به گزارش هنرنیوز، محمدتقی عطائی- سرپرست هیأت گمانهزنی و تعیین عرصة مجموعة باستانی شوش در سال ۱۳۸۷ - در نامه ای به مهدی حجت - رییس ایکوموس ایران اعتراض خود به پرونده ارسالی ثبت جهانی شوش با عرصه 400 هکتاری را اعلام و از این مقام مسئول ایکوموس خواستار پیگیری صحت و سقم این موضوع شد.
در متن نامه ی ارسالی عطائی آمده است:
«جناب آقای دکتر مهدی حجت
رییس محترم کمیته ملّی ایکوموس ایران
با سلام،
چنانکه استحضار دارید از حدود دو سال پیش موضوع ثبت جهانی «مجموعة باستانی شوش» در دستور کار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور قرار گرفته و این پرونده حدود هفت ماه قبل به عنوان نامزد ثبت جهانی به یونسکو ارسال شده است. با وجود این، طی هفتة گذشته معاون محترم میراث فرهنگی و مسؤول پروندة ثبت جهانی شوش در واکنش به انتقادهای متخصصان و رسانهها اقدام به برگزاری جلسهای نموده و اعلام داشتند که «عرصه و حریم شوش هنوز مشخص نیست» و وظیفة تعیین عرصة این محوطه را به پژوهشکده باستانشناسی محول نمودند. از آنجا که سخنِ ایشان، به عنوان مقامِ رسمی و مسؤول پرونده، با ارسال پروندة مذکور به یونسکو تضاد دارد، مستدعی است در چارچوب اختیارات آن مؤسسه نسبت به پیگیری صحت و سقم این موضوع اقدام فرمایید.
نکتة مهمتر این است که اظهارات برخی از مدیران نشان میدهد که پروندة شوش به شکلی ناقص به کمیتة میراث جهانی ارائه گردیده است. در این زمینه، دو نقص عمده عبارت است از: ۱. حذف و نادیده گرفتن بخش بزرگی از عرصة هستة مرکزی بقایایِ باستانی شوش که، برخلاف مدارک علمی، به نظر میرسد به ۴۰۰ هکتار تقلیل داده شده است؛ ۲. این پرونده به عنوان اثری «منفرد» و نه یک «مجموعه» یا «منظر فرهنگی-طبیعی» مطرح و ارائه شده است. در واقع، هم محوطههای اقماریِ وابسته به شهر باستانی شوش و هم بستر طبیعی شکلگیری این شهر، مثلاً رودخانة شائور که جزء جدایی-ناپذیر آن است، نادیده گرفته شدهاند.
این نکته شایان توجه است که ثبت جهانیِ میراث فرهنگی و طبیعی همواره جنبة مثبتی را تداعی میکرده است، اما رویة متداول سال های اخیر منجر به بروز عوارضی در این زمینه شده است. اکنون نیز هرچند ثبت جهانیِ شوش خبر خوشی به شمار میآید، اما تعجیلِ بیمنطق و آسیبزا و تدوینِ غیرکارشناسانة اینگونه پروندهها نگرانیهای جدی پدید آورده است. در مورد شوش، با وجود اینکه کاوشها و پژوهشهای باستانشناختی و میانرشتهای بیش از یکصد سال سابقه دارد، اما متأسفانه پروندة شوش بر نظرات دانشمندان و متخصصان استوار نشده است.
نظر به اینکه کمیتة ملّی ایکوموس به طور مستقل و ذیل مجموعة ایکوموس جهانی فعالیت دارد و اعضای آن نیز از کارشناسان مطلع و متخصصِ زمینههای مختلف میراث فرهنگی میهن ما هستند، تقاضا دارد مسایل مربوط به «مجموعة باستانی شوش» که از حیث تاریخی و تمدنی حائز اهمیت فوقالعادهای برای ایران و جهان است، به طور ویژه پیگیری شده و مسؤولانه نسبت به آن اعلام نظر گردد.
با تقدیم احترام
محمدتقی عطائی
سرپرست هیأت گمانهزنی و تعیین عرصة
مجموعة باستانی شوش در سال ۱۳۸۷