گفتگوی هنرنیوز با داود غفارزادگان؛
آموزش نقد ادبی در ایران به فرهنگ سازی نیاز دارد
داود غفارزادگان گفت: نبود نقد در حوزه ادبیات کودک و نوجوان سبب شد که حوزه پویای ادبیات کودک که بعد از انقلاب تا ۶۰ فعالیت چشمگیری داشت به تدریج به سمت ابتذال برود و نهایتا بدانجا برسد که دیگر کار ادبی شاخص کودک و نوجوان وجود نداشته باشد و آثار جنبه بازاری پیدا کنند.
تاريخ : چهارشنبه ۷ تير ۱۳۹۱ ساعت ۱۳:۰۰
غفارزادگان در گفتگو با خبرنگار گروه کتاب هنرنیوز در پاسخ به این پرسش که «آیا اساسا چیزی به اسم نقد علمی ادبی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان وجود دارد یا خیر؟» گفت: حوزه ادبیات کودک بسیار تخصصی است اما اساسا نقد علمی در حوزه کودک و نوجوان وجود ندارد و عموما مواردی همچون معرفی کتاب یا سفارش ناشران به اسم نقد به جامعه عرضه می گردد.
وی با اشاره به آسیب های این حوزه اظهار داشت: نبود نقد در حوزه ادبیات کودک و نوجوان سبب شد که حوزه پویای ادبیات کودک که بعد از انقلاب تا ۶۰ فعالیت چمگیری داشت به تدریج به سمت ابتذال برود
” اخلاق مخالفت غیر منطقی در بین ایرانیان رایج است “
و نهایتا بدانجا برسد که دیگر کار ادبی شاخص کودک و نوجوان وجود نداشته باشد و آثار جنبه بازاری پیدا کنند.
وی با بیان این مطلب افزود: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سرمایه را به نویسندگانی برای انتشار رمان میدهد که در نهایت کارهای کم ارزشی تولید می کنند و به نوعی اتلاف سرمایه و بودجه است.
غفارزادگان دیگر پرسش هنرنیوز را مبنی بر اینکه « ضرورت های تربیت منتقدانه کودکان و نوجوانان در فضای ادبیات از سنین پایین تا به چه اندازه است؟» چنین پاسخ گفت: اینکه بچه ها منتقد تربیت شوند بسیار جریان خوبی است اما مشکل فرهنگی ما عمیق تر از این موضوع است و مستلزم یک دامنه وسیع از افکار فرهنگی است که بتواند پشتوانه این نوع تربیت باشد.
وی تصریح نمود: اخلاق مخالفت غیر منطقی در بین ایرانیان
” در نهاد های دولتی و خصوصی ایران تفاوت کارکردی چندانی وجود ندارد؛ زیرا همه آن ها وابسته به پول نفت هستند و نمی توانند عملکرد ویژه ای داشته باشند “
رایج است لذا مدارس و آموزش پرورش اگر بتوانند چنین نگاهی را ایجاد کند بسیار حرکت مطلوبی است اما به واقع تربیت یک نسل منتقد در حد طرح مسئله است و تا اندازه ای جزء آرزوهای دست نیافتنی به شمار می آید اما چنانچه این اتفاق بیفتد وقتی کودک بزرگ می شود، مرحله به مرحله بالغ و منتقد می شود و در هر واقعه ای می تواند خوب و بد را تشخیص بدهد اما روحیه مخالف خوانی صرف در جامعه وجود دارد و آموزش و پرورش که نگاه بسته ای دارد آمادگی ندارد این مسائل را بشنود و دچار یک نگاه کلیشه ای است.
این ادیب کودک و نوجوان در خصوص تولیت آموزش نقد علمی ادبیات و نهاد های ذیربط، عنوان داشت: این مسئله نمی تواند صرفا در حوزه کاری یک نهاد باشد بلکه به یک همت ملی نیاز دارد چندانکه مسئله ای چون زباله تهران به یک عزم شهروندی نیاز دارد و تا زمانی که مسائل اجتماعی چون زباله حل نشود نمی توان برای دیگر مسائل چاره اندیشید، لذا باید برای این مسائل فرهنگ سازی نمود و شکل طرح این مسئله باید به صورت تعامل بین همه نهادهای ذیربط باشد وبه افراد دلسوخته نیاز دارد.
وی در خاتمه خاطرنشان کرد: در نهاد های دولتی و خصوصی ایران تفاوت کارکردی چندانی وجود ندارد؛ زیرا همه آن ها وابسته به پول نفت هستند و نمی توانند عملکرد ویژه ای داشته باشند.
مریم خاکیان