اعلان هشتمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی کودک و نوجوان، با دوره های قبل چند تفاوت آشکار دارد.نخست آن‌که رنگ‌های پوستر تخت و رنگ‌ها از طبیعت فاصله گرفته‌است. پیش از این تنها از رنگ‌ها و فرم‌هایی استفاده می‌شد که طبیعت را القا کنند، اما اکنون رنگ‌ها قرار است با ما از رخداد دیگری سخن بگویند. چیزی متفاوت از طبیعت. البته با علم به این که هر چه می‌توان در هنر خلق کرد، از طبیعت بهره گرفته، اما این بار نه به طور مستقیم. 

فرم غالب پیش از این طبیعت بود و اکنون تصویرسازی طبیعت به تصاویر مونو‌تون که بر روی نگاتیو ها نقش بسته محدود می‌شود. در صورتی که پیش از این در کنار دیدن یک پوستر، یک تابلو نقاشی مقابل ما بود. 

در این تصویر مانند تمام دوره های قبل نگاتیو فیلم رکن اصلی نشان دهنده موضوع است. در صورتی که این بار تمام ضمایم و تعلیقات تصویر حذف شده و تنها این نگاتیو ها در تصویر باقی مانده است. حال باید دید این نگاتیو ها با چه منظوری با این تعداد زیاد در تصویر آمده‌اند. و آیا حضورشان در تصویر بی سبب بوده‌است؟ 

در واقع این نگاتیو ها به سبب رنگارنگ و متعدد بودنشان چند پیام دارند. نخست آن‌که این فیلم‌ها از تنوع برخوردارند. به عبارت دیگر نمایش گونه های مختلف فیلم از کشور های متفاوت و در واقع با تم محتوایی متنوع در این نمایشگاه دیده می‌شود. 

دوم آن‌که این کاغذهای رنگی در واقع تداعی کننده یک جشن است. تاعی کننده کاغذهای رنگینی که در جشن‌ها بر سر مردم ریخته می‌شود. این کاغذهای رنگی نمادی از جشن و شادی‌اند. حالا با گذاشتن سوراخ های منظم در یک طرف این کاغذها آن‌ها را به نگاتیو شبیه می کند. این موضوع را می توان با دقت در رنگ زمینه که هم‌رنگ با آسمان است، به شکلی واضح تر دریافت. 

پیش از این نگاتیو به صورت پرده سینما در جشنواره اول، به شکل برشی از فیلم در پوستر دوم و سومین دوره، به شکل لوله نگاتیو در جشنواره چهارم و پنجم و نیز به شکل بال در جشنواره ششم، دیده شد. پس می توان گفت نگاتیو فرم غالب در پوسترهاست و به این وسیله به این نکته تأکید می کند که پوستری برای فیلم است. ضمن آن‌که این پوسترها نگاتیو را به نوعی جزء لاینفک خود می‌دانند و تنها ابراهیم حقیقی در خلق پوستر ششم نگاهی متفاوت به آن داشته و تنها در این پوستر از نگاتیو به صورت واضح و آشکارا بهره گرفته نشده است. در صورتی که پوسترهای دیگر به طور مستقیم این مستطیل را با سوراخ های کنار آن به شکل مستقیم استفاده کرده‌اند. 

نگاتیوهای چیده شده بر زمینه تصویر نه تنها از نظر رنگی متنوع هستند، بلکه بر روی برخی از آن‌ها صحنه‌هایی از فیلم‌ها را می‌بینیم. بر روی برخی دیگر هم نقاشی‌های کودکانه. در بالاترین قسمت تصویر، نشان جشنواره دیده می‌شود. این نشان هم گویی روزگاری از جنش نگاتیوهای رنگی بوده و حالا با کمک بال‌های پروانه‌ای که به آن متصل شده، از سایر نگاتیوها جدا شده و به پرواز در آمده است. اما باید گفت، تصویرهای متنوع نقاشی کودکان بر صحنه تصویر کاری بسیار جذاب است. حتی اگر حکایت از هوشمندی طراح نباشد، خواه نا خواه پلانی را تداعی می کند که درست از بالای یک فضای لا مکان، کودکان را در حال کشیدن نقاشی به ذهن می‌آورد و این موضوع به راحتی و با سرعت به ذهن می رسد. 

دیگر نکته ای که لازم است از آن سخن برانیم، لی اوت یا همان نوشتار است. نوشتار طبق قانون حروف فارسی به صورت راست‌چین و حروف لاتین به صورت چپ‌چین مشخص شده‌است. ویژگی متمایزی در نوشتن اطلاعات پوستر به کار نرفته و تنها زمان جشنواره اندکی کوچک‌تر نوشته‌ شده‌است.

مینا عبدی 
کارشناس ارشد تصویرگری