارى در احياى اسلام و مكتب سيدالشهداء، نقش عزادارى در حفظ ملّت‏و كشور، بزرگداشت قيام عاشورا از شعائر الهى است، توصيه به خطبا و نوحهسرايان‏وعزاداران.

۳۹. قيام حسينى
جعفرى بافقى، حسن، قم، نشر روح، چاپ اول، ۱۳۷۷، ۱۴۴ص.

اين اثر با تقريض مرحوم آيةالله صالحى مازندرانى آغاز شده است. كوششى است كه با استفاده از آيات قرآن و تفسير، بيانات انبياءو اوصياء، فقها، محدثان، عرفا و نيز ديدگاه دانشمندان و مورخان و...به بررسى ابعاد مختلف قيام حضرت اباعبدالله الحسين(ع) و ديدگاه گوناگون در باره آن پرداخته است. كتاب در قالب چهارده درس تنظيم گشته كه برخى عناوين آن عبارت‏اند از:تفسير قيام، ويژگى‏هاى قيام حسينى، انبياء و قيام، قيام در بيان پيشوايان معصوم(ع)، عرفان وقيام، فقه و قيام، مبانى فقهى قيام، احكام فقهى قيام، احاديث و روايات در باره قيام، مبانى قيام حضرت سيدالشهدا(ع) قيام و ديدگاه دانشمندان جهان «شهاب الدين سيد محمد آلوسى،محمد على جناح، مهاتما گاندى، لياقت عليخان، پورشوتامداس توندون، چارلز ديكنس،توماس كارالايل، پروفسور ادوارد براوان، فرد ريك جمس، ل.م.بويد،ماربين فيلسوف آلمانى، جرجى زيدان»، قيام و مبانى عقلايى، سياست قيام، تاريخ نگارى قيام و فتاوا وديدگاههاى مختلف اهل سنت.

۴۰. گسترش نهضت حسينى
باهنر، محمد جواد، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ اول، ۱۳۷۷، ۱۵۲ص.

مباحث اين كتاب برگرفته از پنج جلسه سخنرانى دكتر باهنر درايام محرم و صفر سال‏هاى ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ هجرى شمسى است كه طى آن علل و چگونگى گسترش نهضت امام حسين(ع) در تاريخ اسلام به اجمال بررسى و تبيين شده است. از جمله موضوعات كتاب عبارت‏اند از: گسترش قيام‏هاى برگرفته از نهضت امام حسين(ع) موج حماسى و عاطفى نهضت حسينى در طول تاريخ،نقش امام سجاد(ع) در گسترش نهضت حسينى، اصل تعميم و گسترش در اسلام و عناصرنهضت حسينى در زندگى امام حسن(ع) و امام كاظم(ع).

۴۱. مجموعه مقالات اولين كنگره بين المللى امام خمينى(س) و فرهنگ عاشورا، (دفتر اول - سوم)
تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س)، چاپ اول، ۱۳۷۴ - ۱۳۷۵،۴۳۳ + ۴۳۳ + ۴۱۳ص.

