در سال ۹۱ نیز مطابق چند سال گذشته چهار دوره جایزه کتاب فصل در نوبت بیست، بیست و یک، بیست و دو و بیست و سوم توسط خانه کتاب برگزار شد، این جایزه در پايان هر فصل، همه كتاب‌هايي كه طي آن فصل، براي نخستين بار در ايران منتشر شده‌اند را مورد ارزيابي و داوري قرار مي‌دهد و از پديدآورندگان بهترين كتاب‌ها تقدير مي¬شود، از مهمترین شروط پذیرش کتاب در این جایزه آن است که این کتاب ها بر اساس اطلاعات فیپا در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کتابخانه ملی ایران به ثبت رسیده باشد.

جایزه کتاب فصل در شاخه های علمی متعدد رده بندی می شود که این شاخه ها مشتمل هستند بر کلیات، فلسفه و روانشناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم خالص، علوم کاربردی، هنر، ادبیات، تاریخ و جغرافیا و کودک و نوجوان است که هر بخش شاخه های جزئی تری را در بر گرفته و آثار برگزیده و شایسته تقدیر دارد.

بیستمین جایزه کتاب فصل در خرداد ماه سال جاری در شهر سنندج برگزار شد، در این دوره ۴۰ اثر در سه بخش تالیف، ترجمه و تصحیح توسط دبیرخانه جایزه فصل انتخاب شده که ۲۴ اثر از آن شایسته تقدیر اعلام شدند.

پس از آن در مهرماه ۹۱ بیست و یکمین دوره جایزه فصل با ۶ كتاب به عنوان اثر برگزيده (۴ تأليف و ۲ ترجمه) و ۱۴ كتاب (۹ تأليف و ۵ ترجمه) به عنوان اثر شايسته تقدير انتخاب شدند، به نظر می رسد در انتخاب کتب این دوره نگاهی دقیق تر به تالیفات علمی در حوزه ادبیات وجود داشت زیرا که کتاب سبک

شناسی(نظریه ها، رویکردها و روش ها) محمود فتوحی جایزه بخش تاریخ و نقد ادبی را به خود اختصاص داد.

بیست و دومین جایزه کتاب فصل پاییز در دیماه امسال با انتخاب ۳ اثر برگزیده و ۱۶ اثر شایسته تقدیر به کار خود پایان داد این در حالیست که در نیمه دوم سال به دلیل ازدحام برنامه های فرهنگی چون هفته کتاب جمهوری اسلامی و جوایزی چون جلال آل احمد، جایزه کتاب سال و پروین اعتصامی و جشنواره نقد کتاب همواره دیر و زود برگزار شدن برخی از این جشنواره ها و جایزه ها جزء لاینفک آنهاست.

سرانجام بیست و سومین جایزه کتاب فصل پانزده اسفند ماه به عنوان آخرین جایزه کتاب فصل سال ۹۱ پرونده این جایزه را بست و باقی کار خود را به سال آتی موکول کرد؛ در این دوره دو هزار و ۷۷۶ اثر در موضوع‌های ۱۰ گانه کلیات، فلسفه و روانشناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم خالص، علوم کاربردی، هنر، ادبیات، تاریخ و جغرافیا و همچنین کودک و نوجوان به دبیرخانه ارسال شدکه ۱۳۷ اثر از مجموع آثار ارسال شده به دبیرخانه، به مرحله دوم داوری‌ها راه یافته‌اند که در مجموع در این دوره ۷ اثر برگزیده و ۲۱ اثر شایسته تقدیر شناخته شدند.

جایزه کتاب فصل در نوع خود یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی است که معرف کتاب های مهمی است که در هر فصل منتشر می شوند.

این جایزه به دلیل رقابتی که در فضای نشر علمی کشور ایجاد می کند حائز اهمیت است و در فضای علمی و مجامع دانشگاهی شناخته شده است و عده کثیری از محققان و مولفان، آثاری را که در جایزه کتاب فصل انتخاب می شوند دارای وجوه امتیاز و برجستگی های علمی می دانند.

اما این جایزه به رغم اهمیتش در بین مردم کمتر شناخته شده است بلکه حتی طیف گسترده ای از مردم نه فقط عوام بلکه دانشجویان و اهالی قلم آن را نمی شناسند، این مسئله بالاخص در شهرستان ها صادق است و شاید اگر بخش کوتاهی از آیین پایانی این جایزه در شبکه های سیما پخش نشود، مردم نسبت به این موضوع آگاهی نخواهند داشت.

وانگهی از دیگر مواردی که معرف یک جایزه و اعتبار آن در بین مردم است حرکت و جریان سازی آن جایزه یا جشنواره در مسیر فرهنگ کشور است اما این رخداد بسنده به یک جایزه و ثبت آن در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چنین قابلیتی را در فضای نشر و بالطبع در فرهنگ عموم و خواص جامعه محقق نکرده است، هم از این روست که جایزه کتاب فصل به رغم علم و محتوای کتاب هایش نتوانسته است جایگاه خود را در جامعه به تثبیت برساند و در کفه فرهنگی سنگینی کند.

ادامه دارد...

مریم خاکیان