از جمله مسائل مهم حوزه فرهنگ که نقش محوری در برنامه های گسترده و سازنده این حوزه دارد بحث کاغذ است لذا در وهله اول از رئیس جمهور دوره آتی انتظارات مشترکی در این باب وجود دارد، من جمله اینکه با راه اندازی کارخانه های تولید کاغذ، حفاظت و نظارت از آنها سازو‌کار برنامه کاغذ را در حوزه نشر توسعه داده و با آن به صورت زیربنایی برخورد کند. 

به واقع دولت یازدهم باید از رهگذر بحث کاغذ که مادیت تولیدات فرهنگی است به غنای محتوا و ارزشگذاری فحوا و معنی در این باب برسد و اجازه ندهد تا بحث کاغذ در مسیر دلالی ها و گرانی ها راهبرد فرهنگ را در چشم انداز تعریف شده برای آن به ناکجا آباد منحرف کند؛ مسئله کاغذ در وادی نشر چنان بحث زیربنایی است که فی نفسه قادر است تحرک نشر را به سکون و شاید فترت تبدیل کند و گزند شایانی به این حوزه وارد سازد. 

بسیاری از اهالی قلم برای انتشار کتاب ها و مجموعه هایشان در این گیردار، مرددند و خود را با مشکلاتی چون گرانی کاغذ و تحمیل مبلغ گزاف انتشار به خود مولف، قیمت بالای کتاب و کاهش فروش و عدم استقبال از سوی مخاطبان مواجه اند و همین امر سبب می شود تا اهالی قلم از انتشار مجموعه هایشان تا بهبود شرایط انصراف داده صبر پیشه کنند. 

محققان و صاحبان اندیشه و پژوهش نیز تنها به پشتوانگی دانشگاه، پژوهشگاه ها و مراکز

مطالعاتی می توانند اقدام به انتشار آثارشان نمایند و با استعانت از یک نهاد خاص از فروش و عرضه آن به طرق مختلف دلگرم باشند. 

خیل زیادی از ناشران نیز با توجه به کاهش ظرفیت انتشار سنتی کتاب در بحث کاغذ ناچارند تا از سیستم های جدید انتشار کتاب همچون نشر دیجیتال بهره جویند و به سبب گرانی کاغذ وارد راهکارهای جدیدی شوند که شاید توفیق اجباری خلاقیت و بهره گیری از فضای مجازی است که آن نیز آسیب‌های خاص خود را دارد. 

هم از این رو انتظار جامعه نشر، اهالی قلم و اصحاب اندیشه از دولت جدید این است که گره هایی از این دست را از فرا روی حوزه فرهنگ بردارد و راهکارهایی معقول و منطقی ارائه دهد و به پیشامدها بسنده نکند؛ زیرا که بحث کاغذ و تولید کتاب اساسی ترین بحث حوزه فرهنگ است و هرنوع تسامح در این باب ریشه های فرهنگ ملی را در انتقال به نسل بعد دچار مشکل خواهد کرد.
کما اینکه اغلب مشکلات نشر در سالهای اخیر به مسئله تحریم و واردات کاغذ گره خورد و مسئولین مشکلات را از وزارت ارشاد تا وزارت صنعت و معدن و سایر وزارتخانه ها پاس دادند بی آنکه سنگی از پیش پای آن برداشته شود و یا در حد نظارت، کار خاصی انجام شود. 

بحث دیگری که هم به کاهش قیمت کاغذ و تولید آن و نیز اشتغال زایی کمک شایانی می کند بحث تاسیس کارخانه های کاغذسازی است که غفلت زیادی درباره اش صورت گرفته است و خود می تواند گره گشای مشکلات زیادی در این حوزه باشد؛ کما اینکه نه تنها در باره تاسیس کارخانجات تولید کاغذ بی توجهی صورت گرفته که هرگز از ظرفیت های موجود کارخانه های تولید نیشکر و چوب به غایت و با بهره وری استفاده نشده است و چه بسا نیروی کار حوزه نشر در دفاتر و چاپخانه ها به دلیل شرایط موجود هر روز در حال از دست دادن مشاغل خود هستند در حالیکه همواره شعار دولت ها اشتغال زایی مخصوصا برای نسل جوان است اما عملا این مهم در سالهای اخیر به ضعف و تسامح گذشته است. 

دولت یازدهم باید برای زیربنای فرهنگ بیش از ظواهر آن بکوشد و به سمت و سویی برود که کتاب به سهولت و با بیشترین امکان عرضه و ارائه در اختیار مردم باشد تا قوای فکری آنان را در کنار قوای جسمی ناشی از مصرف اقلام غذایی مهم در سبد خرید کالا اعم از میوه و گوشت و سبزیجات و لبنیات تقویت نموده و بهترین رویکرد را در حل مسائل و مشکلات گذشته داشته باشد تا اهالی قلم و جامعه نشر با دلخوشی بیشتری در راه فرهنگ گام بردارند.

مریم خاکیان