كتاب حاضر شامل مجموعه مقالات اولين كنگره بين المللى امامخمينى(س) و فرهنگ عاشورا است كه به اهتمام مؤسسه تنظيم و نشرآثار امام خمينى در سال ۱۳۷۴ برگزار شد. نويسندگان مقالات از دانشوران و نخبگان حوزه ودانشگاه و با گرايشهاى فكرى متفاوت هستند كه با نگرشى جديد به قيام امام حسين(ع) وعلل و زمينه‏ها، دستاورها، آثار و ارزشهاى عاشورا از ديدگاه امام خمينى و... پرداخته شده‏است.
عناوين و نويسندگان مقالات دفتر اول عبارت‏اند از:
دفتر اول: اصول تحليل حادثه بزرگ قيام امام حسين(ع) (علامه محمد تقى جعفرى) حماسه حسينى و ظهور حقيقت آدمى(مصطفى دلشاد تهرانى) ، پژوهشى در باره يك شعار معروف«ان الحيوة عقيدة و جهاد» (عنايت الله مجيدى)، تأثير فرهنگ عاشورا و نمودهاى عينى آن در انديشه و زندگانى امام خمينى(س) (حسين رزمجو)، ادبيات عاشورا در دوره حضورامامان(ع) (۲۶۰ - ۶۱ه') (افتخارزاده)، سنت احياگرى؛ روشهاى پاسدارى از حماسه عاشوراو فرهنگ آن در تاريخ فرهنگ اسلامى (جواد محدثى)، انقلاب اسلامى و نهضت حسينى(محمد واعظزاده خراسانى)، قرآن و حماسه خونين كربلا (محمد باقر بهبودى)، مقايسه بين مفهوم شهادت در مسيحيت و اسلام (ابوالفضل عزتى)، تربيت يافتگان فرهنگ عاشورا(مهتاب رضا پور)، تأثير فرهنگ عاشورا بر هنرهاى نمايشى ايران (يعقوب على برجى)، عاشورا قبل از اسلام و حادثه كربلا (رضا استادى)، بررسى ديدگاه اجتماعى امام خمينى(رض) در باره نهضت عاشورا و جايگاه آن در انديشه ايشان در باره تغيير جامعه (غلامرضا صديق اورعى)، بازتاب فرهنگ عاشورا در انديشه و رفتار سياسى امام خمينى(ره) با تكيه بر بررسى مردم و نخبگان در دو حركت (زهرا رهنورد)، با عاشورا (احمدآكوچكيان)، قيام جاودانه (محمد رضا حكيمى)، امام خمينى(س) و احياء نگرش سياسى به عاشورا(محمد سروش)، عاشورا، راهگشاى تشيع (سيد جعفر شهيدى)، تطبيق قيام امامحسين(ع) باموازين فقهى (نعمت الله صالحى نجف آبادى) و پويايى جامعه و دگرگونى درگفتمان عاشورا(سيد هاشم آقاجرى).
دفتر دوم: عاشورا در فقه، ارزيابى ديدگاه فقهى امام خمينى و ديگر فقيهان در باره قيام سيدالشهداء (سيدضياء مرتضوى)، پيامها و دستاوردهاى عاشورا و جنبشهاى حق طلبانه واصلاحى الهام گرفته از آن در تاريخ اسلام (سيد محمد مهدى جعفرى)، عدالت ميراث متروك انبياء در حكومت اموى (غلامحسين زرگر نژاد)، عرفان متعالى امام خمينى(س)،پرتوى از عرفان حسينى(عباس ايزدپناه)، كربلا، از برداشت معنوى تا برداشت سياسى(رسول جعفريان)، حسين بن على(ع) در آيينه شعر (سيد على رضا حجازى)، حسين وارث و پوينده راه انبياء؛ عرضه قيام حسينى به قرآن (عبدالعلى بازرگان)، تعبير ايدئولوژيك ازعاشورا (عليرضا علوى‏تبار)،فلسفه تكرار مراسم عزادارى عاشورا (محمد ابراهيم جناتى)،تكليف گرايى در نهضت حسينى و نهضت خمينى(كاظم قاضى زاده)، نقش نهضت عاشورادر شكل‏گيرى و تداوم انقلاب اسلامى ايران (جميله كديور)، امام خمينى ميراث دار فتوتحسين(همايون همتى)، سير مقتل نگارى(محمد جواد صاحبى)، اسلام ناب در صحراى سرخ كربلا (پرويز خرسند)، پيامها و دستاورهاى نهضت عاشورا (محمد محمدىاشتهاردى)، ريشه‏هاى تاريخى و زمينه‏هاى اعتقادى نهضت عاشورا(مهدى پيشوائى)، تأثيرفرهنگ و هنر عاشورا بر هنر و ادبيات فارسى (احمد احمدى بيرجندى)، نقش عاشورا درشكل‏گيرى انقلاب اسلامى (عبدالمجيد معاديخواه)، نهضت عاشورا و دفاع مقدس (محمدرضا سنگرى)، تأثير فرهنگ عاشورا و نمودهاى عينى آن در انديشه و زندگانى امام خمينى(س) (لطف على لطيفى پاكده)، اصول فرهنگ و تعاليم عاشورا (هاشمهاشم‏زاده‏هريسى).
دفتر سوم: نهضت عاشورا از نگاه اهل سنت (عبدالكريم عبداللهى)، فرهنگ عاشورا(رجبعلى مظلومى)، نگاهى به عزاداريهاى حسينى(سيد محمد على ايازى)، تأملى چندپيرامون گزارش حادثه كربلا در منابع مورخان اهل سنت (اصغر قائدان)، امام حسين به روايت ابن عساكر(عليرضا ذكاوتى قراگزلو)، ملاحظاتى پيرامون تفهيم و انتقال پيامعاشورا(حاتم قادرى)، مقتل نگارى در آيينه تاريخ (محمود يزدى مطلق)، فرهنگ عاشورا،سياست عملى و سياست بين الملل (مرتضى اسعدى)، فرهنگ عاشورا در سيره و آثاراهل‏بيت معصومين(ع) (على نظرى منفرد)، نهضت عاشورا در نگاه نوگرايان شيعه و سنى(محمد حكيم پور)، عاشورا، مثل اعلاى ابتلا، انتخاب و ايثار در فلسفه وجودىانسان(مهدى دهباشى)، امامان شعيه و نهضت عاشورا (سيد احمد خاتمى)، نگاهى و نقدى گذرا بر مدايح و مراثى اهل‏بيت و اشعار عاشورائى و تأثير انديشه‏هاى امام خمينى(س) درهنر و ادبيات انقلاب اسلامى (ابوالفضل فيروزى)، نقش حضرت زينب(س) در بقاى نهضت كربلا (زهرا اباذرى)، مبانى اعتقادى و زمينه‏هاى اجتماعى - سياسى نهضت عاشورا(سيد عطاء الله مهاجرانى)، نسبت عاشورا با بعثت (مقصود فراستخواه)، تحليلى تطبيقى از قيام امام حسين(ع) و قيام امام خمينى(س)(غلامحميد ابراهيمباى سلامى) ،بررسى سير تكوينى مضمون و انديشه تشبيه در تعزيه (سيد مصطفى مختاباد)، نهضت ورهبرى امام و جايگاه عاشورا در اين ميان(على رضائيان)، انگيزه و دستاوردهاى قيام امام حسين(ع) از ديدگاه امام خمينى(س) (على ربانى گلپايگانى)، مديريت عاشورائى برترين الگوى مديريت توسعه (سليمان خاكبان)، زمينه‏هاى اعتقادى، سياسى و اجتماعى در نهضت عاشورا (محمدصادق نجمى)، نقش نهضت عاشورا و تعاليم عاشورائى امام خمينى(س)(محمد اسماعيل خدادادى)، بررسى جلوه‏هاى فرهنگ عاشورا در متون زيارات شيعى(هادى وكيلى) و نهضت عاشورا و ايرانيان (ناديا ناظرى و شهريار ياسينى).

۴۲. نگاهى به حماسه حسينى استادمطهرى
صالحى نجف آبادى، نعمت الله، تهران، كوير، چاپ اول، ۱۳۷۹، ۴۶۰ص.
اين كتاب در نقد كتاب حماسه حسينى نوشته مرتضى مطهرى وپاسخ به نسبتهاى وارد از سوى ايشان به كتاب شهيد جاويد نگاشته شده است. موضوع حماسه حسينى، تحليل قيام امام حسين(ع) واقعهعاشورا مى‏باشد. نويسنده با استناد به منابع معتبر و دست اولتاريخى، به دفاع از كتاب خود و پاسخگويى ايرادات شهيد مطهرى ذيل چهار عنوان زيرپرداخته است: برداشتهاى ابتدايى، تناقضات، اشتباهات تاريخى و اعتماد بر منابع بى اعتبار، استوار ساختن نظرات و تحليل‏هاى علمى و تاريخى بر تحقيق و استدلال و دورى گزيدن از تقليد و عدم اعتماد بر نوشته‏هاى بى‏اعتبار را پيام اصلى كتاب خود دانسته و برضرورت مبارزه با فرهنگ افسانه سازى و پرستش موهومات به ويژه در مسائل دينى تأكيدورزيده‏است.

۴۳. معارف عاشورا (درسها و پيامها)
سعيدى، على، تهران، امير كبير، چاپ دوم، ۱۳۸۰، ۲۲۰ ص.
نوشتار حاضر شرحى است از علل شكل‏گيرى حماسه عاشورا وتبيين اهداف و آرمان‏هاى آن كه بر اساس سخنان امام حسين(ع) و درقالب «درس و پيام» تدوين يافته است. مباحث كتاب به اين قرار است:
تبيين مرز بين نظام الهى با حكومت خلافتى، توجه دادن جامعه به نقش رهبرى دينى وويژگى‏هاى آن، تبيين نقش و رسالت مردم در نظام دينى، احياء و تحقق فريضه امر به معروف و نهى از منكر، آزمون انسان‏ها و تفكيك مؤمنان از مسلمان نمايان، تقدم دين و حفظ اصول بر مال و جان، جريان‏شناسى انحراف، حفظ حريم‏ها و قداست‏ها، تبيين راه و الگوى حق‏گرايى، الگودهى احياء و اقامه نماز، هدف‏گيرى ارزشى و تكاملى اصلاحات، ترسيم الگوى رسالت زن مسلمان، ترسيم چهره وفاداران به دين و رهبرى، تعيين معيارهاى خواص غير متعهد، و ترسيم چهره زيباترين نوع مرگ.

۴۴. نظريه‏هاى عاشورا
عليزاده سوركى، مهدى، قم، پارسايان، چاپ اول، ۱۳۷۸، ۶۳ص.
اين كتاب به بيان علت قيام امام حسين(ع) پرداخته و شامل شش پاسخ است. هر يك از اين پاسخها به عنوان يك نظريه مطرح شده‏اندو برخى آنها با يكديگر قابل جمع هستند. ۱ - نظريه تعبد: چون خدا به امام حسين(ع) دستور داده بود، آن حضرت قيام كرد؛ ۲ - نظريه انقلاب: هدف امام حسين(ع) براندازى حكومت اموى بود؛ ۳ - نظريه دفاعى: موضع امام حسين(ع) در همه حال موضعى تدافعى بود؛ ۴ - نظريه اصلاح: قيام امام حسين(ع) درهر حال اقدامى اصلاحى بود؛ ۵ – نظريه مديريت: قيام امام حسين(ع) به منظور ارائه الگويى پايدار از جامعه ولائى به رهبرى معصوم و براى مقابله با يهوديان بود؛ ۶ - نظريه تاريخى: حق و باطل هميشه در طول تاريخ روياروى هم بوده‏اند و امام حسين(ع) نيز نماد و سمبلى از حق بود كه چاره‏اى جز رويارويى با جبهه باطل نداشت. مؤلف از اين ميان نظريات مطرح شده، به نظريه انقلاب گرايش دارد.

۴۵. نقش ائمه در احياى دين: امام حسين(ع) وصى پيامبر(ص) و شهيد احياى دين
عسكرى، سيد مرتضى، جلد ۱۶، قم، دانشكده‏اصول‏دين، چاپ‏اول، ۱۳۷۹،۱۹۸ص.

اين كتاب به صورت توصيفى، ابعاد نهضت و انگيزه‏هاى قيام امامحسين(ع) را مورد بررسى قرار داده است. ابتدا اوضاع اجتماعى عرب پيش از اسلام و نيز اوضاع اجتماعى مسلمانان پيش از قيام شرح داده شده است. سپس روش ابوبكر و عمر پس از وفات پيامبر(ص) و ماجراهايى از قبيل فدك، سكوت انصار، آغازنظام طبقاتى در اسلام، چگونگى مقابله معاويه با اسلام و مسئله اطاعت از خليفه مورد بررسى قرار گرفته است. همچنين علت قيام امام حسين(ع)، عزيمت به كربلا، چگونگى شهادت ياران امام حسين(ع)، اسارت اهل‏بيت امام حسين(ع) و برخى از حوادث پس ازشهادت آن حضرت از جمله سخنرانى امام سجاد(ع) و سخنرانى حضرت زينب(ع) بررسى شده است.

۴۶. واقعه كربلا: نگرشى تحليلى به زندگانى امام حسين(ع)

عباس محمد عقاد؛ مترجم: مسعود انصارى، تهران، پرديس، چاپ اول، ۱۳۸۰،۱۷۶ص.

در كتاب حاضر، تحليلى از وقايع كربلا روز عاشورا و اطلاعاتىردر باره طبايع مردم عرب به دست مى‏دهد، سپس برخى انگيزه‏هاى دشمنى و رقابت معاويه و يزيد با امام حسين(ع) را ذكر مى‏كند. در پى آن، ضمن تشريح نوع تربيت و آموزش اموى و هاشمى، مقايسه‏اى ميان اين دو صورت داده، پيامدهاى هر يك رابر شمرده است. در بخشى از كتاب نيز، عوامل مهم شكل‏گيرى نهضت عاشورا و خروج امام حسين(ع) از مدينه به مكه و كربلا تحليل شده است. بررسى و تحليل وقايع شب تاسوعاوروز عاشورا و حوادث پس از آن، مباحث پايانى كتاب است.

کد خبر: 36059
Share/Save/Bookmark